دست پر ایران برای مذاکره با عربستان

به گزارش حلقه وصل، روز جمعه ۲۸ خرداد ماه سیزدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری برگزار و در این دور از انتخابات آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی با کسب ۱۸ میلیون و ۲۱ هزار و ۹۴۵ رای به عنوان هشتمین رئیس جمهور ایران انتخاب شد.

رئیس جمهور منتخب ۳۱ خرداد ماه نخستین نشست مطبوعاتی خود با رسانه‌ها را برگزار کرد و در این نشست گفت: با همه دنیا و همه کشورهای دنیا به عنوان یک اصل، تعاملی گسترده و متوازن را در سیاست خارجی دنبال خواهیم کرد.

وی در پاسخ به پرسشی درباره جنگ یمن اظهار داشت: یمن باید هر چه زودتر توسط خود یمنی‌ها مدیریت شود و از هرگونه دخالت سعودی‌ها و یا کشورهای حامی سعودی در یمن جلوگیری شود. 

آیت‌الله رئیسی درباره رابطه با عربستان و این‌که آیا این امکان وجود دارد که شاهد سفر شما به آن کشور و یا سفر رهبران این کشور به تهران باشیم نیز بیان کرد: اولویت ما ارتباط با همسایگان خواهد بود و نسبت به کشور عربستان هم درباره بازگشایی سفارتخانه‌ها بین دو کشور هیچ مانعی از طرف جمهوری اسلامی نیست. روابط و گفت‌وگو با عربستان و همه کشورهای منطقه برای جمهوری اسلامی مواجه با هیچ مانعی نیست. (اینجا بخوانید)

* الان ما با عربستان سعودی مشکلات جدی داریم 

در همین خصوص و در آستانه تشکیل دولت جدید در جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگویی با «سید هادی سیدافقهی» تحلیلگر مسائل غرب آسیا، نظر او را درباره مناسبات تهران و ریاض در دولت سیزدهم با توجه به مذاکراتی که در سطوح امنیتی بین دو کشور در جریان است، وضعیت یمن و ... جویا شدیم.

و اما مشروح این گفت‌وگو؛

* پس از قطع رابطه دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی از دی ماه ۱۳۹۴ تاکنون، چندی است که مذاکرات بین ایران و عربستان در سطوح امنیتی در جریان است. از سوی دیگر شاهد اظهاراتی از سوی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور منتخب در نخستین نشست مطبوعاتی بعد از پیروزی در انتخابات و اعلام آمادگی مجدد برای برقراری رابطه و گفت‌وگو با عربستان و توقف هر چه سریع‌تر جنگ یمن بودیم، ارزیابی شما از این مذاکرات چیست؟ آیا معتقدید این مذاکرات به از سرگیری مجدد روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض منجر خواهد شد و آیا می‌توان دورنمایی را در این خصوص انتظار داشت؟

سیدافقهی: ما الان در حال مذاکره رسمی با عربستان سعودی نیستیم، یکسری دیدارهایی بین مقامات امنیتی ایران و مقامات امنیتی عربستان سعودی به صورت غیررسمی و با وساطت عراق و یا کشورهای دیگر صورت گرفته است.

بستر این گفت‌وگوها چه بود؟ انگیزه عربستان از طرح این موضوع با موضع‌گیری چند ماه پیش «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی در یک مصاحبه جنجالی اعلام شد که ما خواهان روابط دوستانه و برادرانه با کشور دوست و برادر مسلمان ایران هستیم و خواهان پیشرفت، ترقی و توسعه ایران هستیم. این در حد یک سیگنال و اشاره به ایران بود و ایران هم بلافاصله برخوردی مثبت داشت. منتها ایران نمی‌توانست بر اساس یک اظهارنظر مبنای راهبرد خودش را در مدیریت روابط دیپلماتیک و فراگیر با عربستان تنظیم کند. لذا مقتضی شد که این گفت‌وگوها و تبادل نظرها از نزدیک صورت بگیرد که یکی دو جلسه برگزار شد.

