به گزارش سرویس دفاع و امنیت حلقه وصل، نمایشگاه هوا-فضای ماکس ۲۰۱۹ از روز سه شنبه ۵ شهریورماه در مسکو پایتخت روسیه آغاز به کار کرده و بسیاری از کشورهای جهان به معرفی جدیدترین دستاوردهای خود در این حوزه می پردازند. غرفه کشورمان نیز همچون ادوار گذشته، حضوری موثر در این نمایشگاه داشته و یک سامانه جدید که هم شباهت های زیادی به موشک کروز و هم پهپادهای مدرن دارد را به نام "مبین " رونمایی کرده که نشان دهنده توسعه نسل جدیدی از سامانه های آفندی ایرانی است. با نگاهی به شکل ظاهری و البته مشخصات آن می توان این گونه در نظر گرفت که از حضور در نبردهای اخیر در منطقه و رصد آنها تجارب خوبی گرفته شده و ایران به سمت نسل جدیدی از سلاح ها رفته است.
با مبین بهتر آشنا شویم
این سلاح جدید دارای وزن کلی ۶۷۰ کیلو، سر جنگی ۱۲۰ کیلوگرمی، سرعت ۹۰۰ کیلومتر در ساعت، توان پرواز در ارتفاع ۱۳ کیلومتری تا ۱۰ متری از سطح زمین، برد ۴۵۰ کیلومتری و فاصله دو دهانه بال در حدود ۳ متر است. این پهپاد یا موشک کروز از موتور جت بهره برده و در مرحله میانه راه از هدایت ترکیبی TERCOM و DCMAC استفاده می کند و با توجه بهره بردن از این سامانه های هدایتی به احتمال فراوان با یک موشک یا پهپاد خاص حمله به اهداف زمینی طرف هستیم. "مبین" بر اساس اطلاعات اعلام شده در نمایشگاه ماکس می تواند از طیف متفاوتی از سیستم های هدایتی برای حمله در فاز نهایی خود استفاده کند که البته به جزییات نوع این سامانه ها اشاره ای نشده است.
موشک کروز مبین در غرفه ایران در نمایشگاه ماکس ۲۰۱۹
سامانه های ترکام و دی اس ام ای سی نیز در حقیقت از یک خانواده به حساب آمده و بر اساس تطابق تصاویر (هوایی و ماهواره ای) تهیه شده از مسیر مورد نظر با کامپیوتر داخل موشک، به جهت یابی و یافتن مسیر صحیح کمک می کند که این سیستم های ناوبری به طور معمول در اکثر موشک های کروز هواپرتاب در دنیا مورد استفاده است. در شهریور ماه سال ۹۳ و در جریان روز صنعت دفاعی، از نسل جدیدی از پهپادهای ایرانی یعنی مهاجر ۴ رونمایی شد. این پهپاد قابلیت تهیه نقشه های فتوگرامتری را داشته و بایستی به این نکته اشاره کرد که نقشه های توپوگرافی جزء زیر مجموعه های نقشه های فتوگرامتری هستند. این نقشه ها را می توان در سامانه های هدایتی مورد نظر استفاده کرد.
شمایه سامانه های هدایتی TERCOM و DCMAC
یک نکته مهم درباره این موشک یا پهپاد انتحاری، سر جنگی تقریبا سبک آن است که نشان می دهد طراحان ایران به سمت افزایش دقت و البته کاهش وزن سر جنگی رفتند تا با استفاده از ترکیب این دو مسئله از خسارت های جانبی جلوگیری کنند. تجربه درگیری های اخیر در منطقه خاورمیانه نشان داده است که گروه های تروریستی مثل داعش یا النصره علاقه خاصی به پنهان شدن در مناطق پر جمعیت غیر نظامی دارند و این کار را برای نیروهای خودی بسیار سخت و شاید در مواردی غیر ممکن کند. رفتن به سمت این دقت بیشتر و البته سر جنگی سبک تر توان درگیری در این شرایط را به نیروهای خودی اعطا خواهد کرد. البته درباره نوع خاص سر جنگی این موشک نیز اطلاعات دقیقی ارائه نشده و صرفا به این مسئله که این سلاح می تواند انواع سرهای جنگی را حمل کند اشاره شده است.
نکته مهم دیگر این که اعلام شده است محموله های مختلفی نیز در داخل این موشک نیز می تواند نصب شده (احتمالا سامانه های شناسایی) و این مسئله نیز مطرح شده که این موشک با پرواز در ارتفاع ۱۰ متری توان پروازی به مدت ۴۵ دقیقه را دارد. این احتمال وجود دارد که امکان استفاده از مبین در نقش یک پهپاد شناسایی نیز وجود داشته باشد. اما مسئله مهم و جالب سطح مقطع راداری مبین است که منابع ایرانی در جریان نمایشگاه ماکس آن را ۰.۱ متر مربع اعلام کردند. نکته جالب برای مقایسه این که می توان برای نمونه به این مسئله اشاره کرد که سطح مقطع راداری اعلام شده برای موشک کروز آمریکایی تاماهاوک در حدود ۰.۵ متر مربع است. این سطح مقطع راداری به همراه توان پروازی در ارتفاع ۱۰ متری مقابله با مبین را برای هر سیستم دفاع هوایی امری بسیار مشکل می کند.
برای نمونه می توان به عملکرد سیستم دفاع هوایی عربستان سعودی در مقابل پهپادها و موشک های کروز یمنی در ماه های اخیر اشاره کرد که با وجود برخورداری از سامانه های پاتریوت، آواکس و جنگنده های اف ۱۵ نسل جدید باز هم مغلوب این سامانه های یمنی شدند. مشخصا سیستم های مورد استفاده توسط ایران سیستم هایی بسیار پیشرفته تر است و مقابله با آنها بسیار سخت تر است.
آیا مبین فرزند پهپاد کرار است؟
با نگاهی دقیق تر به سازه و شکل سلاح مبین به نکاتی جالبی پی می بریم. به نظر می رسد که این موشک کروز ایرانی دارای شباهت های غیر قابل انکاری با پهپاد تهاجمی کرار است. نوع طراحی سکان های عقبی این پهپاد متوجه شباهت های آن به طراحی کرار می شویم. کرار در حقیقت یکی از اولین تجربه های ایران در خصوص توسعه پهپادها با پیشران جت بود و چون پهپادها و موشک های کروز دارای یک سری خواص مشترک هستند، می توان از آنها برای توسعه یکدیگر بهره برد.
پهپاد کرار - به شباهت سکان های عمودی کرار و مبین دقت کنید
به همین خاطر مبین را می توان یک سلاح تاکتیکی در نظر گرفت که می توان هم از پرتابگرهای زمینی و هم پرنده های تهاجمی ارتش و سپاه حمل و پرتاب کرد. با توجه به برد این سلاح می توان مبین را یک گزینه ایده آل برای برخورد با نیروهای فرامنطقه ای حاضر در اطراف ایران قلمداد کرد چراکه ترکیب اندازه کوچک، سرعت بالا و سطح مقطع پایین راداری مبین را تبدیل به گزینه ای ایده آل برای این نوع عملیات ها می کند. همچنین یک نکته مهم که باید درباره این موشک نیز در نظر گرفته شود این است که آنچه در نمایشگاه ماکس روسیه به نمایش درآمده یک ماکت اولیه بوده و مشخصا محصول نهایی و عملیاتی که تحویل نیروهای مسلح خواهد شد مشخصا دارای تفاوت هایی در طراحی و ابعاد خواهد بود.
