سرویس اقتصاد حلقه وصل - روز چهارشنبه هیات دولت لایحه حذف ۴ صفر از واحد پول کشور را تصویب کرد. این برای چندمین بار است که در دولت حسن روحانی موضوع حذف چند صفر از واحد پول کشور یا تغییر نام آن از ریال به تومان مطرح میشود.
به اعتقاد برخی کارشناسان، هدف دولت روحانی از طرح چندباره تغییر واحد پول ملی، سرگرم کردن افکار عمومی در میانه مشکلات شدید اقتصادی است، زیرا این موضوع برای مردم جذابیت دارد هرچند هیچ تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور و معیشت مردم نخواهد گذاشت. درواقع به نظر میرسد دولت به جای گام برداشتن برای اصلاحات اساسی اقتصادی همچون اخذ مالیات از دلالان بازارهای مسکن و ارز و خودرو، به طرحهای نمایشی روی آورده است.
با این حال، دیدگاه ۵۰ کارشناس اقتصادی بیانگر مخالفت اجماعی آنان با طرح دولت در شرایط فعلی است.
ردیف
کارشناس
نظر
۱.
محمدمهدی مفتح
اکنون چون کشور آرامش اقتصادی ندارد و دچار نوسان و تلاطم است، حذف ۴ صفر از پول ملی در این شرایط میتواند به تشدید بحران منجر شود.
۲.
مهدی تقوی
اکنون حجم زیادی از اسکناس چاپ شده که در دست افراد در حال گردش است. حال باید این حجم از اسکناس را کنار بگذارند و دوباره یکسری اسکناس بدون صفر چاپ کنند؛ بنابراین اینگونه اقدامات تنها یک هزینه اضافی برای اقتصاد است. من به عنوان اقتصاددان هیچ توجیه اقتصادی برای این کار نمیبینم. احتمال اینکه این اقدام باعث هرجومرج در اقتصاد شود مساله ای است که وجود دارد. اکنون که تورم در ایران ۴۰ درصدی شده است به نظر میرسد دولت توان ساماندهی اقتصاد کشور را با ایجاد راهکاری برای مهار نرخ تورم ندارد که دست به این کار زده است.
۳.
حیدر مستخدمین حسینی
یکی از تصمیمات نامناسبی که دولت میتوانست در این مقطع حساس اقتصاد ایران بگیرد همین تصمیم حذف چهار صفر از پول ملی است! اکنون که کشور در تحریم است و تورم رکورد ۲۵ سال گذشته را شکسته و به بالاترین سطح خود رسیده است، سطح عمومی قیمتها بالا رفته است، دولت به جای آنکه به آحاد مشکلات جامعه رسیدگی کند و راهکارهای لازم را برای برونرفت از وضعیت کنونی پیشبینی کند، راهکارهایی را به مرحله اجرا میگذارد که میتواند ایجاد سرگرمی برای مردم و بازی کردن با اعداد تلقی شود
۴.
عباس شاکری
اضافه یا کم کردن صفر در شرایط امروز هیچ فایدهای ندارد، هدف از حذف صفر چیست؟ آیا با این کار به فکر آرامش مردم هستید؟ مردم زمانی آرامش پیدا میکنند که قیمتها متناسب با درآمدشان تغییر کند نه مثل امروز که ۷۰ درصد قدرت خریدشان کم شده است! با حذف چند صفر از پول ملی، مردم اعتمادشان افزایش نمییابد!
۵.
بهروز علیشیری
با حذف چهار صفر از پول ملی به تدریج باید ۲۰ میلیارد قطعه اسکناس به دلیل حذف چهار صفر از پول ملی هزینه زیادی ایجاد میکند.
۶.
کیوان کاشفی
این طرح هیچ تاثیری روی ساختار اقتصادی و مشکلات آن ندارد. این طرح فقط میتواند در سیستم دفترنویسی و اسناد حسابداری تأثیر مثبتی داشته باشد. همچنین تقویت ارزش پول چون فقط به شکل ظاهری است و جنبه روانی دارد، اثری هم بر قدرت خرید نخواهد گذاشت.
