سرویس پرونده_محمد مهدی سیار: حضرت آقا در دیدار چند سال پیش با اعضای مجلس خبرگان رهبری، دغدغه عمومی اهل فرهنگ را بیان کردند. یکی از ریشههای اصلی مشکل امروز فرهنگ ما، غلبه سیاست آن هم به معنی روزمرهاش است، نه سیاست به معنای عمیقش.
سیاست و سیاستبازی در عرصههای فرهنگی وجود دارد که یکی از نتایجش هم این است که بسیاری از کسانی که تحت عنوان مدیر و سیاستگذار فرهنگی، جایگاههایی را اشغال کردند بیش از آنکه در جبهه فرهنگی باشند و دغدغه واقعی فرهنگ و هنر و ادبیات داشته باشند، دغدغه سیاست دارند. بیشتر آنها هم ناکامان عرصه سیاست هستند، که به عنوان آخرین باند فرودشان یا به عنوان استراحتِ پایانِ دوره سیاسیشان، فضاهای فرهنگی را اشغال میکنند.
طبیعتاً آنجا هم با رویکرد سیاسی خودشان سعی میکنند ماهی خودشان را بگیرند. این افراد بیشتر نگاههای بسیار سیاسی و امنیتی به فرهنگ دارند و ذاتاً و شخصیتاً نمیتوانند با اهل فرهنگ و هنر گفتوگویی برقرار کنند. نه سیاسیون واردشده به عرصه فرهنگ، اهل فرهنگ و هنر را درست میفهمند و نه اهل فرهنگ چنین شخصیتهایی را میتوانند تحمل کنند و با آنها دمخور باشند. هیچ انسی میان بسیاری از مسئولین فرهنگی با اهل هنر که در واقع تولیدکنندگان فرهنگ هستند وجود ندارد. هیچگاه شبیه انس و همدلی که بین حضرت آقا و هنرمندان وجود داشته و دارد در مسئولان پایینتر فرهنگی نمیشود سراغ گرفت.
در این وضعیت بین مسئولان و هنرمندان فاصلهای میافتد و فرهنگ از بالا به پایین میشود. این حالت، اقتدار پوکی به مسئولان فرهنگی خواهد داد. آنها میخواهند ایدههای سیاسی خودشان را پیاده کنند. در پسِ نگاه بیشتر مسئولان فرهنگی چنین دیدگاهی هست که هنرمند را عمله و پادوی خودشان تصور میکنند.
اما برای مدیران سیاسی حوزه فرهنگ که چند سالی هم در عرصههای هنری ماندهاند و با هنرمندان و روحیات آنها سروکار داشتهاند، کمکم ماجرا برعکس میشود، به خصوص در تعامل با هنرمندانی که اسم و رسمی دارند و محبوبیتی در عرصههای رسانهای و عمومی پیدا کردهاند. همین مدیرانی که با قاطبه هنرمندان بسیار متکبر برخورد میکنند، در مقابل هنرمندان نامدار، به انفعال شدیدی میافتند و خود آنها به پادوهای بعضی هنرمندان زیرکتر تبدیل میشوند. حاضرند بودجههای کلان را پای بعضی از چهرههای هنری بریزند بدون اینکه تولید مؤثر و متناسب با نیاز جامعه از آنها توقع داشته باشند. در واقع مدیرانی که خودشان اهل هنر و اهل انس با هنرمندان نیستند، دو لبه یک شمشیرند و به هر دو آفت دچار میشوند؛ یکی اقتدار پوچ و دیگری انفعال. هر دوی این روحیات به فضای فرهنگ کشور ضربه میزند.