البته اطلاعی از جزئیات این گفت‌وگوها نداریم، ولی با خواسته‌های عربستان و ایرادات و اتهاماتی که به ایران عنوان می‌کند می‌توان آن را به دو دسته تقسیم کرد.

یکسری مسائلی که عربستان به صورت مستقیم به ایران منتسب می‌کند مثل تهدید امنیتی کشورهای منطقه توسط ایران و روابط با گروه‌های مسلح و به قول خودشان «میلیشیا» که به عنوان بازوی دخالت ایران در منطقه معرفی می‌کند و تهدید امنیتی کشورهای منطقه و همچنین توسعه نفوذ و استیلا و تسلط ایران بر منطقه، صدور انقلاب و جنگ شیعه و سنی و از این قبیل مسائل.

البته ما مسائل صنفی دیگری با عربستان داریم از جمله بحث حج تمتع و عمره و ... که این‌ها نیز باید حل شود. 

لایه اول و دسته بندی اول مسائلی است که ممکن است بین ما و عربستان سعودی مطرح شود که اینها قابل حل است، ولی مسائل دیگری وجود دارد که مربوط به تحولات منطقه است.

الان ما با عربستان سعودی مشکلات جدی داریم و نمی‌توانیم نسبت به تهاجم وحشیانه عربستان سعودی به مردم یمن که الان بیش از هفت سال از آن می‌گذرد و مردم یمن، امنیت، زیرساخت‌ها و تمامیت ارضی یمن را از بین برده است، بی‌تفاوت باشیم؛ تهاجمی که نه فقط خود عربستان صورت داد، بلکه کلی شریک و همپیمان جرم همراه با خودش دعوت کرده که در رأس آنها آمریکاست که طراح و مدیر اصلی این بحران است و از سوی دیگر فرانسه، انگلیس، اسرائیل و مصر و چند کشور مثل سودان و کشورهای آفریقایی که مزدورها را در آنجا اجیر کرده‌اند.

ایران نمی‌تواند نسبت به پرونده مهم و سنگین عربستان در یمن بی تفاوت باشد.

مسئله دیگر دخالت‌های عربستان و حمایت از تروریسم در عراق است. امروز رهبران گروه‌های سیاسی و جریان‌های سیاسی عراق فریاد می‌زنند که عربستان سعودی در امور داخلی عراق دخالت نکند. از اوج بحران داعش تاکنون حدود چهار الی پنج هزار تروریست با تابعیت سعودی در زندان «الحوت» ناصریه محکوم به اعدام هستند.

از سوی دیگر، بحث سوریه و حمایت‌هایی که سعودی‌ها از تروریست‌ها به عمل آوردند و فتوای وهابی‌ها که هنوز هم متاسفانه این حمایت‌ها ادامه دارد.

بحث لبنان هم مورد دیگری است که سعودی‌ها به صورت مستقیم دخالت می‌کنند و علنا می‌گویند اگر «سعدالدین الحریری» از وزرای حزب الله در کابینه دعوت کند، تابعیت عربستانی او را ملغی می‌کنیم. دخالت وقیحانه‌تر از این نمی‌شود. 

همین عربستان سعودی، ایران را متهم می‌کند که در چهار پایتخت عربی دخالت کرده و از تروریسم حمایت می‌کند و این در حالی است که این کشور در شمال آفریقا و به صورت مستقیم در سودان و لیبی دخالت می‌کند.

* دو لایه مشکل با عربستان سعودی

ما دو لایه مشکل با عربستان سعودی داریم. یکی مسائل بین دو کشور و روابط، منافع و مصالح دو کشور و یکی هم بحث تحولات منطقه. حتی من می‌توانم فراتر بروم و به مسئله رقابت اقتصادی عربستان با ایران اشاره کنم. این‌که در اوپک شاهد بازی‌های خبیثی از سوی عربستان بودیم که گاهی متاسفانه بازار نفت را غرق نفت می‌کند تا قیمت نفت سقوط کند و بعضی وقت‌ها به دستور آمریکا کاری می‌کند که  قیمت نفت بالا برود.

