شرح فرازهای دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان

حلقه وصل_ دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان: اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِین»‏ خدایا، در این روز برای من درهای بهشت را بگشای و درهای آتش دوزخ را ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل های اهل ایمان. «اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ» خدایا، تمام درهای بهشت را بر روی من باز کن ، درهای بهشت راه های خیر است که من بتوانم از طریق این درها وارد بهشت شوم. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیّه، که خطبه‏ای بسیار پر محتوی‏ است، در مورد درهای بهشت و جهنّم جمله‏ای دارد، می‏فرماید: «إِنَّ أَبْوَابَ الْجَنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ؛ «وسائل الشّیعه، جلد 7، صفحه 228.» درهای بهشت در این ماه باز است.» از این جمله نیز استفاده می‏شود که بهشت هم اکنون وجود دارد، به گونه‌ای که در ماه رمضان درهای آن به سوی بندگان صالح خداوند باز است. و منظور از ابواب بهشت، روزه‏ای است که می‏گیریم؛ قرآنی است که تلاوت می‏کنیم؛ غذائی است که صرف نیازمندان می‏نماییم؛ و خلاصه، تمام کارهای خیری که در این ماه انجام می‏شود، هر یک از آنها دری از درهای بهشت است. «وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ فِی هَذا الشَّهْرِ مُغْلَقَةٌ؛ درهای جهنّم در ماه رمضان بسته است.» گناهان، شهوات، هوای نفس و وسوسه ‏های شیطان، از جمله درهای جهنّم است که در سایه روزه و مبارزه با هوای نفس، اسیر و زندانی شده‏اند. باید با نیّت‌های صاف، و قلب‌های پاک، از خداوند قادر بخواهیم که این‌ها همچنان در قفس بمانند. وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ خدایا در این ماه درهای جهنم را روی من ببند و موفق کن تا گناه نکنم و اهل معصیت نشوم. وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ خدایا به من توفیق تلاوت قرآن عنایت کن، «تلاوت» با «قرائت» این فرق را دارد که قرائت، خواندن و شاید همراهی است، ولی تلاوت به دنبال درآمدن و پیروی کردن است‏. امیر المومنین علیه السلام در حدیثی می فرمایند:« الا لاخَیْرَ فی قِرائَةٍ لَیْسَ فیها تَدَبُّرٌ؛ اصول کافی، کتاب فضل العلم، باب صفة العلماء، حدیث سوم. »؛ «آگاه باشید! علمی که در آن فهم نباشد فایده‏ای ندارد. بدانید! قرائت قرآنع اگر همراه با تدبّر و اندیشه (در معانی آن) نباشد بی‏فایده است. آگاه باشید! عبادتی که در آن تفکّر و اندیشه نباشد خیری ندارد» آری، بسیارند کسانی که قرآن تلاوت می‏ کنند، ولی مورد لعن قرآن هستند «میزان الحکمة، باب 2311، حدیث 16250،( جلد 8، صفحه 90).»! زیرا به دستورات این نسخه شفابخش آسمانی عمل نمی ‏کنند؛ آن‏ها هنگامی که آیات مربوط به غیبت را می‏خوانند، در حالی که خود غیبت می ‏کنند، مورد لعن این آیات قرار می‏گیرند! هنگامی که آیات مربوط به ربا را قرائت می‏ کنند، در حالی که آلوده به این گناه بزرگ و کثیف هستند، مورد لعن آیات ربا واقع می‏ شوند! و همچنین در سایر آیاتی که به آن عمل نمی‏ کنند. «تدبّر» از ریشه «دَبْر» (بر وزن ابر) گرفته شده و به معنای عاقبت‏ اندیشی است، تلاوت‏ کننده قرآن، هنگام تلاوت آیات شریفه باید به عاقبت کسانی که آیات تلاوت شده در مورد آن‏ها سخن می‏ گوید بیندیشد، زیرا قرائت یک آیه همراه با تدبّر از یک ختم قرآن بی ‏تدبّر ارزشمندتر است! یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِین‏ «سکینه» در اصل از ماده «سکون» به معنی آرامش و اطمینان خاطری است‏ که هر گونه شک، تردید و وحشت را از انسان زائل می‏کند و او را در طوفان حوادث ثابت قدم می‏دارد. این آرامش ممکن است جنبه عقیدتی داشته باشد، و تزلزل اعتقاد را بر طرف سازد، یا جنبه عملی، به گونه‏ ای که ثبات قدم و مقاومت و شکیبائی به انسان بخشد، اگر درهای بهشت باز نباشد و موفق به تلاوت قرآن نشویم به آرامش و رفع اضطراب موفق نمی شویم.