مساله «یمن»، بخشی از مذاکرات ایران و عربستان است/ مذاکرات وین در داخل وزارت خارجه پیگیری می‌شود/ پایگاه‌های تروریستی در اقلیم کردستان عراق باید جمع شوند/ این وضعیت قابل ادامه دادن نیست

به گزارش حلقه وصل،«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران صبح امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.

*  سفر امیرعبداللهیان به سوریه از قبل تنظیم شده بود

وی در پاسخ به سؤالی درباره سفر امیرعبداللهیان به لبنان و آمادگی ایران برای کمک به لبنان گفت: ما و لبنان روابطمان را براساس خواست طرف ثالث تنظیم نکردیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره هواپیمای امیرعبداللهیان در سوخت  رسانی در لبنان دچار مشکل شده است نیز اظهار داشت: خبرسازی است و سفر امیرعبداللهیان به سوریه از قبل تنظیم شده بود. برخی دوست ندارند این سفرها موفقیت خود را داشته باشد و این حواشی درست می‌شود. هیچ درخواستی برای سوخت گیری در لبنان نداشته است.

خطیب‌زاده درباره انتخابات در عراق ادامه داد: از برگزاری موفقیت آمیز انتخابات در عراق استقبال می‌کنیم. 

وی درباره گروهک‌های تروریستی در خاک عراق اظهار داشت: بارها به دوستان در دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان عراق گفته‌ایم که این با حسن همجواری و حسن همسایگی همخوانی ندارد. این وضعیت قابل ادامه دادن نیست و این پایگاه‌ها باید جمع شوند. این پایگاه‌ها باید جمع شوند و این‌ها نمی‌تواند منبع ناامنی علیه ما باشند هم اقلیم می‌داند و هم دولت مرکزی عراق.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات اخیر ظریف در مورد تحریم‌ها بیان کرد: همه را دعوت می‌کنم به عدم انتخاب گزینشی از نکاتی که گفته می‌شود. وزارت خارجه وزارتخانه تخصصی است. ظریف در مقام وزیر خارجه چند باری این موضوع را توضیح داد. برداشتی که الان ارائه کردید برداشت دقیقی از فرمایشات ایشان نیست. آنچه مسلم است این است که در ادامه مسیر باید از این فضاسازی‌ها عبور و اجازه دهیم دولت جدید در مسیر خودش گفت‌وگوهای وین را پیش ببرد.

خطیب‌زاده درباره برگزاری نشست همسایگان در خصوص افغانستان در تهران گفت:‌ ما اولین جلسه‌ای که به صورت برخط وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان برگزار کردند توافق شد نشست بعدی با حضور وزرای خارجه در تهران داشته باشیم. این منوط به آماده شدن مقدمات است. 

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: این موضوع در دستورکار و پیگیری است و نمی‌دانیم چه زمانی امکان برگزاری حضوری را در تهران خواهیم داشت. در همان نشست توافق شد روسیه به این جمع اضافه شود و به پیشنهاد ایران روسیه هم در آن نشست حاضر خواهد بود. دعوت روسیه از ایران برای شرکت در نشستی درباره افغانستان در این کشور در دست بررسی است و پاسخ خود را خواهیم داد.

وی درباره سفر امیرعبداللهیان به سوریه نیز اظهار داشت: روابط ایران و سوریه وارد فاز راهبردی شده است.  ابعاد روابط ایران و سوریه مختلف است و جنس روابط راهبردی الزامش این است که در همه ابعاد اعم از اقتصادی، فرهنگی و نظامی و ... این روابط برقرار شود.

خطیب‌زاده افزود:‌بخش خصوصی ما چند وقت پیش نمایشگاه در سوریه داشت و الان این مطالبه را دارد توافقاتشان در ابعاد مختلف عملیاتی شود. ماموریت خاصی هم به سفیر داده شده و این سفر هم تمرکز ویژه‌ای را در خصوص این موضوع داشته است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره مذاکرات ایران و عربستان نیز بیان کرد: توافقات هیات اعزامی ایران با عربستان این بوده که در فضای عمومی این مذاکرات پیگیری نشود. 