این موارد می‌تواند مسئله ما با عربستان پای میز مذاکره باشد، ولی این‌ مذاکره چه زمانی شروع می‌شود و سیاست دولت آقای رئیسی چگونه خواهد بود؟ قطعا همانگونه که آقای رئیسی در کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد و در پاسخ به سؤالی راجع به سیاست منطقه‌ای ایران گفت اولویت اول را برای بهبود روابط با همسایگان در منطقه قائل هستیم و در پاسخ به سؤالی دیگر که آیا ممکن است روزی شاهد حضور مقامات عالیرتبه عربستان در تهران باشیم یا بالعکس؟ عنوان کرد که هیچ مانعی وجود ندارد، اگر نیت‌ها صاف و شفاف شود و اراده حقیقی برای بهبود روابط و زدودن عوامل اختلاف و موانع اعاده و گسترش روابط وجود داشته باشد.

البته این بدان مفهوم نیست که هر چه عربستان بگوید، برای جلب رضایت و ناز و نوازشش، بگوییم سمعا و طاعتا و بپذیریم.

* پای میز مذاکره حرف زیادی داریم به عربستان بزنیم/دست ما برای مذاکره با عربستان پر است

پای میز مذاکره خیلی حرف داریم که به عربستان بزنیم، به خصوص بحث دعوت از آمریکایی‌ها به منطقه و تهیه بستر برای حضور بیشتر آمریکا و قراردادهای نظامی کلان تسلیحاتی با آمریکا و گسترش پایگاه‌های زمینی، هوایی و دریایی، آمریکا در عربستان، قطر، بحرین و امارات عربی متحده.

رابطه ما با آمریکا خصمانه است و در حال ابعاد مختلف جنگ هستیم، جنگ نظامی نداریم، ولی جنگ دیپلماتیک، اقتصادی، روانی، سیاسی و تبلیغاتی و جنگ راهبردی داریم. بنابراین دست ما برای مذاکره با عربستان پر است و عربستان هم الان در موقعیتی نیست که بخواهد از ایران چیزی را مطالبه کند؛ ولی ایران می‌تواند به عربستان فشار بیاورد که دست از سیاست‌های ماجراجویانه و دخالت‌جویانه در منطقه بردارد.

الان عربستان در موضع ضعف قرار دارد و موضع‌گیری کاخ سفید نسبت به عربستان و شخص محمد بن سلمان، باعث تضعیف جایگاه عربستان شده، بر خلاف دوران ترامپ که عربستان را مبسوط الید  نگهداشته بود.

الان هم عربستان وارد جنگ دیپلماتیک و اقتصادی با امارات عربی متحده، هم‌پیمان دیرینه و سنتی خود شده است و علنا امروز در تریبون‌ها و مصاحبه‌های مسئولانشان اتهاماتی را رد و بدل می‌کنند که اوج جنگ آنها را در اوپک و یا اختلافات آنها بر سر تصاحب منافع در جنوب یمن شاهد بودیم. امارات با عادی‌سازی رابطه با رژیم صهیونیستی فکر می‌کند که می‌تواند در منطقه جنوب یمن به غنایم بیشتری دست یابد؛ در حالی که این مساله هم به ضرر سعودی و هم امارات و هم به ضرر مردم جنوب یمن است.

شاهد ضعف و شکست‌های پی در پی سیاست‌های عربستان اعم از سیاست‌های داخلی و مشکلات عدیده با دیگر اعضای خاندان سلطنتی و علمای وهابیت سنتی و رویکرد جدید سکولاریسم محمد بن سلمان هستیم. از سوی دیگر این کشور در سطح منطقه و در سطح جهان هم با مشکلات عدیده مواجه است از جمله بدنامی قتل «جمال خاشقچی» که هنوز از صفحات بسیاری از روزنامه‌ها و موضع گیری بسیاری از شخصیت‌های اروپایی و آمریکایی محو نشده است.

با هوشمندی و محاسبات دقیق و زبان دیپلماتیک بسیار قوی و هماهنگ ان‌شاءالله بتوانیم هم با عربستان وارد مذاکره شویم و هم در اهدافی که از پیش تعیین می‌شود به نتایج مطلوب برسیم. ما خواهان زندگی مسالمت‌آمیز و آرام در منطقه و برقراری صلح بدون دخالت بیگانگان در امور منطقه هستیم.