۷.
کوروش پرویزیان
حذف چهار صفر تأثیر بسیار کمی در حفظ ارزش پول ملی دارد، حذف چهار صفر نحوه حسابداری و محاسباتی را تغییر میدهد، اما تأثیر اندکی در حفظ ارزش پول ملی دارد.
۸.
عبدالحمید انصاری
حذف چهار صفر از پول ملی تاثیری در کاهش تورم، افزایش اشتغال یا تراز پرداختها ندارد. مهمترین اولویت و اقدامی که بانک مرکزی باید انجام دهد، اصلاح نظام بانکی است. مقامات بانک مرکزی و کارشناسان اقتصادی در این مورد آگاهی کامل دارند؛ اما از نظر روانی برای مردم که سالهاست واحد پول را تومان خطاب میکنند، راحتتر است و تاثیری در مساله فضای کسبوکار و اشتغال و کاهش تورم ندارد.
۹.
محمد حسینی
با توجه به حجم پول و نقدینگی در اقتصاد کشور، اجرای این طرح تنها یک هزینه مضاعف برای جایگزینی اسکناس روی دوش بانک مرکزی خواهد گذاشت. مضاف بر اینکه حذف چهار صفر از پول ملی سرعت افزایش نقدینگی را افزایش خواهد داد، بنابراین تورمزاست.
۱۰.
حسن حسینی شاهرودی
اثر روانی حاصل از حذف صفر از پول ملی مخرب است و تنها با حذف صفر از پول ملی نمیتوان ارزش پول کشور را ارتقا داد.
۱۱.
وحید شقاقیشهری
حذف صفر از پول ملی کشورها دو دلیل اصلی دارد؛ نخست آنکه کشورهایی که با ابرتورمهای بسیار بالا مانند هزار یا دو هزار درصد درگیر بودند اقدام به حذف صفر از پول ملی میکنند؛ ثانیاً کشورهایی که دارای شرایط باثبات اقتصادی هستند. ایران در حال حاضر نه با تورمهای بسیار بالا دست و پنجه نرم میکند و نه اقتصاد باثباتی دارد. طرح این موضوع در حال حاضر اشتباه است به دلیل اینکه تصویب و اجرای آن به طور کامل مضر است و فایدهای برای اقتصاد کشور ندارد.
۱۲.
میثم رادپور
اگر بانک مرکزی به بهانه افزایش قدرت خرید و افزایش ارزش پول ملی چهار صفر را از پول ملی حذف کند، یک اقدام اسمی و ظاهری انجام داده است که با مؤلفههای اقتصاد واقعی منافات دارد.
۱۳.
میثم موسایی
حذف صفر از پول ملی فقط بازی با کلمات و بخش غیرواقعی اقتصاد است. در شرایط کنونی هر اقدامی و هرگونه دستکاری قوانین و سیاستگذاریهای هیجانی تنها بهانهای برای سرگرم کردن مردم و رسانههاست.
۱۴.
فتحالله تاری
کنترل تورم با حذف صفر از پول ملی یک اقدام بینتیجه خواهد بود. مضاف بر اینکه در حال حاضر عموم مردم در مکالمات و محاورات خود بهصورت عادی، یک صفر را از واحد پول حذف میکنند.
۱۵.
حسین صمصامی
در شرایطی که بخش عمدهای از نظام پرداختها در کشور بهصورت الکترونیکی و با استفاده از دستگاههای پوز، خودپرداز و سایر سیستمهای الکترونیکی انجام میشود، ضرورتی برای حذف صفر از پول ملی دیده نمیشود. درواقع طرح چنین مبحثی از سوی بانک مرکزی و اصرار بر اجرای آن، تنها یک نوع عملیات حسابداری است و هیچ تاثیری بر حل مشکلات اقتصادی کشور ندارد.
۱۶.
عباسعلی ابونوری
یکی از زیرساختهای مورد نیاز برای حذف صفر از پول ملی، نبود تحریم و جنگ اقتصادی در کشور است. نکته قابلتوجه اینکه حتی در شرایط غیرتحریمی نیز اتخاذ چنین تصمیمی باید با در نظر گرفتن تبعات آن و مصلحتاندیشی اقتصادی انجام شود.
