حلقه وصل - محدود کردن روابط تجاری و مالی ایران مهمترین هدف سیگال مندلکر در فشار به ایران است. تابستان امسال با انفجار نفتکشها، گمشدن تانکرها و توقیف آنها در اطراف خلیجفارس یا سرنگونی پهپادها پیوند خورده است. نبرد لفظی و توییتری ایران و ایالات متحده نیز اوج گرفته، اما تحریمهای واقعی ایران نه در فضای فیزیکی که در بخش مالی در حال اجرا است. تحریمها همواره از ابزارهای کلیدی ایالات متحده برای تغییر رفتار دولتهای درگیر بوده است. سه رئیسجمهور پیشین امریکا تلاش کردند با اعمال تحریمهای مختلف، رهبران تهران را وادار به پذیرش خواستههایشان کنند، اما دولت ترامپ، سختترین و دشوارترین تحریمها را علیه تهران و در راستای اعمال بیشترین فشار ممکن در پیش گرفته است. مدیران وزارت خزانهداری به ویژه خانم سیگال مندلکر در نوک این اقدامات هستند. مقامات ایرانی و امریکایی از همه ابزارها برای این رؤیارویی بهره گرفتهاند. در رسانهها از جان بولتون و مایک پمپئو بهعنوان پرچمداران تحریم ایران یاد میکنند، اما مندلکر بهعنوان معاون وزارت خزانهداری در بخش تروریسم و اطلاعات مالی در نوک پیکان تحریمها قرار دارد. آنها در واقع مجری سیاستهای تحریمی کاخ سفید علیه رهبران ایران هستند. وی یک حقوقدان است که همکلاسیهای دوران دانشگاه برای توصیف وی از واژه زنی با خصوصیات برجسته و عضو جامعه فدرالیستهای محافظهکار یاد میکنند. مندلکر سابقه کار در وزارت دادگستری را نیز در کارنامه دارد. او در مورد سازوکار تحریمهای پیچیده و مقابله با جرایم مالی، باانرژی و تسلط سخن میگوید. کارشناسان معتقدند ترامپ از جنگ با ایران اجتناب میکند، اما خواهان محدود کردن ایرانیها با مجموعهای متنوع از ابزارهای در دسترس است. وی یکی از قدرتمندترین زنان طراح تحریمهای ایران است که با امیدواری به امکان تغییر مواضع تهران یا فروپاشی دولت کنونی، فعالیتهایش را پیش میبرد. به نظر میرسد ترامپ تاکنون از نتایج به دست آمده در کمپین تحریمها رضایت دارد. وی در ابتدای هفته جاری اعلام کرد: ایران به مشکل بزرگی تبدیل شده است. اقتصاد آنها در حال فروپاشی است. آنها به لبه پرتگاه نزدیک شدهاند. آنها میخواهند سربازانشان را به خانه برگردانند، چراکه توان پرداخت حقوق آنها را ندارند. ایرانیها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند و ما میتوانیم شرایط آنها را به راحتی دشوارتر کنیم. وی این سخنان را ساعاتی پس از انتشار خبر توقیف نفتکش انگلیسی در آبهای خلیج فارس توسط سپاه پاسداران و یک روز پس از اعلام خبر سرنگونی پهپاد ایران بیان کرد. هر چند ایران اظهارات ترامپ در مورد سرنگونی یک پهپاد متعلق به کشورش را تکذیب کرد.
