پیش‌بینی‌های اندیشکده آمریکایی‌ برای سال ۲۰۲۲: از توافق محدود واشنگتن و تهران تا افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل

سرویس جنگ نرم حلقه وصل - اندیشکده استراتفور در قالب بخشی از پیش‌بینی‌هایی که هرساله در ابتدای سال جدید میلادی در خصوص اثرات مهم روندهای ژئوپلیتیکی در گوشه و کنار دنیا منتشر می‌کند، خلاصه‌ای از پیش‌بینی‌هایش برای سال ۲۰۲۲ نیز منتشر نموده که چکیده‌ای از آن در ادامه آمده است. این پیش‌بینی‌ها در گزارش مربوطه مؤسسه اطلاعات جهانی استراتفور به دو محور تقسیم شده‌اند که عبارتند از: روندهای جهانی و روندهای منطقه‌ای.

مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه می‌خوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارش‌ها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید حلقه وصل نیست.

- بخش اول: روندهای جهانی

رشد اقتصادی جهانی کماکان قوی خواهد بود، اما شتاب آن کُند خواهد شد

در گزارش پیش‌بینی جهانی ۲۰۲۲ آمده است که رشد اقتصادی جهانی همچنان نسبتاً قوی خواهد بود و به روند بهبود غیریکنواخت خود ادامه خواهد داد، اما بواسطه ناکامی‌های ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹، از شتاب آن در مقایسه با سال ۲۰۲۱ کاسته خواهد شد. گزارش مزبور انتظار پیشرفت و تأخیر در واکسیناسیون علیه کووید-۱۹ در اکثر کشورهای توسعه یافته را دارد. در بیشتر کشورهای دیگر، خطر احتمالی شیوع گونه‌های جدید بیماری وجود دارد.

در گزارش فوق‌الذکر آمده که رشد اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۲۲ در سطح متوسط خواهد بود و احتمال آن نمی‌رود که آمریکا از اثرات ناشی از افزایش هزینه‌کرد بر روی زیرساخت‌ها تا بعد از سال ۲۰۲۲ مصون بماند. این گزارش در رابطه با چین گفته که محدودیت‌ها در خصوص اعطای وام به شرکت‌های عمرانی خصوصی به‌طور کلی بر رشد اقتصادی تأثیر خواهد گذاشت؛ حدود ۳۰ درصد تولید ناخالص داخلی چین از طریق سرمایه‌گذاری در املاک و خدمات به دست می‌آید.

تنش‌های اقتصادی میان واشنگتن و پکن بالا خواهد گرفت

کندی روند رشد در بخش املاک چین همچنین درآمدهای استانی حاصله از فروش زمین و سطوح هزینه‌کرد را از خود متأثر خواهد کرد. در نتیجه، رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۲ در نهایت ممکن است از سطح ۶ درصدی که برای سال ۲۰۲۱ هدف‌گذاری شده بود، کمتر باشد. گزارش افزوده که کاهش نرخ واکسیناسیون ضد کووید-۱۹ و پیامدهای آن احتمالاً بازگشت تولید ناخالص داخلی به سطح قبل از همه‌گیری را در بسیاری از بازارهای نوظهور و کشورهای درحال‌توسعه به تأخیر خواهد انداخت. در این گزارش خاطرنشان شده که سویه اومیکرون و دیگر سویه‌های احتمالی ممکن است مشکلات در حوزه زنجیره تأمین را وخامت بخشند و همه اقتصادهای دنیا را از خود متأثر سازند.

گزارش همچنین معتقد است که تنش‌های اقتصادی میان واشنگتن و پکن در سال ۲۰۲۲ همچنان بالا خواهند بود و دلیل چنین چیزی ــ از نظر گزارش مزبور ــ آن است که آمریکا دسترسی چین به فناوری‌های غربی را محدود کرده و تعرفه‌های بالایی برای کالاهای چینی وضع کرده است.

گزارش انتظار دارد که دولت بایدن دست به تحقیقات جدیدی ــ ذیل ماده ۳۰۱ ــ درباره یارانه‌های صنعتی چین و بهره‌گیری از آنها به‌ عنوان اهرم فشار در گفتگوهای تجاری با پکن بزند. تجارت در چین برای شرکت‌های غربی با پیچیدگی‌های بیشتری همراه است.

افزایش حملات سایبری با انگیزه‌های مالی در همه نقاط جهان

از دیدگاه گزارش فوق‌الذکر، حملات سایبری با انگیزه‌های مالی در سال ۲۰۲۲ به سرعت افزایش خواهند یافت، به ویژه از آن جهت که مجرمان به‌طور فزاینده‌ای دستگاه‌های نسل پنجم (۵ جی)، محاسبات ابری، و دستگاه‌های مجهز به اینترنت اشیاء را هدف می‌گیرند. این امر موجب بروز اختلالات بیشتری خواهد شد و الزامات جدید در حوزه امنیت سایبری را در کشورهای غربی افزایش خواهد داد.