۱۷.
رضا محمدنژاد
برای حذف صفر از پول ملی باید پول با فرمت جدید چاپ شود، نرمافزارهای بانکی و حسابداری اصلاح شده و تمام سیستم اقتصادی کشور با شرایط جدید همسانسازی شود. همه این موارد هزینههایی را بر کشور تحمیل میکند که در شرایط کنونی اقتصاد ایران، هیچ توجیه منطقی ندارد.
۱۸.
داوود سوری
اگر مسئولان بانک مرکزی با استفاده از تجربه کشورهای دیگری که اقدام به حذف صفر از پول ملی خود کردهاند، چنین تصمیمی گرفتهاند، باید بدانند کشورهای مورد نظر، این اقدام را در کنار سیاستهای ساختاری دیگری که زمینه حذف صفر از پول ملی را فراهم میکند انجام دادهاند، نه اینکه بدون حل مشکلاتی مانند تورم، نقدینگی، بیکاری و... صفرهای پول ملی را حذف کنند.
۱۹.
حسن سبحانی
استدلال اقتصادی برای این کار نشده است، یک استدلال هزینهای شده که برای مثال به این شکل هزینههای چاپ پول برای ما کم میشود و سهولت حملونقل و اینطور بحثها هست اما اینکه متغیرهای اقتصادی اصلاح میشود، تولید رونق پیدا میکند و تورم کاهش پیدا میکند را نه کسی ادعا کرده و نه باید منتظر آن باشیم. یک اقدامی است که در شرایط ما حتماً فایده ندارد، ممکن است خیلی خسارتبار هم نباشد. من حس میکنم حذف صفر اولویت و مسأله اقتصاد ما نیست.
۲۰.
محمدقلی یوسفی
از دولتمردان باید پرسید آیا در این شرایط، اقتصاد کشور به ثبات رسیده است که اقدام به چنین کاری کرده است؟ یا خیر؟ چراکه هر تصمیم اقتصادی دارای تبعاتی است که نتیجه آن را باید از قبل پیشبینی کرد. این روزها مطالبه مردم از دولت ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور و ایجاد رفاه عمومی است، زیرا سیاستهای اقتصادی دولت تاکنون به بهبود معیشت مردم و اقتصاد کشور منجر نشده است.
۲۱.
قدرتالله اماموردی
اما در اقتصاد ایران هنوز زیرساختها برای حذف صفر از پول ملی فراهم نیست و ساختار تولید و نظام بانکی همچنان در شرایط نابسامانی به سر میبرند؛ بنابراین اگر در این زمینه بدون برنامه عمل کنیم، به جای اینکه تجربه ترکیه را به دست آوریم تجربه زیمباوه عایدمان خواهد شد.
البته برخی کارشناسان هستند که این طرح را توجیه میکنند و اثر روانی آن را پیش میکشند اما باید توجه داشت که کوچک شدن اعداد واحد پول تاثیری در وضعیت اقتصادی مردم نخواهد داشت و در مقابل هزینههایی را به اقتصاد ایران تحمیل خواهد کرد.
۲۲.
امیرحسین خالقی
بر اساس تغییر و تحولات در واحد پول ملی، سیستمهای حسابداری نیز باید تغییر و تحولاتی را انجام دهند که این عملیات خود هزینهزا خواهد بود. برخی قیمتها با توجه به تصمیم جدید دولت باید به سمت بالا گرد شود که همین خود میتواند برخی هزینهها را در اقتصاد بیشتر کند. چه بسا میتوان گفت تصمیم جدید دولت اگر اجرایی شود باعث افزایش برخی هزینهها هم خواهد شد چراکه با تغییر واحد برخی از ارقام به سمت بالا گرد خواهند شد و مصرفکنندگان کالاها و خدمات در عمل باید هزینه بیشتری را متقبل شوند. این اتفاق احتمالاً در کوتاهمدت باعث افزایش فشار بر حقوقبگیران خواهد شد.
۲۳.
