نقش امارات در روی کار آمدن «محمد بن سلمان»

به گزارش حلقه وصل، روزنامه «نیویورک‌تایمز» روز یکشنبه در گزارشی با عنوان «قدرتمندترین حاکم عرب ام‌بی‌اس نیست، ام‌بی‌زد است»، «محمد بن زاید» (معروف به ام‌بی‌زد) ولی‌عهد ابوظبی را قدرتمندترین سیاستمدار عرب توصیف کرده و به تشریح دلایل نفوذ وی در ساختار سیاسی آمریکا و تبعات ثبات‌زدای اقدامات وی برای منطقه و جهان، پرداخته است.

نویسنده این گزارش، در وصف بن زاید نوشته است که می‌توان گفت که او اکنون «قدرتمندترین حاکم جهان عرب است. او جزو با نفوذترین صداهای خارجی در واشنگتن است و به ایالات متحده توصیه می‌کند که از ستیزه‌جویی فزاینده او در قبال منطقه پیروی کند.»

این گزارش با اشاره به سابقه طولانی روابط شخصی بن زاید با سیاستمداران آمریکایی، نوشته است: «برای چندین دهه، این شاهزاده از متحدان کلیدی واشنگتن بوده و از رهبری واشنگتن پیروی کرده است، اما حالا او دارد آنطور که می‌خواهد عمل می‌کند. نیروهای ویژه او در یمن، لیبی، سومالی و شمال سینای مصر، فعال هستند. او برای مقابله با جابجایی‌های دموکراتیک قدرت در خاورمیانه تلاش کرده، به روی کار آوردن یک حاکم خودکامه مورد اعتماد در مصر کمک کرده و یک عامل تحت‌الحمایه را در عربستان سعودی به قدرت رسانده است.»

نیویورک‌تایمز با اشاره به موارد نقض حقوق بشر در امارات و همچنین اقدامات ثبات‌زدای این کشور، نوشته است که با این وجود با روی کار آمدن دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، اکنون نفوذ ابوظبی در واشنگتن بیش از هر زمان دیگری است و دولت ترامپ از مواضع امارات در قبال موضوعات مختلف از جمله قطر، لیبی و عربستان سعودی حمایت کرده است.

عقده ضدایرانی بن زاید

دیپلمات‌های غربی که محمد بن زاید را می‌شناسند، به این روزنامه گفته‌اند که او در مورد «دو دشمن» دچار وسواس فکری است: ایران و اخوان المسلمین. دولت ترامپ هم «تلاش کرده تا با قدرت علیه هر دوی آن‌ها اقدام کند و هفته گذشته هم گام‌هایی برداشت تا مخالفت کنگره با فروش سلاح به عربستان سعودی و امارات را دور بزند.»

بر اساس اسناد «ویکی لیکس»، بن‌ زاید در سال ۲۰۰۷ در دیدار با یک هیأت آمریکایی، هراس از قدرت گرفتن اخوان را به عنوان دلیل مخالفت با دموکراسی در منطقه، مطرح کرده است. وی گفته است: «من عرب هستم، مسلمان هستم و نماز می‌خوانم و در دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ یکی از آن‌ها بودم.»

به گفته دیپلمات‌های غربی، بن زاید معتقد است که در صورت برگزاری انتخابات در کشورهای منطقه، همواره اسلامگرایان پیروز می‌شوند و به همین دلیل این منطقه برای دموکراسی آماده نیست. به ادعای بن زاید «در هر کشور مسلمانی، شما نتیجه یکسانی را شاهد خواهید بود. خاورمیانه، کالیفرنیا نیست.»

نیویورک‌تایمز درباره دیدگاه‌های بن زاید در مورد ایران هم نوشته است: «شاهزاده محمد همواره به مقام‌های آمریکایی گفته است که او اسرائیل را متحدی در برابر ایران و اخوان المسلمین می‌داند. اسرائیل هم به او اعتماد کرده و تجهیزات ارتقاء اف-۱۶ و نرم‌افزارهای پیشرفته جاسوسی از تلفن همراه به او فروخته است.»