خطیب‌زاده عنوان کرد: چهار دور مذاکره با عربستان در بغداد انجام شد و آخرین دور زمانی بود که ما در نیویورک بودیم. این تماس‌ها بدون انقطاع بین دو طرف و ارسال و دریافت پیام‌ها ادامه داشته و دارد. بیشترین تمرکز درباره موضوعات دوجانبه و منطقه ای و به تخصص حوزه خلیج فارس بوده است و یمن هم بخشی از این گفت‌وگوها بوده است. سرنوشت یمن از طریق مردم یمن و اراده آنها تعیین می‌شود. آن‌چه عربستان باید انجام دهد توقف جنگ و محاصره ظالمانه و شرایطی است که به تراژدی انسانی منجر شده است. تلاش داریم روابط ایران و عربستان به آرامش و صلح و ثبات در منطقه خلیج فارس کمک کند.

* روابط ایران و جمهوری آذربایجان

سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط ایران و جمهوری آذربایجان گفت: این روابط طبیعی است و به هم زدن آن غیرطبیعی است. روابط دو کشور از منطق درستی پیروی کرده است. در عین حال نگرانی‌های ایران گفته شده و این در چارچوب حسن همجواری و روابط خوب ایران و آذربایجان است. دوستان در باکو گفته‌اند این نگرانی‌ها را برطرف می‌کنند. در برخی نکات و موضوعات انتظاری که از طرف آذربایجان داشتیم برآورده نشده است. ما در قبال آذربایجان رفتار برادرانه‌ای داشتیم.

وی افزود: به طرف آذربایجانی گفتیم در مسیر آرامی برخی نگرانی‌های ایران برطرف شود. حریم فضایی و هوایی خود را هیچ وقت به روی آذربایجان نبستیم زمین باز است و مراودات انجام می‌شود و رفت و آمدها صورت می‌گیرد و دو طرف نباید اجازه دهند طرف‌های ثالث بر روابط تاثیر بگذارند.

* مذاکرات ایران و عربستان

خطیب‌زاده درباره نشست بعد ایران و عربستان و این‌که آیا سقف زمانی برای آن در نظر گرفته شده است؟ نیز اظهار داشت: بغداد تا به امروز میزبان خوبی بوده و تا زمانی که امکان وجود داشته باشد ضرورتی بر تغییر محل گفت‌وگوها وجود ندارد. گفتگوها به مسیر جدی‌تری وارد شده است. نقشه راه و مسیری در حال گفت‌وگو است. ایران تداوم سیاستش همواره وجود داشته و معتقد است گفت‌وگوها بین کنشگران منطقه‌ای و ایران و عربستان می‌تواند یکی از ستون‌های صلح و ثبات در منطقه خلیج فارس باشد.

* با همه طرف‌ها در افغانستان به شمول طالبان در تماس هستیم 

وی درباره به رسمیت شناختن طالبان هم گفت: ما با افغانستان روابط مردمی و تجاری بسیاری خوبی داریم و یکی از ویژگی‌های روابط تجاری ایران و افغانستان مردمی بودن و بخش خصوصی بودن این روابط است. سفر استاندار خراسان برای اطمینان از ادمه مروادتی بود که بسیاری خواست مردم افغانستان است. با همه طرف‌ها در افغانستان به شمول طالبان در تماس هستیم و زود است درباره دولت فراگیر افغانستان اظهارنظر کرد.

* مذاکرات وین انجام و در داخل وزارت خارجه پیگیری می‌شود

سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات وین و ترکیب تیم مذاکره کننده نیز گفت:‌ مذاکرات وین انجام می‌شود و در داخل وزارت خارجه پیگیری می‌شود. هیچ متن و توافقنامه جدیدی قرار نیست مذاکره شود و اینکه در وزارت خارجه ترکیب تیم چطور باشد قبلا از بانک مرکزی، نفت و ... باشد و این بار همین خواهدبود. مهم این است که تداوم از حیث گفت‌وگوها انجام خواهد شد.

این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین گفت: شبانه روز دوستان ما در حال مرور مباحث هستند. ما یک ساعت را بعد از این‌که فرآیند بررسی داخلی درباره مذاکرات به جمع بندی برسد از دست نخواهیم داد که تاریخ را نهایی کنیم و روزهای آتی روزهایی خواهد بود که تعاملات بیشتری را در حوزه برجام و گفت‌وگوهای وین شاهد خواهید بود.