مهدی طغیانی
این طرح فقط اثر روانی بر ذهنیت مردم دارد و تغییری در وضعیت اقتصادی کشور ایجاد نخواهد کرد. تعداد صفر پول ملی متغیر کلیدی در اقتصاد نیست. متغیرهای کلیدی اقتصاد اموری همچون میزان نقدینگی، نرخ تورم، درآمدهای دولت و نرخ بیکاری است که هیچکدام از آنها با حذف صفر تغییر نخواهد کرد و فقط شاخص آن عوض میشود.
۲۴.
ناصر موسوی لارگانی
قطعاً ما نمیتوانیم با حذف صفر از پول ملی مشکل معیشتی مردم و مشکل اقتصادی کشور را حل کنیم. کسانی که به دنبال این کار هستند میخواهند ارزش پول ملی را که کاهش پیدا کرده به جایگاه خود برگردانند، اما همین الآن هم واحد پول ریال بین مردم جایگاهی ندارد و مردم در محاوره عملاً صفر را حذف میکنند. در حال حاضر مشکلات اقتصادی کشور زیاد است که اگر چهار صفر را از پول ملی حذف کنیم و اسکناس را عوض نکنیم کاری انجام ندادهایم و اگر چهار صفر را حذف کنیم و اسکناس و سکهها را تغییر دهیم هزینه سنگینی به کشور تحمیل خواهد شد.
۲۵.
حسین سلاح ورزی
حذف صفر از پول ملی کشور باید به همراه برخی اصلاحات بنیادی در ساختار اقتصادی پولی و مالی کشور باشد. این که بخواهیم فقط به اثرات روانی این اتفاق دلخوش کنیم هیچ فایدهای برای کشور ندارد شاید در کوتاهمدت اثرگذار باشد و حتی تورم را کنترل کند اما به طور حتم پس از چند ماه دوباره به شرایط قبل بازخواهیم گشت و حتی امکان دارد شرایط بدتر شود.
۲۶.
کامران ندری
به نظر من در شرایط کنونی ضرورت زیادی برای این سیاست وجود نداشت و البته اثر منفی هم ندارد. درمجموع بستگی به برداشت مردم دارد و به نظر بنده در خوشبینانهترین حالت سیاست خنثایی خواهد بود.
۲۷.
ابوالقاسم حکیمیپور
حذف ۴ صفر از پول ملی اولویتی برای اقتصادی کشور ما نیست.
اولویت اقتصادی کشور ما در شرایط فعلی تورم و تولید ملی است و همه اولویتها باید به تولید ملی اختصاص داشته باشد بنابراین در این شرایط اقتصادی و تحریم تعجبآور است که اولویت را بر حذف ۴ صفر قرار دادهاند. جای تأسف دارد که بانک مرکزی و وزارت اقتصادی که طرح را ارائه دادهاند و از این طرح دفاعی نکردهاند.
۲۸.
حسین درودیان
در کشورهای دیگر وقتی تورم کم میشود یا دورههای تورمی به پایان میرسد حذف صفر از پول ملی انجام میشود، اما در کشور ما که تورم هنوز وجود دارد نمیتوان با یک عامل روانی تورم را از بین برد. این کار گشایشی در اقتصاد کشور ایجاد نخواهد کرد و سیاست اقتصادی هم نیست در حقیقت این کار در حد و اندازه لایحه و اهمیت هم نیست. طراحان این امر نیز میدانند این مساله از جمله مسائل کلیدی کشور نیست و در شرایط تورم فعلی کشور باید فشاری که به اقشار ضعیف جامعه وارد میشود را در نظر بگیریم.
۲۹.
محمد لاهوتی
چنانچه مقدمات و بسترها برای حذف صفر از پول ملی فراهم نباشد، ممکن است در یک مدت کوتاهی در ظاهر بتوان تعداد صفرهای پول را کم کرد اما در بازه زمانی کوتاه، مجدد تورم افزایش خواهد یافت بنابراین با در نظر گرفتن پیششرطهای لازم، باید اقدام به این کار نمود. چنانچه یکشبه صفرهای پول ملی را حذف کرده و نتوانیم شرایط لازم برای قدرتدهی به پول ملی را فراهم کنیم، همانند طرح یکسانسازی نرخ ارز که دولت بدون در نظر گرفتن شرایط لازم، اقدام به اجرای آن کرد، باید منتظر شکست باشیم.
