26 خرداد سالروز تشییع 175 شهید غواص/ زمانی که یونس‌ها از سفر بازگشتند

سرویس معرفی: عملیات کربلای4 هیچگاه مظلومیت و شجاعت رزمندگان را فراموش نمی‌کند. عملیاتی که رادارهای آمریکائی به جبران قضیه مک فارلین، تمام جزئیات عملیات را به عراقی‌ها داده بودند. رمز عملیات یا محمد(ص) بود که ساعت 22:45 روز سوم دیماه سال 65 اعلام شد. مظلومیت شهدای عملیات کربلای چهار تداعی کننده غربت و مظلومیت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش در روز عاشورا است.

شکل‌گیری حماسه کربلای 4

چهار منطقه شلمچه، ابوالخصیب، مقابل ام الرصاص و جزیره مینو برای انجام این عملیات بزرگ انتخاب شد. غواص‌های خودی ساعاتی قبل عملیات به درون آب رفته و به سمت خط دشمن حرکت کردند. در این میان، نیروهای دشمن که کاملا آماده و هوشیار بودند ضمن پرتاب منور، با تیربار و خمپاره به طرف نیروهای ایرانی شلیک می‌کردند. در مجموع، عملیات خارج از کنترل و هدایت فرماندهی قرار گرفته بود و قبل از هر دستوری یگان ها با توجه به نوع وضعیت و هوشیاری و عکس العمل دشمن به محض رسیدن به ساحل، درگیری را آغاز می‌کردند. در این حال، رمز عملیات کربلای 4 اعلام شد و نیروهای عمل کننده فقط توانستند در جزایر سهیل، قطعه، ام الرصاص، ام البابی و بلجانیه نفوذ کنند. در مقابل، نیروهای دشمن با پرتاب پی در پی منور و اجرای چند مورد بمباران کنار نهر عرایض(عقبه برخی از یگان‌ها) و همچنین اجرای آتش موثر روی رودخانه اروند، عملا سازمان غواص‌ها و نیروهای موج دوم و سوم را به هم زد.

یکی از مناطق حساس عملیات، جزیره ام الرصاص و نوک بوارین بود که به رغم تلاش بسیاری که برای تصرف آن انجام شد، به خاطر هوشیاری دشمن امکان ادامه درگیری از میان رفت. دشمن با شلیک پرحجم تیربار روی آب، از عبور نیروها از تنگه ام الرصاص – بوارین جلوگیری کرد. به خاطر حساسیتی که دشمن نسبت به ام الرصاص داشت، در پدافند آن از 9 رده مانع طبیعی و مصنوعی بهره می‌برد، به طوری که هرگاه از هر خط عقب رانده می‌شد، در خط بعدی که نسبت به خط قبلی اشراف و تسلط داشت، مقاومت می‌کرد. در نهایت به منظور حفظ قوا و طراحی مجدد عملیات آتی، از ادامه نبرد اجتناب شد.

خبری که سرآغاز یک موج مردمی شد

 28  اردیبهشت ماه سال گذشته در مراسم ورود پیکر شهدای تازه تفحص شده به کشور بود که یک خبر از شهدا، بمب خبری بزرگی ایجاد کرد و منشأ یک تحول و آگاهی عظیم در میان مردم شد. خبر این بود: «کشف پیکر مطهر 175 شهید غواص دفاع مقدس با دستان بسته»  این شهدا که جمعی از غواصان و خط‌شکنان شهید عملیات کربلای4 بودند در دی ماه سال 65 یعنی 30 سال پیش در جریان عملیات کربلای4 که طرح آن توسط آواکس‌های آمریکایی لو رفته بود، خط عملیاتی اروند را شکستند و حتی از جزیره ام‌الرصاص هم عبور کردند. طبق شواهد موجود، این رزمندگان در حالی که بیشتر آنها مجروح بودند، جلوتر از خط مقدم به اسارت دشمن درآمدند و پیکرشان با دست‌ها و بعضاً با پاهای بسته شده در یک گور دسته‌جمعی دفن شده بود و پیکر مطهر آنان بعد از 30 سال توسط تیم تفحص پیکر مطهر شهدا کشف شد. نقطه‌ای که شهدا در آن پیدا شدند، 15 کیلومتر جلوتر از خط مقدم یعنی ابوفلوس در منطقه ابوالخصیب عراق بود.