* واکنش به اظهارات صدراعظم آلمان

خطیب‌زاده درباره اظهارات مرکل صدراعظم آلمان و اینکه خواستار بازگشت فوری ایران به مذاکرات شده است، اظهار داشت: صدراعظم آلمان و کشورهای اروپایی توجه داشته باشند که اگر بی عملی اروپا نبود جسارت ترامپ نمی‌توانست اتفاق بیفتد که ترامپ از برجام خارج شود و تمام پایتخت‌های اروپایی به شمول برلین تماشاچی باشند. طرف‌هایی که به وین می‌آیند با این درک بیایند که راه فراری برای اجرای تعهداتشان ذیل برجام ندارند باید اطمینان به ایران بدهند که هیچ طرفی نقض برجام را نخواهد کرد و به بهانه‌های واهی تعهدات خود را زیر پا نمی‌گذارند.

وی بیان کرد: آلمان بسیاری از توافقات در دوره برجام را انجام نداد و مطمئن هستم صدراعظم آلمان از همه جزییات خبر دارد و اگر نباشد وزارت خارجه آلمان هم این موارد را به اطلاع وی خواهند رساند.

وی درباره اقدام تروریستی در قندوز نیز اظهار داشت: آنچه در قندوز رخ داد اقدام تروریستی بی سابقه بود و به اشد وجه محکوم می‌کنیم و معتقدیم طالبان مسئولیت حفظ امنیت را دارد. ایران بارها گفته است باید افغانستانی داشته باشیم که عاری از خشونت و تروریسم باشد. مردم نجیب افغانستان از تروریسم و کشتار خسته هستند.

خطیب‌زاده عنوان کرد که افغانستان را کنشگری سازنده در روابط بین‌الملل می‌دانیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره رزمایش جمهوری آذربایجان در خزر اظهار داشت: منطقه احتیاج به آرامش دارد و همه طرف‌ها باید به این مسئله توجه دارند. زمانی که می‌خواستیم رزمایش برگزار کنیم به همه کشورها و از جمله آذربایجان اطلاع داده بودیم. اینها بدیهیات همسایگی است.

وی درباره مناسبات تهران و باکو نیز گفت: تمامی اجزای یک رابطه راهبردی و مشارکت جامع را با آذربایجان داریم. امیدواریم این روابط بیش از پیش گسترش یابد و نقش وزارت خارجه‌های دو کشور در این حوزه بسیار حائز اهمیت است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت:‌ با یک مسیر گفت‌وگو باید تلاش کنیم یک دولت فراگیر را در افغانستان شاهد باشیم و این نقشی است که ایران و همسایگان باید ایفا کنند. نقششان فرستادن گروه‌های خاص به آن کشورها نیست بلکه نقششان تلاش برای گفت‌وگوهای اصیل بین الافغانی است. در این راه اخبار جعلی زیاد است و گروه‌هایی برای مشوه کردن چهره گروه دیگری اقدامات می‌کنند و در این مدت فرا گرفتند چگونه می‌توانند از ابزار دیپلماسی عمومی استفاده و اهداف نادرست خود را جلو ببرند. 

خطیب‌زاده درباره تصویب کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر هم گفت: این مذاکره و توافق شد و آن‌چه امضا می‌شود از زمان امضا روح توافقنامه برای امضاکنندگان به نوعی لازم الاجراست. بر همین اساس می‌گوییم همه طرف‌ها باید به آن‌چه امضا کردند پایبند باشند. مراحل تصویب در هر کشوری مراحل خاص خود را دارد. 

وی ادامه داد: پارلمان جمهوری اسلامی ایران مسیر خودش را دارد. باید اجازه دهیم مسیر دموکراتیک خودش را در داخل ایران طی کند. برخی کنوانسیون‌ها را درباره برخی کشورها داریم که سال‌ها طول کشیده مراحل تصویب را طی کنند و هیچ وقت هم تصویب نشده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی اظهار داشت: روابط ما با عراق در بعد اقتصادی ممتاز است. بخشی به روابط استانی و اقلیم برمی‌گردد. ظرفیت آن قطعا قابل ارتقا و رشد است. با عراق تا به امروز توانستیم نقشه راه را داشته باشیم. معضلی که در این خصوص داریم عدم بازپرداخت بدهی توسط عراق است.

