گمانه‌زنی‌های جدید درباره فناوری ساخت برنز در چین باستان

محققان فلزشناسی باستانی با بررسی سکه‌های برنزی مربوط به چین باستان و نگاهی دوباره به یک متن قدیمی به این نظریه رسیده‌اند که یک صنعت پیچیده فلزات در کشور چین در بیش از ۳هزار سال پیش وجود داشته است.

به گزارش حلقه وصل، در سال ۱۹۷۶ باستان‌شناسان بیش از ۱.۵ تن برنز را از یک گور ۳هزار ساله مربوط به «فو هائو» ژنرال چینی از سلسله «شانگ» بیرون آوردند.

تعداد این ابزارهای دست‌ساز نشان دهنده مقیاس تولیدات برنزی در امپراتوری چین باستان بود که بسیار بیشتر از هرگونه صنعت مشابهی در اروپای آن زمان بوده است.

اکنون پژوهشگران با تفسیر مجدد از یک متن مربوط به ۲ هزار و ۳۰۰ سال گذشته درباره ساخت برنز می‌گویند که ریخته‌گری باستانی در چین بر مبنای آلیاژهایی از پیش تهیه شده مبتنی بوده که این مساله حاکی از وجود یک زنجیره تامین گسترده در حمایت از یک صنعت برنز پیچیده‌تر از تصورات قبلی در این مورد است.

«مارک پولارد» باستان شناس در دانشگاه آکسفورد و از تهیه‌کنندگان مطالعه تحقیقی جدید می‌گوید: چین در آن زمان سالانه صدها تن برنز تولید می‌کرده است. این مقیاسی عظیم و واقعا بخشی از یک اقتصاد امپراتوری است.

باستان‌شناسان در مدت چند دهه گذشته یک متن باستانی موسوم به «کائوگون جی» (Kaogong ji) را مورد بررسی قرار داده‌اند که در واقع دائره‌المعارفی فنی است که بخش‌هایی از آن مربوط به ۲هزار و ۵۰۰ سال پیش است. این متن شامل موارد زیادی از جمله شش دستورالعمل برای ریخته‌گری و ساخت اشیای برنزی مانند تبر، شمشیر و شناورهایی مورد استفاده از مناسک‌های پرستشی است.

این محققان برای شناخت بهتر این نسخه اقدام به بررسی تحلیل‌های شیمیایی سکه‌های برنزی باستانی چینی در موزه انگلیس کردند. بیشتر این سکه‌ها از طریق مخلوط کردن دو آلیاژ مشخص مس و روی قابل ساختن بوده‌اند. محققان می‌گویند که این استدلال مربوط به وجود آلیاژهای پیش ساخته (pre-alloying) به برخی از سوالات قدیمی باستان‌شناسان پاسخ می‌دهد.

با این حال «جیانجون می» یک باستان‌شناس و فلزشناس (متالوژیست) دانشگاه کمبریج در این مورد ابراز تردید کرده و می‌گوید که هیچ مدرک تحلیلی قانع‌کننده‌ای در این خصوص وجود ندارد.

«می» در عین حال از تلاش جدید برای تفسیر نسخه‌ها و دستورالعمل‌های قدیمی استقبال کرده است و می‌گوید: دانستن اینکه ابزارهای برنزی باستانی چگونه ساخته می‌شدند به محققان در شناخت تمدن‌های استفاده کننده از آن ابزارها کمک می‌کند. اولین گام شناخت فناوری مورد استفاده است.

منبع: ایرنا