خبر ورود این پیکرهای مطهر به کشور بعد از گذشت 29 سال از شهادتشان سرآغاز یک موج بود. یک موج مردمی سرشار از عواطف و احساساتی پاک نسبت به شهدای هشت سال دفاع مقدس. روز بعد تیتر غواصان شهید برجسته تر از سایر تیترها در سایت‌ها و گروه‌های خبری درخشید. شاید پیدا شدن تعداد زیادی از شهدا با دستانی بسته آن هم کیلومترها جلوتر از خط مقدم عملیات، باعث جریحه دار شدن احساسات مردم غیور ایران شد. شاید هم کشف آن‌ها در گورهای دسته جمعی باعث قلیان احساسات پاک آنان شد. شاید هم حقیقت به اسارت گرفته شدن تعدادی از رزمندگان غیور این سرزمین ماجرای آن را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت.  آنچه مهم است اینست که این ماجرا بار دیگر توانست مظلومیت شهدای هشت سال دفاع مقدس را به یاد مردمی آورد که شاید سال‌ها در میان روزمرگی‌های خود این واقعیت‌های جنگ را فراموش کرده بودند

آغاز سوالات فراوان مردم از ماجرای کربلای4 و غرض ورزی رسانه‌های بیگانه

بمب خبری پیدا شدن استخوان‌هایی از پیکر 175 شهید خط شکن و غواص با دستان بسته یک تلنگر برای همه ایرانیان بود. و انتشار این خبر سرآغاز سوال‌های فراوان مردم از این ماجرا بود. کربلای4 چه بود و چگونه شکل گرفت؟ غواصان در خط مقدم جبهه‌ها چه می‌کردند؟ عراق چگونه با اسرای خط مقدم رفتار می‌کرد؟ چه تعداد غواص شهید از جنگ به جا مانده است؟ ابوفلوس کجاست؟ چه تعداد پیکر شهید ایرانی هنوز در عراق به جامانده است؟ پیکرهای شهدا چگونه کشف و شناسایی می‌شوند؟ و... و این سوال‌ها به شکل‌های مختلف تکرار شد و تکرار شد. پاسخ برخی از آنان به اتفاقات امروز رزمندگان تفحص مربوط می‌شود و پاسخ برخی دیگر در تاریخ جنگ وجود دارد. به همین دلیل اسناد، تحلیل‌ها و خاطرات جنگ از این مقطع تاریخی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. مردم به این مطالب رجوع و برش‌هایی از هشت سال دفاع مقدس را به طرق مختلف مرور کردند تا پاسخ پرسش‌های خود را بگیرند.

انتشار این خبر هر چند که از طرف عموم مردم واکنش‌های مثبت و اثرگذاری را در پی داشت که برخی حتی آن را کرامات شهدا بعد از گذشت 30 سال می‌نامند اما حاشیه‌ سازی برخی ناآگاهان در داخل و دشمنان در خارج کشور را نیز به دنبال داشت. کسانی که با توسل به ناموفق بودن عملیات کربلای4 یا آمار بالای شهدا سعی در عوام فریبی و زیر سوال بردن موفقیت‌های 8 سال دفاع مقدس را داشتند. در حالیکه تاثیر گذاری مردمی بازگشت شهدای غواص و خط شکن به کشور چیز دیگری می‌‌گفت. جوسازی و فرافکنی این رسانه‌های معاند نتوانست تصویر دروغین خود از حماسه این شهدا را بر باور مردم بنشاند. تا جایی که چند روز بعد از انتشار اخبار بازگشت غواصان به کشور، وقتی تصاویر پیکر مطهر غواص منصور مهدوی نیاکی که در کربلای 4 به شهادت رسیده است، منتشر شد، بازتاب متفاوتی را شاهد بودیم.

سکوت رسانه‌ای پس از افشای جنایات 30 سال گذشته

سردارباقرزاده فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح برای پاسخ به برخی ابهام‌ها و شبهات مطرح شده در مورد این شهدا،  17 خرداد ماه یک نشست خبری در معراج شهدا برگزار کرد و ناگفته‌هایی از عملیات تفحص این شهدا را عنوان کرد در این مراسم بود که طناب‌ها و سیم‌هایی که توسط آن‌ها دستان رزمندگان ایرانی بسته شده بود و در جریان تفحص به همراه استخوان‌های به جامانده کشف شده بود، در انظار عموم خبرنگاران قرار گرفت. در این نشست همچنین  پیکر مطهر شهید غواص با دستان بسته که یکی از همین 175 پیکر کشف شده در گور دسته جمعی بود، قبل از آنکه هویتش کشف شود در معراج شهدا برای نخستین بار مقابل خبرنگاران قرار گرفت. دو ماهی طول کشید تا هویت شهید منصور نیاکی از اهالی مازندران مشخص شود. یکی از شهدایی که سالم‌ترین پیکر را در میان این شهدا داشت. اما بعد از انتشار تصاویر او دیگر واکنش خاصی علیه این جریان رسانه‌ای صورت نگرفت. زیرا سیاستگذاران جریانات منفی در مورد کربلای 4 و موجودیت دفاع مقدس در دهه 60 با این جریانات خود به این نتیجه رسیدند که پرداختن به این موضوع فقط به افشای هر چه بیشتر چهره پلید صدام، رژیم بعثی، قدرت‌ها و رسانه‌هایی می‌پردازد که در دوران جنگ علیه ایران نقش آفرینی می‌کردند. کسانی که دستشان به خون این شهدا آلوده است. پس سکوت از جانب همین رسانه‌ها بهترین واکنش برای آن‌ها بود.

