
به گزارش حلقه وصل: عزاداری دهه اول ماه محرم جزو پرمخاطبترین جلسات یک هیأت در طول سال است. جلساتی که شاهد حضور مخاطبانی است که کمتر در طول سال حتی به هیأت میآیند اما در آن شبهای دل خود در مجالس عزای سیدالشهدا صیقل میدهند.
رونق خانههای اطراف هیأتها
در تهران مجالس عزاداری با نام مداحان شهرت دارد، به طور مثال فرد میگوید به هیأت حاج محمود کریمی یا هیأت سیدمجید بنیفاطمه میروم و... .
حتی برخی در تهران برای اینکه بتوانند به سهولت در مجالس هفتگی هیأتها یا مجالس مناسبتی آنها شرکت کنند، خانه خود را نزدیکی حسینیه هیأت مدنظر خود خریداری یا اجاره میکنند. جواد حیدری مداح اهل بیت و از نزدیکان حاج منصور ارضی میگوید: بسیار شنیدیم که افرادی خانه خود را در نزدیکی مسجد ارک آوردهاند یا برای مناجات ماه رمضان یک ماه از شهرستان به تهران میآیند و خانه اجاره میکنند.
مستمع در طول سال تربیت میشود
مداحان هم تلاش میکنند تا با برپایی جلسات مستمر در طول سال که براساس یک حساب ابتدایی بیش از ۵۰ جلسه در ایام ولادت و شهادت اهل بیت علیهمالسلام به غیر از جلسات هفتگی برپا میکنند، مستمع خود را تربیت کنند.
بسیاری از هیأتها روی موضوع منبر خود در طول یک سال برنامهریزی دارند و تلاش میکنند تا محتوای پیوسته را به او برسانند.
برنامههایی که مستمع را به هیأت گره میزند
مستمع هیأت هم با حضور در جلسات، یک سال برنامه زندگی خود را تنظیم میکند تا بتواند سبد فرهنگی و معنوی خانواده خود را با حضور در هیأت تأمین بکند. بسیاری از آنها در فضای هیأت با یکدیگر مرتبط شده و فضای ارتباطات خانوادگی و رفت و آمدها پدید میآید.
هیأتها هم تلاش میکنند تا برای مخاطب صرفاً یک مراسم نباشند و با برنامههای جانبی اعم از خیریه، معرفی کتاب و گعدههای کتابخوانی، برنامههای تربیتی برای کودکان و خانوادهها ارتباط مستمع با هیأت را محکمتر کنند.
چرا عزاداری دهه اول هیأت را تعطیل میکنید؟
این علاقه تا جایی است که حتی افراد برای معرفی خود میگویند ما بچههای فلان هیأت هستیم یا ما سینهزن فلان جلسه هستیم. صفتی که حتی در مداحیهای مداحان هم دیده میشود تا جایی که حاج محمود کریمی در نوحهاش خواند: «حک میشه روی سنگ قبرم/ این سینه زنه رایت العباسه».
گلایه هیأتیها از برخی مداحان در سالهای گذشته این بوده که چرا در ایام ماه محرم، به یکباره هیأت و جلسه خود را رها میکنند و راهی شهرستانها میشوند. هیأتهای شهرستانی در سالهای گذشته برای رونق جلسات خود سراغ مداحان مشهور میرفتند و با دعوت از آنها یکباره جلسه دهه اول محرم یک هیأت را تعطیل میکردند. البته مداحان در جواب میگفتند که یا حسینیه مناسب برای محرم نداریم و یا از پس تأمین مخارج هیأت بر نمیآییم.
کدام مداحان محرم امسال در کربلا هیأت دارند؟
امسال به یکباره خبری منتشر شد که چند تن از مداحان مشهور کشور که در طول سال، جلسات پرجمعیتی به خصوص در تهران برگزار کردهاند، برای برپایی مجالس عزاداری خود در دهه اول محرم، راهی کربلا میشوند.
محمود کریمی، جواد مقدم، حسین ستوده، سیدمهدی حسینی و علیپورکاوه در کنار اسامی دیگری همچون محمدرضا ناصری، علی شهرابی و ... امسال مجالس عزاداری محرم خود را در کربلا برپا میکنند.
چرا جمعیت هیأت خود را رها میکنند؟
اعلام این خبر واکنشهای متفاوتی داشت و عمدتاً افراد با گلایه از این اتفاق استقبال کردند. رضا سلماسی که از مخاطبان جلسه جواد مقدم است، اعلام کرد: بسیاری از محرمها او در شهرستان جلسه برگزار میکرد که سختیهای خودش را داشت اما برگزاری جلسه در کربلا برای ما که دوست داریم در جلسه او حضور پیدا کنیم، خیلی سخت است.
جواد آشتیانی میگوید: حاج محمود کریمی پرجمعیتترین جلسه محرم را داشت که هرشب ۱۰۰ هزار نفر مخاطب داشت، چرا این جمعیت را رها میکند و به کربلا میرود؟
نباید مداح محور باشیم
محمد ایزدی میگوید: این مشکل به دلیل آن است که ما مداح محور شدیم. هیأت و عزای امام حسین که وابسته به مداح نیست میتوان در یک هیأت کوچک محلی هم عزاداری کرد.
مداحان برای پول به کربلا میروند؟!
برخی از مخاطبان هم میگویند که مداحان در ازای دریافت پول راهی کربلا شدند که پیگیریهای ما نشان میدهد، این گزاره نمیتواند درست باشد و صرفاً به واسطه کمک بانیان خیر جلسه خود را در کربلا برپا کردند و حتی در تدارک این هستند که کاروانهای ارزان قیمت راه انداخته و مخاطبان را راهی کربلا کنند. البته که مخاطب ۱۰۰ هزار نفری را نمیتوان با خود بُرد.
مگر همه میتوانند ۱۰ شب به کربلا بروند؟
سعید رضایی میگوید: من برای جلسات شهرستان حسین ستوده هم همراهش میرفتم اما یک شب بود و بعد از اتمام ساعت کار خود را میرساندم، چگونه ۱۰ شب کار و زندگی خود را رها کنم و به کربلا بروم؟ با چه پول و درآمدی؟
بسیاری از افراد هم این روزها در فضای مجازی در حال جای انداختن این نکته هستند که مجلس سیدالشهدا وابسته به یک هیأت یا مداح خاص نیست و میتوان با حضور در جلسات دیگر یا حتی کوچکتر هم همان فیض لازم را برد البته که این مهم به سهلوت جای نمیافتد زیرا سالهاست که مخاطب و هیأت حتی مداح محور تربیت و رشد یافته است.
رونق تورهای زیارتی دهه اول محرم
البته تا زمان نگارش این گزارش، هنوز هیچکدام از این مداحان یا هیأتها اطلاعیه رسمی برای برپایی جلسات خود در کربلای معلی اعلام نکردند اما زمزمهها از دل هیأتهای آنها بر این مبناست که عزم برپایی جلسه محرمشان در کربلای معلی قطعی است. آنها نداشتن فضای مناسبت برای برپایی جلسه در محرم امسال را عمدتاً دلیل خود برای برپایی هیأت در کربلا عنوان میکنند.
جالب آن که این روزها تبلیغ تورهای سفر دهه اول محرم کربلا هم رونق گرفته است و برخی هم در تدارک هستند تا با این حضور مداحان، کسب و کار خود را رونقی ببخشند.