تجهیز اولین پهپاد جت ایران به بمب‌های ماهواره‌ای

به گزارش حلقه وصل، صبح امروز وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از سه بمب هوشمند و هدایت‌شونده برای پرتاب از جنگنده‌ها و پهپادها رونمایی کرد. بمب‌های یاسین،‌ بالابان (پرنده شکاری) و قائم سه بمب هوشمندی هستند که امروز توسط وزیر دفاع رونمایی شدند.

بین این سه بمب، بمب یاسین دو سال پیش برای اولین بار در جریان رزمایش نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران عملیاتی و از جنگنده‌های اف‌ــ7 نهاجا شلیک شد. بمب‌ قائم نیز در سال 96 و در جریان رونمایی از پهپادهای مهاجر6 رونمایی شده‌ بودند.

بمب بالابان در این بین، بمب جدیدی بود که برای اولین بار به‌نمایش درمی‌آمد. به‌گفته وزیر دفاع این بمب برای حمل توسط پهپاد جت کرار طراحی و تولید شده و یکی از دلایل استفاده از مکانیزم بالهای جمع‌شونده در این بمب نیز به همین منظور است.

بمب بالابان همچنین از سیستم هدایت مبتنی بر INS&GPS نیز بهره می‌برد.

طرز کار این بمب به این صورت است که مشخصات هدف قبل از پرواز، طرح‌ریزی و به مجموعه هدایت و کنترل بمب منتقل می‌شود. پس از رهایش، بال‌های تاشوی بمب باز شده و با کمک سیستم هدایت، به‌سمت هدف حرکت می‌کند.

بمب بالابان با برخورداری از سیستم هدایت GPS عملاً به یک بمب هدایت ماهواره‌ای بدل شده که تجهیز این بمب به چنین سیستمی مزیت‌های فراوانی همراه خود دارد.

این بمب‌ها پس از پرتاب، با باز شدن بالها، اصطلاحاً روی هوا گلاید می‌کند و به‌سمت هدف می‌رود. استفاده از بالهای بازشونده موجب پایداری بمب به‌هنگام شیرجه و پرواز به‌سمت هدف و همچنین افزایش برد آن می‌شود زیرا با وجود بالهای بازشونده امکان پرتاب از ارتفاع‌های بالاتر و مسافت‌های دورتر به‌سمت هدف وجود دارد.

علاوه بر این، استفاده از سیستم هدایت ماهواره‌ای مزیت‌های بهتری نسبت به سیستم‌های هدایت اپتیکی و لیزری دارد. در سیستم‌های هدایت اپتیکی و لیزری اگر شرایط آب‌وهوایی مساعد نبوده و یا گردوغبار غلیظ در منطقه نبرد وجود داشته باشد، امکان استفاده از این نوع هدایت به‌دلیل اخلال در انتقال پرتوهای لیزر از هواپیما به بمب و یا دریافت تصاویر در سیستم هدایت اپتیکی وجود ندارد، اما برخورداری از سیستم‌های هدایت ماهواره‌ای امکان استفاده از این نوع بمب‌ها را در هر نوع شرایط آب‌وهوایی فراهم می‌کند.

سیستم هدایت ماهواره‌ای این امکان را فراهم می‌کند که بتوان هر بمب را به‌صورت مستقل به‌سمت یک هدف هدایت کرد.

علاوه بر این، انسان در هدف‌گیری بمب‌های هدایت ماهواره‌ای نقشی ندارد و این بمب با اطلاع از موقعیت خود توسط سیگنال‌های ماهواره‌ای و مقایسه با موقعیت هدف و اصلاح مسیر، به‌سمت آن حرکت می‌کند که خطاهای ناشی از هدفگیری خلبان نیز در این سیستم برطرف شده و موجب افزایش دقت بمب‌های هدایت ماهواره‌ای در اصابت به اهداف می‌شود.

اما نکته‌ای که در بمب‌ بالابان وجود دارد، استفاده از این بمب‌ها در پهپاد کرار است، تا پیش از این بمب‌های این‌چنینی در کشورمان تنها برای استفاده از جنگنده‌ها ساخته شده بودند و در این راستا بمب‌ هدایت ماهواره‌ای یاسین با برد 60 کیلومتر از جنگنده‌های اف‌ــ‌7 نهاجا با موفقیت تست شده‌ بودند.

پهپاد کرار نخستین پهپاد جت ایرانی است که برای اولین بار در سال 1389 رونمایی شد. این پهپاد از یک موتور توربوجت برخوردار است و توانایی حمل محموله به‌وزن 500 کیلوگرم را دارد. این پهپاد دارای برد 1000کیلومتری بوده و می‌تواند با سرعت 900 کیلومتر بر ساعت حرکت کند.

سامانه خلبان خودکار، توانایی برنامه‌ریزی مجدد در حین پرواز و تغییر مأموریت، بسته شدن امکان ارتباط برای جلوگیری از نفوذ دشمن در سامانه هدایت و کنترل، برخورداری از سامانه‌های پیشرفته ناوبری از دیگر توانمندی‌های پهپاد جت کرار است.

تاکنون انواع مختلفی از پهپاد کرار با مأموریت‌های مختلف مانند هدف برای سامانه‌های پدافندی، پهپاد تهاجمی و پهپاد رهگیر هوایی طراحی و تولید شده است و بسته به نوع مأموریتش قادر به پرواز در ارتفاع 25 تا 40 هزار پا است.

از دیگر قابلیت‌هایی که برای این پهپاد در نظر گرفته شده، توانایی موشک کروز ضدکشتی کوثر با برد 25 کیلومتر است.

هرچند تاکنون برد دقیق بمب بالابان اعلام نشده اما بر اساس ساختار آن احتمال می‌رود که این بمب بردی در حدود 60 تا 80 کیلومتر داشته باشد. با تجهیز کرار به بمب‌های هدایت ماهواره‌ای، این پهپاد قابلیت حمله به اهداف زمینی با دقت بالا و بدون ورود به رینگ پدافندی دشمن را به‌دست آورده و به‌راحتی می‌تواند با حمله به مسافت‌های دوردست اهداف مهم دشمن را با دقت بالا و در هر شرایط آب‌وهوایی مورد اصابت قرار دهد و به‌سلامت به پایگاه خود بازگردد.