
حلقه وصل: مدیر مرکز مطالعات راهبردی و روابط بینالملل ایران با بیان اینکه استفاده از چادر برای بعنوان سیاستمدار ایران در ملاقات های بین المللی نشان دهنده فرهنگ غنی ایرانی است، گفت پوشش معاون رئیس جمهور در سفر به ژاپن و ملاقات با نخست وزیر این کشور خلاف عرف دیپلماتیک نبود ولی بانوان ایرانی باید هویت مذهبی جامعه خود را در دیدارهای خارجی نشان دهند و این شاید نیازمند پارهای اصلاحات در قوانین دیپلماتیک داخلی خودمان است.
لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیسجمهور که نوع حجابش در هیئت دولت و برخی مذاکرات رسمی سوژه رسانهها شده است، اینبار از اینستاگرام شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن سر درآورد. وی که به عنوان نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران در مراسم تاجگذاری و آغاز به کار رسمی امپراتور جدید ژاپن به توکیو سفر کرده بود، در این سفر با آبه و وزیر دادگستری ژاپن ملاقات کرد.
نکته قابل تأمل این تصویر که جنجال زیادی را در فضای سیاسی کشور به همراه داشته، پوشش خلاف عرف وی در دیداری رسمی و خارجی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی است. جنیدی در این سفر و دیدارهای رسمیاش خلاف حضور و ملاقاتهایش در ایران که با پوشش چادر حضور مییافت، با مانتو و روسری مشاهده شد. البته این خانم پیشتر نیز در برخی سفرهای خارجی از جمله سفر دو سال پیش به شیلی از چنین پوششی استفاده کرده بود.
از آن رو که افکار عمومی داخلی و فرهنگ اصیل کشورمان چنین پوششی را آن هم از یک بانوی ایرانی و در چنین سطحی نمیپذیرد، برای آشنایی با اصول دیپلماتیک و نحوه حضور شخصیتهای خانم ایرانی در دیدارهای رسمی بینالمللی گفتگویی با آقای امیر موسوی، مدیر مرکز مطالعات راهبردی و روابط بینالملل ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید:
- سفر اخیر خانم جنیدی به توکیو و پوشش وی در نخستوزیر ژاپن بحثبرانگیز شده است. علت تفاوت در نوع پوشش خانم جنیدی در جلسات هیئت دولت و دیدارهای بینالمللی چیست?
از زمان روی کار آمدن دولت تدبیر و امید برخی رفتارهای دیپلماتیک که مغایرتی با اصول دیپلماتیک بینالمللی ندارد، در میان رجال سیاسی شکل گرفت که ازجمله آنها تغییر این باور در میان زنان سیاستمدار است که میتوانند حتی بدون پوشش چادر در مجامع بینالمللی حضور یابند. شخص خانم جنیدی از همان روزی که در عرصه سیاسی ایران شناخته شدند، تمایلی به پوشش چادر نداشتند و طبیعی است تلاش کردند از این پوشش در سفرهای خارجی استفاده کنند.
تفاوت پوشش خانم جنیدی در جلسات هیئت دولت با دیدارهای دیپلماتیک و رسمی در این است که طبق قانون اعضای خانم هیئت دولت و مسئولان دولتی مکلفاند در جلسات از پوشش چادر استفاده کنند و این الزام در سایر موارد وجود ندارد.
آیا پوشش بانوان نماینده جمهوری اسلامی در دیدارهای بینالمللی تا قبل از این تفاوت داشته است?
به دلیل نگاه دینی و مذهبی که در جامعه ما وجود دارد، شخصیتهای خانمی که وارد عرصه سیاسی شدند غالبا به پوشش چادر ایمان داشتند و حتی در سفرهای خارجی از چادر در دیدارهای رسمی استفاده میکردند که نمونههای آن را در سفرهای خارجی خانم معصومه ابتکار و خانم مرضیه افخم میتوان مشاهده کرد.
عرف دیپلماتیک و پروتکل خاصی برای نمایندگان بانوی جمهوری اسلامی در دیدارهای بینالمللی وجود دارد?
خیر، عرف دیپلماتیک خاصی وجود ندارد و طبق قوانین بینالمللی خانمها باید از لباس مجالس رسمی در دیدارهایشان استفاده کنند. تعبیر از لباس مجالس رسمی در باورها و فرهنگهای مختلف متفاوت است و همانگونه که یک شخصیت سیاسی یهودی با کت و شلوار یا ردا و کلاه یهودی حاضر میشود، زنان نیز میتوانند از لباسهای ملی رسمی خود استفاده کنند. علت بروز اختلاف در چنین موضوعی به تفکر شخص خانم جنیدی بازمیگرد.
پوشش یک نماینده رسمی جمهوری اسلامی در دیدارهای بین المللی که معرف تاریخ تمدن و مذهب یک کشور و همچنین روحیات و خلقیات مردم آن کشور است، چطور انتخاب میشود؟
تا پیش از این ما شاهد حضور بانوانی در عرصه سیاسی بودیم که به پوشش چادر ایمان داشتند و با آن در عرصه بینالمللی حاضر میشدند. گرچه استفاده از مانتو در عرف دیپلماتیک نادرست نیست، ولی بانوان ایرانی باید هویت مذهبی جامعه خود را در دیدارهای خارجی نشان دهند و این شاید نیازمند پارهای اصلاحات در قوانین دیپلماتیک داخلی خودمان است.