* مدیریت جنگ در یمن و مدیریت بحران یمن دست عربستان نیست

* آیا فکر می‌کنید بحران یمن از طریق مذاکره ایران و عربستان حل خواهد شد و این‌که به اعتقاد شما عربستان در نهایت به این نتیجه خواهد رسید و به جنگ در یمن پایان می‌دهد؟

سیدافقهی: مدیریت جنگ در یمن و مدیریت بحران یمن دست عربستان نیست. عربستان سعودی فاعل است و آمر و دستوردهنده و فرمانده حقیقی دیگر عربستان نیست، بلکه آمریکاست. عربستان سعودی علاقه‌مند است که جنگ تمام شود، چون وجهه بین‌المللی آن را از بین می‌برد و جایگاه عربستان به دلیل جنایات جنگی به شدت زیر سؤال رفته است و حتی محکوم به جنایت جنگی شده است، نه متهم. در دوران «بان کی مون» دبیرکل پیشین سازمان ملل بعد از بمباران مجلس ختم در صنعاء شاهد بودیم که نام عربستان وارد لیست سیاه شد. تا این حد عربستان در محافل بین‌المللی بدنام است.

ولی این‌که چرا نمی‌تواند از یمن خارج شود و مرتب هزینه جنگ برای عربستان بیشتر می‌شود؟ باید بگویم چون آمریکا در یمن کار دارد. آمریکا نمی‌خواهد یمن، انصارالله، ارتش یمن و دولت حکومت ملی صنعاء پیروز این جنگ شوند. لذا شاهدیم در آستانه آزادسازی مأرب، آمریکا مستقیم ورود می‌کند و گزارش‌های موثقی از میدان داریم که آمریکا مستقیم دخالت می‌کند و نمی‌گذارد. چون مناطق اطراف مأرب کوهستانی است، ولی در برخی از مناطق به مأرب نزدیک می‌شویم مسطح می‌شود و عربستان و آمریکا به کرات مانع پیشروی انصارالله می‌شوند.

البته بالاخره مأرب آزاد می‌شود، ولی آمریکا می‌خواهد حالت نه جنگ، نه صلح و نه پیروز و نه شکست خورده باشد، شبیه چیزی که آمریکا بین ما و عراق اعمال کرد که بالاخره ما قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفتیم.

* رژیم صهیونیستی هم از پیروزی انصارالله به شدت هراسناک است

البته باید بگویم که این مسئله در یمن خیلی پیچیده‌تر است. چون آمریکا می‌خواهد در کل منطقه تسلط داشته باشد؛ آن‌جا تنگه استراتژیک «باب المندب» است و چاه‌های نفت سرشاری در یمن وجود دارد، منطقه حساس یمن و همجواری آبی، روبروی کرانه شرقی و غربی دریای سرخ با رژیم صهیونیستی است. رژیم صهیونیستی هم از پیروزی انصارالله به شدت هراسناک است و صهیونیست‌ها تهدیدهای یمنی‌ها مبنی بر این‌که بندر «ایلات» و «اشدود» را می‌توانیم بزنیم، فراموش نکردند. روز قدس باشکوهی که علی‌رغم محاصره و تحریم‌ها برگزار شد. این موارد را هم آمریکایی‌ها و هم اسرائیلی‌ها می‌فهمند که انصارالله نباید در منطقه پیروز شود.

* فرجام یمن چه می‌شود؟

سیدافقهی: آمریکایی‌ها می‌خواهند یک حکومت ضعیف، ولی با مشارکت انصارالله تحت عنوان آشتی ملی و حکومت وفاق وحدت ملی تشکیل بشود که همه احزاب، گروه‌ها، جریان‌ها و اقوام را در این حکومت مشارکت دهند تا از این طریق دست انصارالله را از استیلا و اقتدار کامل بر یمن کوتاه کنند. قطعا اگر انصارالله می‌خواستند این کار را بکنند خیلی زودتر از این‌ها امتیاز را به آمریکا و سعودی‌ها می‌دادند و جنگ را خاتمه می‌دادند.