۳۰.
احمد عزیزی
حذف صفر از پول ملی، آخرین مرحله اصلاحات پولی یک کشور است؛ اما بانک مرکزی کشورمان، اجرای آن را به عنوان اولین مرحله از این اصلاحات، در دستور کار قرار داده است. الگوی اصلاحات پولی ایران هم گویا قرار است شبیه به ونزوئلا و زیمبابوه باشد که قطعاً یک الگوی شکستخورده برای اصلاحات پولی است که در آن، حذف صفر از پول ملی در مرحله اول قرار میگیرد. متاسفانه گویا ما هم باید مثل سایر پروژهها و تصمیمات اقتصادی خود، این بار هم شیپور را از سر گشادش بزنیم و گام پایانی اصلاحات پولی را در ابتدا اجرایی سازیم، در حالی که این موضوع تکرار تجربه ونزوئلا و زیمباوه و محکوم به شکست است.
۳۱.
خسرو فروغان
اگر بر مبنای دلار ۱۰ هزار تومانی بخواهیم اجرایی شدن این طرح را محاسبه کنیم چیزی در حدود هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان منبع مالی نیاز دارد در حالی که این طرح در مقطع کنونی تأثیر چندانی بر شرایط اقتصادی کشور نخواهد داشت. بر مبنای توضیحاتی که در حال حاضر از اجرای این طرح داده شده است و با توجه به عدم ثبات در اقتصاد کشور، اجرای این طرح بر توان خرید مردم بسیار تاثیرگذار خواهد بود و تبعات بسیاری به همراه دارد. علاوه بر این، اجرای این طرح، اول از همه در گروی آمادهسازی زیرساختهاست؛ بر همین اساس باید قیمت ارز واقعی شود. باید دید شروع اجرای این طرح قرار است چه زمانی باشد. آیا قرار است بانک مرکزی اول قیمتها را واقعی کند و بعد طی بازه دوساله این طرح را اجرا کند؟ یا نه قرار است این طرح اجرا و در مدت ۲ سال اصلاحات صورت بگیرد که در این صورت غیرمنطقی است.
۳۲.
اسدالله عسگراولادی
با توجه به شرایط اقتصادی کشور این طرح حتی نباید کلید بخورد؛ چراکه تبعات منفی به همراه خواهد داشت. اگر هدف از اجرای این طرح تورم و کنترل گرانی است، باید توجه داشته باشیم که با این کار جلوی گرانی گرفته نخواهد شد و بالعکس به گرانی دامن خواهد زد.در شرایطی که نرخ ارز متزلزل و هرروز یکچیز است اجرای این طرح باید حداقل یک سال به تأخیر بیفتد.
۳۳.
یلدا راهدار
مهمترین عیب حذف صفر هزینهای است که به دولت برای چاپ اسکناسهای جدید تحمیل میشود و این هزینه در شرایط فعلی که درآمدهای ارزی دولت بسیار کاهشیافته پیشنهاد نمیشود. ایراد دیگر سوءاستفاده برخی افراد سودجو در قیمتگذاری کالاهای خود است. ممکن است برخی به بهانه حذف صفر و کاهش ظاهری نرخ کالاها، قیمت اقلام خود را بیش از واقع نشان دهند و عدهای نیز فریب نیرنگ این افراد را بخورند. همانگونه که مثالهایی از کشورهایی که صفر را از پول ملی خود حذف کردهاند آورده شد، مشخص میشود که کشورهایی با حذف صفر در مهار تورم لجامگسیخته موفق بودهاند که در کنار این اقدام، برنامههایی برای کنترل تورم به کار گرفتهاند؛ اما این مساله که حذف صفر درمان قطعی ابر تورم است تصوری اشتباه است.
۳۴.