وداع بی نظیر پایتخت در 5 ساعت تشییع شهدا

روزها و ماه‌ها اخبار این شهدا دستمایه شاعران، نویسندگان، سینماگران، سیاستمداران، تحلیلگران، خبرنگاران، گرافیست‌ها و به‌طور کلی عموم مردم شد تا وقایع 30 سال پیش را که منتهی به این جنایت بزرگ شده بود مرور کنند. صاحب نظران و تحلیل گران به روایت مستند و تاریخی از جنگ پرداختند و بسیاری از سوالات مردم پاسخ داده شد. جمع کثیری از شهروندان تهرانی طاقت نیاوردند تا روز مشخص شدن هویت این شهدا صبر کنند. تقاضا کردند مراسمی جهت وداع با این شهدا برای عموم برگزار شود. قبل از مرحله شناسایی نهایی، مراسم تشییعی در تهران برگزار شد. مراسم روز سه‌شنبه 26 خرداد ماه ساعت 4 بعد از ظهر از میدان بهارستان مقابل درب غربی مجلس شورای اسلامی ایران به‌سوی معراج الشهدای تهران انجام گرفت. صفوف به هم فشرده مردم در این مراسم بی نظیر بود. تشییع باشکوه و 5ساعته شهدای غواص در تهران از خاطرات فراموش نشدنی پایتخت محسوب می‌شود. حتی مردم به این تشییع هم بسنده نکردند و ساعت‌ها در معراج شهدای مرکز در حال وداع با تابوت این شهدا بودند و دلبستگی خود را ابرا می‌کردند.

بیش از 50 شهید شناسایی شدند

سپس عملیات شناسایی هویت پیکر مطهر این شهدا در معراج شهدای مرکز آغاز شد و هویت بیش از 50 شهید احراز شد. پیکر این شهدا غواصان و خط‌شکنانی مربوط به 4 یگان: 25 کربلا، 41 ثارالله(ع)، 14 امام حسین(ع) و 7 ولی‌عصر(عج) بوده‌اند. نهایتاً اکثر این شهدا در 25 شوال برابر با 20 مرداد ماه 94 مصادف با شهادت امام جعفر صادق (علیه السلام) در استان‌های خوزستان، مازندران، اصفهان، گلستان و کرمان تشییع و به خاک سپرده شدند. 10 شهید از استان اصفهان، 10 شهید از استان کرمان، 7 شهید از استان مازندران، 6 شهید از ایتان خوزستان، یک شهید از استان البرز و... شهدایی بودند که شناسایی شده و با نام نشان به خاک سپرده شدند و مابقی نیز به صورت گمنام در سیل خروشان احساسات پاک مردم در بهترنی نقاط از شهرهای مختلف این دیار تشییع و خاکسپاری شدند.

اتفاق خوب در میان مردم افتاد و عامل اصلی بروز این اتفاقات خوب هم خود مردم بودند. مردمی که ثابت کرده‌اند در هجوم شایعات و حاشیه‌ها باز هم دلبسته شهدا باقی می‌مانند و به حقانیت هشت سال دفاع مقدس ایمان دارند. کسانی که فاصله ای میان خود با جنگ تحمیلی دهه 60 حس نمی‌کنند و معتقدند تحریف «مستندات جنگ» به این زودی‌ها از سوی دشمن امکان پذیر نیست.

* برگشته ام به میهن مسرور و شادمانم *

مانده به یادگاری از من که پهلوانم
یک کوله بار کوچک از خاک استخوانم

در هور و کرخه بودم مردی ز نسل باران
در موج موجِ ظلمت نورم که بیکرانم

آنسوی سرزمینم گشتم اسیر دشمن
تنها نه من که جمله یاران و همرهانم

مردان مرد ایران شیر نبرد و میدان
از کینه های دشمن، آتش گرفت جانم

با دست و پای بسته، گشتیم زنده در گور
چون پَر کشید روحم، آسوده شد روانم

مدفون خاک گردید، چون زنده پیکر من
خون درون قلبم، خشکید در رگانم

در ازدحام بودن، عشق است جان سپُردن
آموزگار عشقم من فارغ از زمانم

سی سال خاک غربت، شد سهم ما ز دنیا
برگشته ام به میهن مسرور و شادمانم

سیاوش امیری

********************************

تقدیم به 175 ماهی عاشق:

دلبسته‌ موجی و نگنجی در پوست

زیبایی روزگار تو سرّ مگوست

ماهی شده‌ای و دل به دریا زده‌ای

فارغ شده‌ای ز هر کسی غیر از دوست

تو جام بلا زدی و سرمست شدی

مست میِ دوست، کِی به دنبال سبوست؟!

هرگاه قلمرو ات پر از کوسه شود

غوّاص شدن به ورطه‌ عشق نکوست

دست تو اگرچه بسته! امّا باز است …

صوت تو بلند از آن فروخفته گلوست

وحشی‌گری و جنایت و خونخواری …

از «کوسه» همان برون تراود که در اوست

سجاد شاکری

5 خرداد 94

********************************

وحید یامین پور