بر اساس این گزارش، بن زاید معتقد است که دولت سابق آمریکا با مذاکره پنهانی با ایران، به او خیانت کرده است. «استفان هادلی» مشاور امنیتی دولت «جورج بوش» رئیس‌جمهور سابق آمریکا، می‌گوید: «آن‌ها نه تنها احساس کردند به آن‌ها بی‌توجهی شده، بلکه احساس کردند دولت [باراک] اوباما به آن‌ها خیانت کرده است. فکر می‌کنم خصوصا شخص شاهزاده محمد چنین احساسی داشت.»

هراس بن زاید از سفر به آمریکا

در بخش دیگری از این گزارش به تلاش‌های بن‌ زاید برای اثرگذاری بر ترامپ پیش از ورود وی به کاخ سفید اشاره شده است. بر اساس این گزارش و مطالبی که پیش از این در رسانه‌ها منتشر شده بود، بن‌ زاید در سال ۲۰۱۶ مخفیانه با تیم انتقالی ترامپ دیدار کرده و در تلاش بوده تا میان ستاد انتخاباتی ترامپ و روسیه نیز نقش رابط را ایفا کند.

به نوشته نیویورک‌تایمز، همین امر موجب شده تا نام بن زاید در تحقیقات مربوط به دخالت ادعایی روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا مطرح شود. این روزنامه نوشته است: «تاکنون دستکم پنج نفر از کسانی که برای شاهزاده محمد کار می‌کرده‌اند، در تحقیقات قضایی برآمده از این تحقیقات گرفتار شده‌اند. شاهزاده محمد در سه دهه گذشته دائما به ایالات متحده سفر کرده است، اما در دو سال اخیر از این کار اجتناب کرده است، تا حدی به این دلیل که او نگران است که بازپرسان این پرونده بخواهند از او یا دستیارانش بازجویی کنند.»

اینکه چرا بن زاید می‌خواسته به عنوان رابط میان آمریکا و روسیه عمل کند، مشخص نیست، اما به گفته دیپلمات‌های آمریکایی و آنطور که ایمیل‌های درز کرده سفیر امارات در واشنگتن نشان می‌دهد، بن زاید سال‌ها تلاش کرده تا روسیه را از ایران دور کند.

به گفته دو فرد مطلع، بن زاید پیش از روی کار آمدن دولت ترامپ با مشاوران رئیس‌جمهور کنونی آمریکا در تماس بوده و تلاش می‌کرده به آن‌ها درباره «خطرات ایران» هشدار دهد.

«ریچارد گرسون» که مشاور بن زاید و دوست «جرد کوشنر» داماد ترامپ است، پس از گفت‌وگوهایش با دستیاران دولت ترامپ، در پیامی به ولی‌عهد ابوظبی نوشته بود: «آن‌ها عمیقا تحت تأثیر شما قرار گرفته‌اند و همین الان هم متقاعد شده‌اند که شما دوست واقعی و نزدیک‌ترین متحد آن‌ها هستید.»

بر اساس این گزارش، بن زاید یک شرکت امنیتی وابسته به «اریک پرینس» از متحدان ترامپ و بنیانگذار شرکت امنیتی «بلک واتر» را به کار گرفته است. این شرکت اکنون نیرویی متشکل از گماشتگان اهل کلمبیا، آفریقای جنوبی و دیگر کشورها تشکیل داده است. حکومت امارات چندی پیش پنج نفر را به اتهام نگارش یک طومار اعتراضی که تنها ۱۳۲ امضا داشت، بازداشت کرد و در سال‌های اخیر هم ده‌ها نفر را به ظن گرایش به اخوان المسلمین، دستگیر کرده است.

نیویورک‌تایمز محمد بن زاید را در روی کار آمدن «محمد بن سلمان» (معروف به ام‌بی‌اس) ولی‌عهد سعودی دارای نقشی کلیدی توصیف کرده است.