غلامرضا سلامی
اینکه الآن زمان این کار است یا خیر، جای شک دارد، زیرا دولت توان مقابله با تورم را به این زودیها ندارد و به نظر میرسد همچنان ارزش پول ملی نسبت به پولهای جهانی شدیداً کاهش پیدا کرد؛ بنابراین شاید ناچار شویم یکبار دیگر صفر را از پول ملی حذف کنیم. ما چند بار این کار را باید انجام دهیم؟ زمان مناسب این کار، هنگامی است که به ثبات اقتصادی برسیم که متاسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده و روز به روز ارزش پول ملی پایینتر آمده است.
۳۵.
جمشید عدالتیان
هرگز نمیتوان گفت که با برداشتن صفر از پول ملی تورم کاهش مییابد، بلکه برداشتن صفر در زمان تورم بالای کنونی منجر به افزایش چندین باره نرخ تورم میشود، لذا اقتصاد کشور از حذف صفر منفعتی نمیبرد.
۳۶.
تیرداد احمدی
باید گفت از این کار مهمتر هم در اقتصاد کشور وجود دارد پس باید گفت بعد از تثبیت نرخهای کلیدی اقتصاد این پروژه در زمان خود میتواند انجام شود و انجام این پروژه در زمان فعلی ضروری به نظر نمیرسد. ناگزیر به اجرای حذف صفرها از پول ملی هستیم اما اکنون که به دلیل نوسانات تورمی بانک مرکزی نرخ تورم اعلام نمیکند، وقت انجام حذف صفر نیست.
۳۷.
آلبرت بغزیان
ر حال حاضر زمان مناسبی برای تغییر واحد پول ملی نیست باید توجه داشت که تغییر پول آثار منفی میتواند در شرایط بیثبات اقتصادی داشته باشد، اما در هزینه ناشی از نگهداری پول عدد ناچیزی مؤثر است. از طرف دیگر با معاملات الکترونیکی میتوان هزینه نگهداری را کاهش داد. یکی دیگر از آثار حذف صفر این است که کالاهای که زیر هزار تومان به قیمت بالای هزار تومان میرسند و این بهنوعی افزایش تورم تبدیل میشود. به همین دلیل در کنترل یا کاهش تورم و تولید مؤثر نیست.
۳۸.
محمدقسیم عثمانی
شرایط اقتصادی فعلی برای حذف ۴ صفر از پول ملی مهیا نیست و این کار باید در زمان ثبات اقتصادی انجام شود. کشورهایی که چنین تجربهای داشتند عمدتاً زمانی این کار را انجام دادند که بعد از یک تلاطم اقتصادی به فضای با ثبات اقتصادی رسیدند و برای آینده روشن و شفاف اقتصادی آن کار را انجام دادند. ما هنوز به این شرایط نرسیدیم و تلاطم فضای اقتصادی ادامه دارد. در چنین وضعی نه تنها حذف ۴ صفر از پول ملی کمکی به ما نمیکند بلکه تلاطم را بیشتر میکند. ما هنوز وضع متلاطم اقتصادی را در پیش رو داریم و نه تنها شرایط بهتر از گذشته نیست بلکه ممکن است بدتر از گذشته شود و اعمال چنین سیاستی شرایط را بدتر میکند.
۳۹.
عبدالمجید شیخی
این کار، تأثیر چندانی در اقتصاد کشور ندارد و فقط میتواند کمی اثر روانی در اقتصاد کشورمان ایجاد کند اما درمجموع یک کار زائد است و باید گفت که دولت به جاده خاکی زده است تا از مسائل اصلی اقتصادی فرار کند و مورد بازخواست واقع نشود. دولتیها در حال حاشیه رفتن هستند و تلاش میکنند که موفقیتهای ناچیز خودشان را درشت جلوه دهند تا نشان دهند که عملکرد مثبت و موثری داشتهاند و این کارشان، به نوعی بازی با اذهان عمومی مردم جامعه است.
۴۰.