ولی انصارالله که از روز اول به اشغال یمن توسط عربستان و پشت سر آنها آمریکا معترض بود و این همه شهید داد و ویرانی را تحمل کرد، امکان ندارد که حالت نه جنگ نه صلح را بپذیرد و بعد هم یک حکومت تشکیل شود که حداقل سهم را داشته باشد، در حالی که حداکثر شهید و حداکثر تلاش و مجاهدت را انصارالله و ارتش یمن داشته‌اند.

تصور می‌کنم تا مدتی یک حالت نه جنگ نه صلح برقرار شود؛ یا این‌که انصارالله اگر یک خیز دیگر بردارند و کار مأرب را تمام کنند، جبهه‌های فرعی دیگر «البیضا» و «تعز» دیگر نمی‌تواند در موازنه قدرت میدانی به نفع عربستان سعودی تمام شود.

* در موازنه و توان بازدارندگی الان کفه به سمت انصارالله و ارتش یمن میل پیدا می‌کند

* با توجه به برداشتی که از صحبت شما می‌توان کرد این نکته به ذهن متبادر می‌شود که در قضیه یمن نمی‌توان به تفاهمی با عربستان رسید. به اعتقاد شما نقش ایران در این خصوص چیست؟

سیدافقهی: همان روزهای اول بحران و تهاجم عربستان، مقام معظم رهبری یک موضع قاطع و تاریخی گرفتند و تا الان در گوش سعودی‌ها طنین افکن است و البته محقق هم شد. ایشان فرمودند عربستان از این حماقتی که مرتکب شد، پشیمان خواهد شد و مردم یمن پوزه عربستان را به خاک خواهند مالید. این اتفاق در حال رخ دادن است.

در موازنه و توان بازدارندگی الان کفه به سمت انصارالله و ارتش یمن میل پیدا می‌کند، با توسعه و پیشرفت پهپادهای انتحاری و موشک‌های دوربرد، امان از سعودی‌ها بریده شده و این غیر از پیروزی‌های میدانی زمینی است.

همانطور که آقای رئیسی در کنفرانس مطبوعاتی گفت، عربستان باید حمله و تهاجم علیه یمن را متوقف کند. منطق ایران این است که حاضریم وساطت کنیم، نه دخالت؛ ما در گفت‌وگوها شرکت نمی‌کنیم و نه حاضریم با عربستان وارد مذاکره شویم، چون نمی‌خواهیم دخالت کنیم و عربستان هم نباید دخالت کند.

پس وظیفه ما و سعودی‌ها چیست؟

این‌که جنگ متوقف و تحریم‌ها و محاصره برداشته شود و فرودگاه صنعاء بازگشایی شود و کمک‌های انسان‌دوستانه، سوای مباحث سیاسی از طریق باز شدن سریع کانال‌ها، به داد مردم یمن برسد. این را هم به سعودی‌ها می‌گوییم و هم به آقای «مارتین گریفیتس» نماینده سابق دبیرکل سازمان ملل در امور یمن که اخیرا عوض شد و شخص دیگری جایگزین آن شد، گفتیم که از ما نخواهید، خودتان بروید به سعودی‌ها فشار بیاورید.

اینها در بحث مأرب می‌گویند اول انصارالله آتش بس کند، بعد سعودی‌ها رعایت کنند.

چه زمانی سعودی‌ها آتش بس را رعایت کردند؟

حتی در توافقنامه استکهلم هم عربستان به هیچ یک از بندها عمل نکرد، در حالی که انصارالله عمل کرد و متاسفانه سعودی‌ها زیر میز زدند.

* ایران می‌تواند نقش میانجی بازی کند

نقش ایران، آماده کردن بستر برای گفت‌وگوی یمنی - یمنی بدون دخالت آمریکا و عربستان و توقف جنگ و حملات وحشیانه عربستان به مناطق مسکونی یمن است.  ایران دنبال این موضوع است، ایران می‌تواند نقش میانجی بازی کند، ولی نمی‌تواند به جای مردم یمن با عربستان و یا حتی با مخالفان انصارالله در عدن یا هتل‌های پنج ستاره ریاض مذاکره کند.

