صادرات نفت ایران به چین؛ افزایش یا کاهش؟

نوسان میزان فروش نفت ایران به چین که با تحلیل تاثیر فشار دونالد ترامپ بر صادرات نفت کشور از سوی رسانه‌های غربی برآورد می‌شد، حالا افزایشی شده و به بالاترین رقم از اکتبر ۲۰۲۴ رسیده است.

به گزارش حلقه وصل: صادرات نفت ایران در دومین ماه سال جدید میلادی به ۱.۷۴ میلیون بشکه در روز رسیده است؛ آمارهای مؤسسه رهیابی محموله‌های نفتی کپلر این را نشان داده است.

بلومبرگ بر اساس آمارهای این شرکت نوشته که این رقم بیشترین میزان از ماه اکتبر ۲۰۲۴ (۵ ماه پیش) به شمار می‌رود و فعالان بازار نفت می‌گویند معامله‌گران روش‌های لجستیکی جدیدی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا با افزایش انتقال کشتی‌به‌کشتی و استفاده از پایانه‌های دریافت جایگزین، پیدا کرده‌اند.

کپلر ۱۳ دسامبر اعلام کرده بود صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران به چین در ماه نوامبر به ۱.۳۱ میلیون بشکه در روز رسیده که پایین‌ترین سطح در ۴ ماه گذشته به شمار می‌رود و این کاهش ۵۲۴ هزار بشکه‌ای به خاطر تنش‌های ژئوپلیتیکی، کمبود انرژی داخلی و چالش‌های حمل‌ونقل ناشی از تحریم‌های سخت‌تر آمریکاست.

این شرکت رهیابی محموله‌های نفتی در آن زمان مدعی شده بود، پالایشگاه‌های چینی به علت کاهش عرضه از سوی ایران به خرید محموله‌های لحظه‌ای از منابع غیرتحریمی نظیر امارات و غرب آفریقا روی آورده‌اند و سقوط حکومت بشار اسد هم باعث شده تا محموله‌هایی که پیش‌تر به سوریه ارسال می‌شدند به سوی چین ارسال شوند.

چند ماهی‌ست که رسانه‌های خارجی با استناد به آمار شرکت‌های رهیابی محموله‌های نفتی، از کاهش صادرات نفت ایران به چین خبر می‌دهند و از تأثیرگذاری فشار حداکثری ترامپ می‌گویند درحالی‌که تحلیلگران نفتی معتقدند در دولت دوم ترامپ، رساندن صادرات نفت ایران به صفر کار دشوارتری نسبت به دوره اول وی خواهد بود.

این تحلیلگران استدلال می‌کنند که حتی تحریم کردن شرکت‌های چینی تأثیری در کاهش صادرات نفت ایران ندارد چراکه شرکت‌های طرف معامله تهران مبادلات دلاری ندارند؛ برای مثال با اعمال برخی تحریم‌ها بر بنادر چین، بنادر جدیدی در این کشور، در حال تخلیه نفت ایران هستند.

در عین حال، با دقت در نموداری که بلومبرگ با استناد به آمار کپلر منتشر کرده است، صادرات نفت ایران در ماه‌های مشابه اواخر ۲۰۲۳ و اوایل ۲۰۲۴ (اکتبر، نوامبر، دسامبر، ژانویه و فوریه) همانند اواخر ۲۰۲۴ و اوایل ۲۰۲۵ نوسانی مشابه داشته است که می‌تواند دلایل فنی داشته باشد.

کارشناسان نفتی هم معتقدند که خریداران گاهی به دلیل مسائل فنی و انجام اورهال پالایشگاه‌ها طی چند ماه خرید نفت را افزایش می‌دهند و در ماه‌های بعد نفت کمتری وارد می‌کنند و این امر باعث نوسان در میزان صادرات نفت می‌شود که امری طبیعی‌ست.

شکنجه آماری (Statistical Torture) به معنای تحریف یا دستکاری داده‌های آماری برای رسیدن به یک نتیجه‌ی دلخواه است؛ به این معنا که داده‌ها به گونه‌ای انتخاب، تحلیل یا ارائه شوند که نتیجه‌ای خاص را تأیید کنند، حتی اگر واقعیت چنین چیزی را نشان ندهد.