کمیل طیبی
من در شرایط فعلی اصلاً موافق چنین تصمیمی نیستم و به نظرم اصلاً به نفع اقتصاد ایران نخواهد بود؛ زیرا این کار باعث به وجود آمدن یک توهم تورمی میشود. به عنوان مثال، فرض کنید کرایه تاکسی ۱۰ هزار ریال است و وقتی ما چهار صفر را حذف میکنیم، کرایه تاکسی به یک تومان میرسد و احتمالاً مجبور میشوند که حدود ۵۰ درصد این نرخ را افزایش دهند و این خودش یک تورم جدید ایجاد میکند؛ بنابراین با توجه به اینکه ما در شرایط فعلی نیازمند یک ثبات اقتصادی هستیم، میتوانیم از راهکارهای دیگری برای افزایش ارزش ریال و کاهش نقدینگی استفاده کنیم که بارها درباره آنها صحبت شده است. باید در نظر داشت که زمانه تغییر کرده است و این قبیل راهکارها به اقتضای شرایط و در دورههای مشخص انجام میشد و الآن دیگر تاریخ انقضای آن گذشته است؛ یعنی شک نکنید که اگر الآن آلمان یا ترکیه دچار همان وضعیت شوند، اقدام به حذف صفرها نمیکنند.
۴۱.
مجیدرضا حریری
تا زمانی که جزئیات ارائه نشود نمیتوان تحلیل دقیقی در رابطه با این تصمیم داشت اما فعلاً باید این سؤال را مطرح کنیم که آیا در شرایط فعلی که اقتصاد ایران با مشکلاتی مواجه بوده و تصویر دقیقی از آینده خود ندارد، میتوان به اجرای چنین طرح کلانی فکر کرد یا باید در دوره زمانی دیگری آن را به مرحله اجرا رساند. اقتصاد ما امروز نامتعادل است و باید بیش از هر چیز تلاش کنیم که تعادل به این عرصه بازگردد.
۴۲.
محمدرضا سبزعلیپور
تا زمانی که افسار تورم سرکش، از دست تیم اقتصادی دولت خارج است کم کردن چند صفر از اسکناسهای رایج کشور نه تنها مشکلات اقتصادی ایران و نابسامانیهای بازار و معیشت مردم را مرتفع نمیکند، بلکه به نوعی گول زدن خویش و عوض کردن صورت مساله است.
۴۳.
عباس هشی
بحث حذف چهار صفر پول ملی از یک سو تغییر شکل پول است و از سوی دیگر تغییری که در بازار ایجاد میکند. گرچه دولتها همواره از حذف صفر بهعنوان راهکاری برای مهار تورم دفاع میکنند، اما منتقدان معتقدند تأثیری در تغییر تورم ندارد. اثر آن میتواند به صورت روانی بر معیشت مردم باشد، اما این در زمانی اتفاق میافتد که اقتصاد در شرایط تعادلی باشد. با کاهش ارزش پول ملی، مردم در التهاب و تلاطم با ناکارآمدی هستند، قدرت خریدشان به یکچهارم تقلیل پیدا کرده، حالا در این شرایط دولت بخواهد چهار صفر هم از پول حذف کند، دیگر چه قدرت خریدی باقی میماند. در این وضعیت رفتار ناعاقلانه و بیموقعی در حال شکلگیری است و هر تصمیمی که قرار است گرفته شود پشتوانه مطمئنی ندارد و معیشت مردم را بیشتر تحت فشار قرار میدهد. متأسفانه آزمونوخطا تبدیل به یک تاکتیک برای دولتها شده و هر کسی بر سر کار میآید تفکر خود را آزمونوخطا میکند.
۴۴.
احمد حاتمی یزد
این اقدام مشکلی را از بحرانهای موجود مالی کشور حل نمیکند؛ یعنی مشکلی را از حجم نقدینگی، نرخ سود بانکی، بحران بانکی، وصول مطالبات معوق و برنامههای ارزی کشور حل نمیکند.
۴۵.
غدیر مهدوی
چنانچه اقتصاد در شرایط رشد با ثبات تولید قرار نگرفته باشد، حذف صفر هیچ کمکی نمیکند و حتی میتواند تورم را تشدید کند زیرا در حالت انتظارات تورمی، مردم افزایش قیمت از ده تومان به پانزده تومان، یعنی پنجاه درصد افزایش را راحتتر از افزایش قیمت از صد تومان به صد و پنجاه تومان، یعنی همان پنجاه درصد افزایش، میپذیرند.