* عربستان سعودی و برجام

* گریزی به برنامه هسته‌ای ایران و گفت‌وگوها در این زمینه بزنیم، همانطور که در جریان هستید عربستان از ابتدا مخالف برجام بود و تلاش زیادی را صورت داد که به سرانجام نرسد و شیطنت‌هایی را به همراه رژیم صهیونیستی در این زمینه انجام داد. آیا شما با این تحلیل موافقید که عربستان بعد از آمدن جو بایدن به این نتیجه رسیده که ممکن است ایران و آمریکا به توافقی برسند و به همین دلیل پیش دستی کرد تا به تفاهمی با ایران برسد قبل از این‌که ایران و آمریکا به توافقی دست یابند؟ و در حال حاضر، اگر مذاکرات در وین به نتیجه نرسد، عربستان چه خواهد کرد؟

سیدافقهی: عربستان سعودی در ارتباط با بحث هسته‌ای ما در دو مرحله عمل کرد. مرحله اول مرحله قبل از امضای برجام بود که کاملا با رژیم صهیونیستی هماهنگ شد و آقای «سعود الفیصل» وزیر خارجه پیشین عربستان سعودی کیف سامسونت پر از دلارش را برمی‌داشت و در پایتخت‌های اروپایی و سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان راه می‌افتاد که برجام را امضا نکنند. همزمان و کاملا هماهنگ و همگرا با عربستان، شخص «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی مرتب به آمریکا سفر می‌کرد و در کنگره فریاد زد و حتی با اوباما درگیری لفظی پیدا کرد و به کاخ سفید نرفت و از کنگره گفت که اجازه ندهید این خطای بزرگی تاریخی صورت بگیرد و برجام امضا شود. 

بالاخره برجام امضا شد. الان عربستان که مأیوس شده و احتمال می‌دهد که ته این مذاکرات و نشست هفتم یا هشتم وین به نتیجه برسد، می‌گوید من را هم شریک کنید. ابتدا می‌گفت برجام امضا نشود، ولی وقتی زورش نرسید و دلارهایش موثر واقع نشد، حالا می‌گوید اگر آمریکا می‌خواهد مذاکرات جدید را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باب کند، من هم شریک.

ایران هم می‌پرسد جناب عربستان شما نه سر پیازی نه ته پیاز؟

برجام یک توافق بین‌المللی است؛ وقتی عربستان سعودی با آمریکا و کشورهای اروپایی هم پیمان، شریک و دوست جون جونی است و ایران با اینها مذاکره می‌کند، شما می‌خواهید چه نقشی در این مذاکرات ایفا کنید که اینها ایفا نمی‌کنند؟ اگر شما واقعا نگران مسئله هسته‌ای ایران هستید که ایران می‌خواهد به بمب اتم برسد که یک دروغ تصنعی و بزرگ است، بیایید با خود ایران مذاکره کنید، چرا می‌خواهید از طریق کانال ۱+۵ ورود کنید؟

وقتی برجام امضا شد مگر ایران اعلام نکرد که می‌خواهیم با کشورهای منطقه باشگاه اتمی تاسیس کرده و تمام تجربیات و توانمندی‌های خود را در اختیار آنها بگذاریم و امضای برجام بر علیه منافع هیچ کشوری نیست، چرا شما نیامدید؟

از این طرف می‌گویید ما می‌خواهیم شریک شویم، از سوی دیگر آیا شما اجازه می‌دهید ایران به صورت مستقیم در کنار شما در پرونده‌های منطقه ورود کند؟ چرا می‌گویید ایران نمی‌تواند در پرونده‌های کشورهای عربی ورود پیدا کند؟

اگر ما همجوار هستیم و منافعمان مشترک است، زلف‌هایمان به همدیگر گره خورده، پس باید بیایید با ایران مذاکره کنید.