* حضور رژیم اشغالگر قدس را در نزدیکی همسایگی و در جغرافیای خود در هیچ کشوری تحمل نخواهیم کرد

وی درباره حضور رژیم صهیونیستی در جمهوری آذربایجان و انکار این موضوع از سوی آذربایجان نیز گفت: ایران درباره امنیت ملی خودش هیچگاه با کسی شوخی نداشته است و همه همسایگان به خوبی می‌دانند و پیام‌ها با قاطعیت برای همه همسایگان ارسال شده است. رژیم صهیونیستی هر جا رفته ناامنی و بی ثباتی برده است. قطعا رژیم صهیونیستی دوست دارد این منطقه را ناامن ببیند. تهران و باکو باید توجه داشته باشند که طرف ثالثی دراین روابط خوب مداخله بی جا نکند.

خطیب‌زاده تصریح کرد: حضور رژیم اشغالگر قدس را در نزدیکی همسایگی و در جغرافیای خود در هیچ کشوری تحمل نخواهیم کرد.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: توافقنامه جامع همکاری بین ایران و روسیه یک چارچوب حقوقی را ایجاد کرده و الان در جریان است و این چارچوب فضای مناسبی را برای گسترش روابط ایجاد کرده است. در چند سال پیش نیاز به ارتقای سند شد و اسم آن سند جامع همکاری‌های راهبردی ایران و روسیه شد که توافقات قبلی آن انجام شده و در سفر قبلی لاوروف صحبت شده و در تهران در حال تنظیم بندهای نهایی آن هستیم و بعد از انجام آن و اخذ مجوزها در داخل کشور به مسکو می‌فرستیم و امیدواریم طی چند ماه آینده شاهد امضای این سند باشیم. 

وی در پاسخ به سؤالی گفت:‌ محور شرق در حال برآمدن است و این محور قطعا پایتخت‌هایی دارید شرق سیاسی، نظامی و اقتصادی و پایتخت‌های آنها تهران، پکن و مسکو است و اجازه دهیم روابط مسیر طبیعی خود را طی کند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره ابتکار ۳+۳ نیز اظهار داشت: ابتکار ۳+۳ از روزی که جنگ آذربایجان و ارمنستان شروع شد مطرح شد و برخی کشورها آمادگی نداشتند و حتی گفته شد ۲+۳ را آغاز کنیم. باید وارد این فضا شویم که قفقاز جنوبی را در ترتیبات دیپلماتیک به جلو ببریم. 

وی درباره سفر امیرعبداللهیان به باکو نیز اظهار داشت: ارتباطات ما با آذریجان در تمامی سطوح برقرار است.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر علی باقری به پاکستان گفت: درباره موضوعات مختلف از جمله افغانستان گفت‌وگو شد و برخی نقاط مهم تبادل نظر و توافقات اولیه در حوزه ادامه رایزنی‌ها انجام شده است. 

خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره گفت‌وگوهای ایران و ارمنستان و جایگزین کردن مسیری به جای مسیر در جمهوری آذربایجان گفت: هیچ وقت بحث جایگزینی مسیر را با هیچ کشوری نداشتیم. ولی این‌که کالاهای ایرانی بدون اذیت و آزار ارسال شود مورد توجه ماست. ایران در هیچ توافقی برای جایگزین کردن بستن یا بر علیه هیچ کشوری وارد نمی‌شود. ایران براساس سیاست حسن همجواری هیچ همسایه‌ای را جایگزین همسایه دیگر نمی‌کند.

وی گفت که آیت‌الله رئیسی در اجلاس اقلیمی در اسکاتلند شرکت نمی‌کند و اساسا چنین برنامه‌ای هم نبوده است. ایران عضو این معاهده اقلیمی نیست و هیأت تخصصی ایران مثل دوره‌های قبل در این اجلاس شرکت خواهد کرد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره ارسال محموله سوخت مجدد به لبنان بیان کرد:‌ یکی از مشکلات اصلی لبنان برق است و یکی از راه‌هایی که برق را تامین می‌کنند از طریق نیروگاه‌هایی است که به صورت موقت در بنادر و روی کشتی‌ها هستند. ساعت‌ها بیروت بدون برق است و هزینه‌های بسیار بالایی دارد و یکی از راه‌های آن ایجاد نیروگاه‌های زمینی در داخل لبنان است و ایران با تمامی توان فنی برای ساخت نیروگاه‌ها می‌تواند کمک کند و این آمادگی ایران باید با اراده دولت و گروه‌های لبنانی همراه شود.

وی همچنین در این نشست خبری روز حافظ را گرامیداشت.