منتقدان ترامپ و به ویژه مقامات دولت اوباما که مجری برجام بودهاند، در مورد اثربخشی تحریمهای جدید پرسشهایی مطرح میکنند. آنها معتقدند تحریمهای جدید را نمیتوان یک استراتژی به شمار آورد. وندی شرمن، مذاکرهکننده ارشد ایالات متحده در پرونده ایران و نشست امنیتی آسپن میگوید: ما از اعمال سیاست بیشترین فشار به ایران اطلاع داریم، اما این راهبرد چه پایانی خواهد داشت؟ مندلکر بهعنوان تنها نماینده دولت ترامپ در این نشست اعلام کرد: بدون شک تحریمهای اعمال شده علیه ایران کارا بوده است. مقامات ایران نیز اعلام کردهاند میزان صادرات نفت آنها در کمترین میزان قرار دارد. حزبالله لبنان نیز در حال جمعآوری اعانه برای تداوم فعالیتهایش است. تحریمهای ایران در چند مرحله اقتصاد این کشور را تحتتأثیر قرار داده است، اما موفقیت راهبرد تحریم با ابهامهایی روبهرو است و نمیتوان درصد مشخصی برای موفقیت آنها تعیین کرد. دولت ترامپ به دنبال بازگرداندن ایران به میز مذاکرات است. با وجود بالا رفتن تنشها، همچنان امیدهایی برای استفاده از دیپلماسی وجود دارد. ترامپ خواهان تماس تهران است. سناتور راند پاول در اوایل هفته جاری به نمایندگی از سوی ترامپ با ظریف در واشنگتن دیدار کرد و امیدوار بود که وزیر خارجه ایران شروط یک معاهده جدید برای توقف تحریمها را اعلام کند، اما این نشست بدون نتیجه پایان یافت و شاید هیچگاه شاهد توافق دو طرف نباشیم. خانم مندلکر در سخنان خود از هدف دیگری در رؤیارویی دولت ترامپ با ایران سخن میگوید: بازیگران بد برای انجام کارهای بد به پول نیاز دارند، ایرانیها بارها اسرائیلیها را تهدید کرده و از رژیم بشار اسد با وجود استفاده از سلاح شیمیایی حمایت کردهاند. تحریمهای گسترده ما برای کاهش درآمدهای آنان و توقف سیاستهای تهران اجرایی شده است. بدین ترتیب جهان به مکانی امنتر تبدیل خواهد شد. وی خود را فرزند بازماندگان هولوکاست میداند و در سخنانش به نقش وزارت خزانهداری در مصادره داراییهای نازیها در دهه ۱۹۴۰ میلادی اشاره میکند. خانم مندلکر که یک یهودی است، آوریل امسال در سخنرانی خود در موزه هولوکاست گفت: در آن سالها، پدر و مادر من در شرق اروپا مخفی شده بودند. من با شنیدن داستان زندگی آنها بزرگ شدهام. آنها از ترس هیتلر در جنگل و زیرزمین مخفی شده بودند. بسیاری از اقوام آنها جان دادند. استوارت لیوی، معاون وزارت خزانهداری در دوره جورج دبلیو بوش (سمتی که هماکنون خانم مندلکر عهدهدار آن است) میگوید: پس از حوادث ۱۱ سپتامبر، وی در وزارت دادگستری فعالیت میکرد و من شاهد تلاشهایش بودم. خانم مندلکر بیوقفه پشت میزش مینشست و به دنبال روشهایی بود که القاعده را محدود کند. از آن زمان تاکنون سازوکارهای تحریمهای مالی تغییر کرده و اثربخشتر از گذشته شده و خانم مندلکر یکی از افراد پیشرو در این زمینه بوده است. وزارت خزانهداری راهکارهای اثربخشتری برای محدود کردن فعالیتهای تجاری ایران نهتنها با ایالات متحده که با هر کشور دیگری یافته است. آنها از سال ۲۰۰۶ میلادی، برنامهریزی گستردهای برای یافتن راهکارهای حذف کامل ایران از سیستم مالی جهانی انجام دادهاند. دولت اوباما تلاش کرد تا صادرات نفت ایران را محدود کند. در دولت ترامپ نیز توقف کامل صادرات نفت ایران و به بنبست کشیده شدن نظام اقتصاد این کشور در دستور کار قرار دارد. همه رهبران سیاسی و نظامی ایران نیز در سالهای اخیر تحریم شدهاند تا امکان همکاریهای اقتصادی آنها با سایر کشورها در چارچوب اعمال بیشترین فشار متوقف شود. ژوان زاراته، از مقامات وزارت خزانهداری در دولت بوش میگوید: من معتقدم واقعیت این است که چارچوب تحریمها پیچیدهتر از همیشه شده است. هرچند همچنان فضای زیادی برای خلاقیت وجود دارد تا وزارت خزانهداری بر آنها تمرکز کند. ترامپ معتقد است فشارها بر ایران همچنان افزایش خواهد یافت. این فشارها به صورت فیزیکی شامل رؤیارویی با ایرانیها در دریا و امور مالی خواهد بود. تقریباً همه بخشهای اقتصاد ایران درگیر با تحریمها است و وزارت خزانهداری به دنبال یافتن اهداف جدید نظیر شبکه انتقال پول و توقف جابهجایی پول به این کشور برای ضربه زدن به آنهاست، اما همچنان در مورد اثربخشی این تحریمها ابهامهای زیادی وجود دارد.
منبع: میز نفت
مترجم: محسن داوری