۴۶.
محمدرضا یوسفی
در شرایطی که اقتصاد دچار بیثباتی باشد، این سیاست را زیر سؤال خواهد بود. وضعیت کنونی که ما در اقتصاد جالب نیست. از این نظر که تورم ۲ رقمی داریم. در چنین شرایطی اگر حذف صفر انجام شود، مردم میگویند باز هم با تورم مواجهیم. در این شرایط، پیشبینی ما این است که اقدام به حذف صفر، در این شرایط، اقدام مثبتی تلقی نمیشود. ما نیازمند این هستیم که این دو یا سه سال را بگذرانیم و به یک ثبات اقتصادی برسیم. زمانی که این اتفاق افتاد، آن وقت میتوان در مورد حذف صفر فکر و تصمیمگیری کرد.
۴۷.
داوود منظور
یکی از الزامات و پیشنیازهای اساسی حذف صفر از پول ملی تثبیت اقتصاد و کاهش تورم به سطح تکرقمی است؛ چراکه در صورت تداوم تورمهای بالا در اقتصاد، ارزش پول ملی همچنان در معرض کاهش خواهد بود. کشورهایی که بدون اصلاحات اقتصادی و رفع بیثباتیهای اقتصاد اقدام به حذف صفر از پول خود کردهاند، بدون دستیابی به نتایج مورد نظر مجبور شدهاند این اقدام را به کرات تکرار کنند. با عنایت به تورم بالای فعلی انتظار تداوم تورم بالا در آینده به نظر میرسد زمان مناسب برای حذف صفر هنوز فرا نرسیده باشد.
۴۸.
علاءالدین میرمحمدصادقی
این تصمیم بسیار کار خطرناکی است و باعث ایجاد تورم میشود و باید مطالعه بیشتری در این مورد صورت گیرد، این یعنی هزار تومان میشود یک تومان و این تصمیم خوبی نیست. این اتفاق نیاز به مطالعه دقیق و پخته دارد و اثر اقتصادی بسیار زیادی خواهد داشت، بنابراین اگر زمینههای آن فراهم نباشد خطرناک است و باید جوانب امر کامل دیده شود.
۴۹.
بهاءالدین حسینی هاشمی
حذف چهار صفر یا حتی سه صفر باید در شرایط ثبات اقتصادی اجرایی شود. وقتی که ۳ تا ۴ سال تورم کنترل شود و کشور در وضعیت باثباتی باشد، میتوان انتظار داشت که حذف صفر از پول ملی سیاستی موفقیتآمیز باشد. شرایط با ثبات شرایطی است که در آن نرخ تورم یک تا ۲ درصد با نرخ رشد اقتصادی فاصله داشته باشد و کشور با اشتغال مولد، ثروتآفرینی کند. در این حالت میتوان نسبت به حذف صفر اقدام کرد. در غیر این صورت وقتی تورم از رشد اقتصادی جلوتر باشد چه کسی جرأت میکند این طرح را اجرا کند مگر اینکه مانند کشورهای آفریقایی ۵ تا ۱۰ صفر را حذف کنیم برای اینکه مردم در گونی پول حمل نکنند.
۵۰.
بهنام ملکی
اول باید سرچشمه بیارزش شدن پول ملی خشک شود، بعد نسبت به حذف صفر از پول ملی اقدام کنیم؛ چراکه اکنون روشن است که پول ما بیارزش شده و حداقل باید برای تسهیل حساب و کتابها این کار را انجام دهیم. موضوعی که وجود دارد این است که به نظر من این کار باید در شرایط ثبات اقتصادی بهتری انجام شود که اکنون این شرایط مهیا نیست. در حال حاضر با مسأله تحریمها و کاهش ارزش پول ملی مواجهیم و ممکن است این اقدام هزینهای به اقتصاد کشور وارد کند و باعث سرخوردگی شود.