طبق گزارش مزبور، فشارهای دیپلماتیک آمریکا ضد کرملین و روند اجرای قانون به منظور ریشه‌کنی باندهای روسی مجهز به باج‌افزار در کنار عملیات‌های تهاجمی سایبری ضد مجرمان سایبری مانع رشد عملیات‌های سایبری نخواهد شد، به ویژه عملیات‌هایی که توأم با باج‌خواهی هستند. گزارش انتظار دارد که این نوع حملات در سال ۲۰۲۲ کماکان افزایش یابند.

- بخش دوم: روندهای منطقه‌ای

توافق هسته‌ای محدود میان واشنگتن و تهران

استراتفور در بخش دیگری از پیش‌بینی جهانی خود مدعی شد میل شدید آمریکا و متحدان اروپایی‌اش به منظور کندسازی روند توسعه هسته‌ای ایران در کنار میل شدید تهران جهت کاهش تحریم‌ها و دوری از یک منازعه بزرگ موجب خواهد شد تا دو طرف به میز مذاکره بازگردند و یک توافق هسته‌ای محدود را رقم بزنند که به موجب آن، تهران در ازای کاهش تحریم‌های وضع‌شده از طرف آمریکا از میزان فعالیت‌های هسته‌ای خود خواهد کاست. گزارش مزبور همچنین احتمال وقوع جنگ منطقه‌ای، به ویژه میان اسرائیل و ایران را خاطرنشان ساخته است.

شکاف فزاینده میان چین و تایوان

بر اساس این گزارش انتظار می‌رود که تنش میان چین و تایوان در بحبوحه حمایت فزاینده غرب از تایوان شدت یابد، اما پکن دست به اقدام نظامی ضد تایوان نخواهد زد.

افزایش همکاری میان فرانسه و آلمان

گزارش استراتفور سطح بالای همکاری میان فرانسه و آلمان در حوزه سیاست‌گذاری را مورد توجه قرار داده است، امری که راه را برای وضع مقررات مالی انعطاف‌پذیرتر در سطح اتحادیه اروپا، تداوم حمایت از روند گذار در حوزه انرژی، و اتخاذ یک رویکرد مبتنی بر حمایت بیشتر از صنایع داخلی در حوزه سرمایه‌گذاری هموار می‌سازد. این امر موجب شکل‌گیری همکاری‌های سیاسی منسجم‌تر با ایتالیا و اسپانیا و چرخش جامع اتحادیه اروپا به سمت جنوب قاره اروپا خواهد شد، اما گزارش معتقد است که پیشرفت در حوزه امنیتی کمرنگ‌تر خواهد بود.

طالبان در خصوص برقراری ثبات در افغانستان به زحمت خواهد افتاد

استراتفور همچنین تأکید می‌کند که طالبان در تلاش جهت تحکیم سلطه خود بر افغانستان با فشارهای اقتصادی و اجتماعی فراوانی مواجه خواهد شد. رهبران طالبان هنگام تدوین مقررات جدید و رسمیت بخشیدن به یک دولت جدید و ساختار مشروطه، در خصوص ایجاد موازنه میان انتظارات داخلی و خارجی دچار مشکل خواهند شد.

بلاتکلیفی بیشتر در حوزه تنظیم مقررات در چین

طبق گزارش مزبور، اقدامات سختگیرانه چین در حوزه تنظیم مقررات بسط و گسترش خواهند یافت و صنایع دخیل در پردازش داده‌ها و ارائه کالاها و خدمات اساسی را شامل خواهد شد. این امر مخاطرات اقتصادی را شدت می‌بخشد، محافظه‌کاری فرهنگی چین را به چالش می‌کشد، و بلاتکلیفی جهانی در حوزه تجارت را افزایش می‌دهد.

تنش‌ها در شرق اوکراین بالا می‌گیرند

در این گزارش آمده که مناقشات در خصوص توافقات مینسک و درخواست‌های روسیه مبنی بر دریافت تضمین‌های امنیتی موجب خواهند شد تا تنش‌ها در شرق اوکراین همچنان بالا باشد. گزارش مزبور حمله روسیه به اوکراین را مردود می‌شمارد، اما معتقد است که روسیه نیروها، زیرساخت‌ها، و تجهیزات خود را کماکان در نزدیکی مرز اوکراین نگاه خواهد داشت تا بدین طریق به غرب فشار بیاورد و در قالب گفتگوهای امنیتی در اروپا امتیازات بیشتری دریافت کند.

در صورت برهم خوردن گفتگوهای امنیتی، روسیه به اوکراین حمله و تلاش خواهد کرد تا بخش‌های بزرگی از این کشور را تصرف کند یا اینکه دست به یک یورش محدود خواهد زد و حملات موشکی مستقیم ضد ارتش اوکراین ترتیب خواهد داد تا یک راه‌حل سیاسی را تحمیل کند.

گفتنی است گزارش کامل پیش‌بینی‌های جهانی ۲۰۲۲ اندیشکده استراتفور اوایل سال جدید میلادی منتشر خواهد شد.