به نوشته این روزنامه، پس از آنکه در سال ۲۰۱۴ ولایت عهدی پادشاه عربستان سعودی به یک دشمن شناخته‌شده بن زاید (محمد بن نایف) رسید.

این روزنامه می‌نویسد: «پس او خود را وارد نبرد داخلی جانشینی سعودی‌ها کرد و به نفع یک جایگزین کمتر شناخته‌شده، کارزاری همه‌جانبه برای لابی‌گری در واشنگتن به راه انداخت: محمد بن سلمان، شاهزاده ۲۹ ساله و پسر مورد علاقه پادشاه سالخورده سعودی.»

«بن رودز» مشاور «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا می‌گوید: «پیام ام‌بی‌زد این بود که اگر به من اعتماد دارید و من را دوست دارید، این پسر را هم دوست خواهید داشت، او درست همینطور [مانند من] است.»

پس از آن بود که امارات و عربستان سعودی به یمن حمله کردند و بعد هم قطر را تحت محاصره قرار دادند. به نوشته نیویورک‌تایمز، در حالی که حمله به یمن در رسانه‌ها عمدتا عملیاتی «تحت رهبری سعودی» توصیف می‌شود، اما ابتدا این اماراتی‌ها بوده‌اند که ایده این حمله را به واشنگتن ارائه کرده‌اند.

بنا بر این گزارش، امارات و عربستان ایده حل و فصل مناقشه فلسطین با اتخاذ رویکردی جدید را نیز به آمریکایی‌ها ارائه کرده‌اند و حالا همین رویکرد به سیاست رسمی آمریکا در قبال این مناقشه بدل شده است.

افزایش بی‌ثباتی، حاصل اقدامات «موسولینی» منطقه

نیویورک‌تایمز درباره آثار منطقه‌ای سیاست‌های امارات، نوشته است که در حالی که این کشور قبلا برای فعالیت‌های نظامی خارجی خود از آمریکا اجازه می‌گرفت، اکنون تنها این فعالیت‌ها را به اطلاع آمریکا می‌رساند و دیگر بحث دریافت مجوز مطرح نیست. به نوشته این روزنامه، «مداخلات پسا بهار عربی شاهزاده محمد، کمکی به افزایش ثبات منطقه نکرده است.»

وخامت وضعیت اقتصادی مصر پس از روی کار آمدن حکومت مورد حمایت امارات، فشار بی‌حاصل به قطر و بن‌بست پیش‌آمده در لیبی به واسطه حمایت امارات از «خلیفه حفتر» از جمله اقدامات ثبات‌زدایی است که نیویورک‌تایمز به آن‌ها اشاره کرده است.

این روزنامه می‌افزاید: «تحرکات شاهزاده محمد در شاخ آفریقا، رقابتی بر سر دسترسی و نفوذ را با رقبایی چون ترکیه و قطر کلید زده است. در سومالی هم پس از آنکه دولت شکننده مرکزی ادعاهایی مبنی بر پرداخت رشوه را مطرح کرد، نیروهای اماراتی به مناطق نیمه خودمختار "پانتلند" و "سومالی‌لند" منتقل شدند. پارسال هم جیبوتی، مدیران اماراتی بنادر خود را به سهل‌انگاری متهم کرد و جای آن‌ها را به رقبای چینی داد.»

امارات از موضع عربستان سعودی پس از قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد عربستانی حمایت کرده و جنگ مشترک امارات و عربستان سعودی علیه یمن، پس از چهار سال، اکنون به «باتلاقی» بدل شده که جان تعداد وحشتناکی از غیرنظامیان را گرفته است.

«بروس ریدل» از کارشناسان اندیشکده «بروکینگز» و مقام سابق آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) درباره عملکرد بن زاید می‌گوید: «او خودش را ماکیاولی می‌داند، اما دارد مثل موسولینی  عمل می‌کند.»

منبع: فارس