مگر ایران در برنامه صلح هرمز که آقای روحانی پیشنهاد کرد، از شما دعوت نکرد؟ چرا به ایران جواب ندادید؟

این یک بهانه است و می‌خواهند چهره بین‌المللی ایران را مخدوش کنند که ایران نمی‌آید با ما مذاکره کند و ایران به ما اجازه ورود به مسائل اساسی را نمی‌دهد و ما نگران این هستیم که ایران به بمب اتمی دسترسی پیدا کند. در حالی که دست کم ۱۶ بار تاکنون آژانس و حتی «فدریکا موگرینی» و «جوزپ بورل» مسئولان سابق و کنونی سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کردند که ایران در چارچوب مقررات منع اشاعه و معاهده ان‌.پی.تی عمل می‌کرده است.

این صحبت‌های عربستان را، نه آمریکا و نه اروپا قبول نکردند و اگر عربستان نگران است، مستقیم با ایران مذاکره کند.

در همین گفت‌وگوهای غیررسمی که با سعودی‌ها داریم این بحث را مطرح کنند و ایران هم پاسخ آنها را می‌دهد که شما با طرح این درخواست در جهنم را به روی خودتان باز می‌کنید، اگر ایران بخواهد پرونده‌های دیگر را مطرح کند و بگوید من هم می‌خواهم ورود کنم، شما مجبورید حرف خود را پس بگیرید و در مذاکرات کم می‌آورید.

* باید ببینیم سعودی‌ها چقدر صادق‌ هستند 

* آیا با روند موجود و ابراز آمادگی آقای رئیسی برای بازگشایی سفارتخانه‌های ایران و عربستان بر این باورید که از سرگیری دوباره مناسبات دیپلماتیک کلید زده خواهد شد و آیا با عربستان بر سر موضوعات منطقه مشارکت خواهیم کرد یا خیر؟

سیدافقهی: این‌ها به خیلی عوامل بستگی دارد. نمی‌شود در یک کلام گفت آری یا خیر. آیا عربستان سعودی واقعا نیاز مبرم به برقراری رابطه مجدد با ایران دارد؟ در محاسبات راهبردی و امنیتی و محاسبات اقتصادی و منطقه‌ای خود نیاز به رابطه مجدد در سطح سفارت و توسعه روابط دارد؟ عربستان بر چه مبنایی می‌خواهد رابطه‌اش را با ایران از سر بگیرد؟ آیا آمریکا اعمال فشار و کارشکنی خواهد کرد یا خیر؟ آیا رژیم صهیونیستی به آن اجازه خواهد داد یا خیر و آیا عربستان این رابطه را تمام عیار می‌خواهد یا رابطه‌ای تاکتیکی است برای حل برخی از مشکلات منطقه‌ای و مخصوصا بحث یمن؟

این به فحوای مذاکراتی برمی‌گردد که ممکن است در آینده هم به صورت رسمی و علنی بین مقامات جمهوری اسلامی ایران در هر سطحی اعم از سطح سران یعنی آقای رئیسی به ریاض برود و محمد بن سلمان به تهران بیاید یا در سطح وزرای خارجه یا در سطح مقامات امنیتی برگزار شود.

باید منتظر باشیم ببینیم  نیت پشت پرده سعودی‌ها از اراده برای نزدیک شدن به ایران چیست؟

در مجموع ایران چراغ سبز نشان داد و استقبال کرد و ایران باید بنشیند و صریح و بدون فشار منطقه‌ای و دخالت کشورهای بیگانه، مخصوصا آمریکا و رژیم صهیونیستی با سعودی‌ها راحت، رک و شفاف مسائل خودش را مطرح کند.

اگر ایران به صورت ملموس احساس کرد که سعودی‌ها عزم خود را جزم کرده‌اند که به ایران نزدیک شده و مشکلات خود را با ایران حل کنند، چون هزینه خسارت دشمنی با ایران به مراتب بیشتر از هزینه صلح کردن و برقراری روابط دوستانه با ایران و مشارکت سیاسی و امنیتی و اقتصادی در سطح منطقه است، قطعا به نفع عربستان خواهد بود و البته به نفع ما هم خواهد بود.

ما آماده هستیم، ولی باید ببینیم سعودی‌ها چقدر صادق‌ هستند و چه مسائلی را می‌خواهند در اولویت مطرح کنند. آنها باید به حرف‌ها و پیشنهادهای ایران توجه کرده و پاسخ‌های صریح و شفاف بدهند.