طلاق، بیشترین آسیب روحی برای زنان را رقم می‌زند

طلاق یکی از آسیب‌هایی است که اگر برای حین و بعد از آن برنامه‌ریزی مناسبی نشود، زمینه آسیب‌های بزرگ‌تری را فراهم می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌های طلاق، ضربه روحی است که اغلب خانم‌ها را در گیر می‌کند. به همین خاطر برنامه سیاست‌گذاران به‌خصوص معاون زنان در این زمینه بسیار مهم و اثرگذار است.

به گزارش حلقه وصل: طلاق خواه‌ناخواه زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بارها از زبان خانم‌هایی که جدا شده‌اند شنیدیم که «رفتار اطرافیان با ما تغییر کرده» «وقتی در محیط کار می‌فهمند مطلقه‌ام نگاهشان به من عوض می‌شود» یا از مشکلات اقتصادی و... بسیار شنیدیم. اما شاید این موضوع را کمتر از زبان خودشان شنیده باشیم که بعد از طلاق و جدایی‌شان چقدر دچار افسردگی، اضطراب، کاهش اعتمادبه‌نفس، مشکلات روحی و… شده‌اند.

به گفته لیلا ماهر روان‌شناس، آسیب‌های روحی و عاطفی طلاق مثل احساس گناه، ترس از تنهایی، مشکل هویت، مشکل عاطفی، مشکلات اجتماعی و... بر زندگی فردی و اجتماعی زن و مرد تا مدت‌ها اثر دارد.

مشاوره جرقه امیدی که خاموش شد
در قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ بندی برای جلسات مشاوره پیش از طلاق توافقی آمده است. این بند جرقه امیدی در دل‌ها زد که آمار طلاق، به‌خصوص طلاق توافقی کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر این شاید این مشاوره‌ها که قرار بود افراد متخصص و حاذقی باشند؛ بتوانند مشکلات روحی که بعضاً زوجین علی‌الخصوص خانم‌ها در حین و بعد از طلاق دچار می‌شوند را کمتر کنند.

مشکلاتی که حتی تا سالیان سال بعد از طلاق هم با آن‌هاست. مثل آیدای ۲۵ساله که مدتی بعد از طلاقش دچار افسردگی شد. به تجویز دکتر شروع به مصرف قرص‌های اعصاب کرد. حالا بیشتروقت‌ها گوشه‌گیر شده است کم‌صحبت. به گفته خودش تا ۳ ماه بعد از طلاقش، صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شد در همان حالت می‌نشست. حتی دست و صورتش را هم نمی‌شست. یا حمیده ۴۲ساله که خانه‌دار است و ۹ سال از طلاقش گذشته. بعد از طلاقش دچار افسردگی شد. اطرافیانش هم رعایت نمی‌کردند و دائم نیش و کنایه می‌زدند و بی‌مهری می‌کردند. بعد از مدتی دچار ناراحتی عصبی شد و مجبور بود قرص مصرف کند. همان قرص‌ها هم برایش عوارضی داشت که الان باگذشت چندین سال هنوز عوارض قرص‌ها را تحمل می‌کند.

یا مریم ۳۲ساله که افسرده شد و بیماری عصبی گرفت. به تجویز دکتر قرص مصرف کرد. الان باگذشت ۶ سال از آن روزها، آثار افسردگی و قرص با اوست. حافظه‌اش ضعیف شده همیشه در خودش است و نمی‌تواند راحت ارتباط برقرار کند. تمام این خانم‌ها، با طلاق توافقی از همسرشان جدا شدند. به طور حتم اگر در طول دوران طلاق و بعد از آن مشاوره‌های درست دریافت می‌کردند این اتفاقات برایشان نمی‌افتاد و حتی نیش و کنایه اطرافیانش را هم راحت‌تر تحمل می‌کردند.

اما در قانون حمایت از خانواده وظایف مشاوران درست و واضح مشخص نشده است و هیچی بندی وجود ندارد که مشاوره‌های خانواده در مراکز غربالگری یا جامع مراقبت از خانواده برای حین و بعد از طلاق چه‌کارهایی باید انجام دهند.

ضرورت برنامه‌ریزی برای کاهش طلاق و آسیب‌های آن
حالا خوشبختانه در بند ت فصل ۱۶ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۳ ـ ۱۴۰۷) برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، متولی این بند یعنی وزارت کشور باید برای قبل، حین و پس از طلاق برنامه‌ریزی کند.

اما مهم‌ترین نهاد برای رسیدگی به امور زنان و خانواده در حاکمیت معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری است. به همین خاطر نیاز است برنامه و راهکار مناسبی از سوی معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده که آشنا با مسائل این حوزه است در اختیار سایر نهادها قرار گیرد تا آسیب‌های روحی ناشی از طلاق برای بانوان کاهش یابد و در کنار آن نظارت بر اجرا و ارزیابی عملکرد هم از سوی خود معاونت جدی‌تر شود.