
سرویس حاشیهنگاری: چندی پیش بود که مناظرهای در برنامه هفت برگزار شد که لاله افتخاری(دبیر کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی) و رسول صدر عاملی(کارگردان سینما) در آن حضور داشتند. صدر عاملی در آن برنامه مصرانه به دفاع از سینمای اجتماعی ایران پرداخت و اعتقاد داشت نظرات منتقدان بیشتر از روی بیاطلاعی و نگاه سیاسی و غیرکارشناسی به سینما و سینماگران است.
صدر عاملی در آن مناظره با انتقاد از موضعگیریهای نمایندگان مجلس در مورد فیلمهای سینمایی گفت: من در این جامعه بزرگ شدهام و سی و پنج سال است که در حال فیلمسازی در این جامعه هستم. طبق بیانات شما قانون اساسی کافی نیست اما شورای عالی انقلاب فرهنگی را داریم و مواضع روشن و شفاف رهبری نیز هست و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این میان وجود دارد، اما کمیسیون مجلس در این میان چه میگوید؟ این حالت ناامنی که شما با حرفهایتان به فیلمساز میدهید. یک جایی باید ساز و کاری تعریف کرد که احساس امنیت به فیلمساز دهد و فیلمساز بداند که کاری که در حال انجامش است زمانی که فیلمنامه آن تصویب شود می تواند با آرامش فیلم خود را بسازد و اکران کند و به نتیجه رسد و در این صورت است که می توان امیدوار بود هنر در این ممکلت بسط و گسترش یابد.
اما حالا پس از گذشت چند ماه از آن مناظره، رسول صدر عاملی که در سومین کارگاه جشنواره فیلم سماء با موضوع فیلمنامهنویسی سخنرانی میکرد خودش به حقیقت تلخ «وضعیت اسفبار سینمای اجتماعی» اعتراف کرد.
وی درباره فیلمهایی که آسیبدرمانی نمیکنند، گفت: کار فیلمنامهنویس آسیبدرمانی یا رسیدن به راه حل نیست. وظیفه سینمای اجتماعی هشدار است و باید دیگران را نسبت به فیلم حساس کرد. امسال 98 فیلم در جشنواره دیدم و بخش قابل توجهی از فیلمها در فضای تلخ اطراف فیلمنامه میگذشت. فیلمساز این پدیدهها را میبیند و از آن گریزی نیست اما باید از او انتظار داشت که در عین بیان تلخیها، بارقههای امید را نشان دهد.
صدر عاملی سال گذشته در هیات انتخاب فیلمهای جشنواره فیلم فجر حضور داشت و میتوان گفت تقریبا تمامی فیلمها را دیده بود. تلخ خواندن غالب فیلمهای جشنواره، حکایت از حقیقت تلختری دارد که این روزها گریبان سینمای ایران را گرفته است.
جشنواره فیلم فجر در حقیقت ویترین سینمای ایران است. در نتیجه وقتی اکثر فیلمهایش از فیلمنامهای تلخ و ناامیدکننده رنج میبرند، میتوان گفت «سینمای امید»ی که مدیران فرهنگی و سینمایی وزارت ارشاد از ابتدای ریاستشان عنوان کردهاند تنها خیال خامی بیش نبوده است.
یاس و ناامیدی حیرتآوری بر سینمای ایران خیمه زده است! این ناامیدی را حتی از نام فیلمها هم میشود فهمید. فقط کافیست نگاهی به عنوان فیلمهای این روزهای سینمای اجتماعی ایران نگاهی بیندازیم:
رخ دیوانه/ شکاف/ عصر یخبندان/ استراحتِ مطلق/خداحافظیِ طولانی/ کوچه بینام/ مرگ ماهی و ...