تهران: در تولید مستند «مدافعان‌حرم» بیشتر از خودی‌ها می‌خوریم تا دشمن!

به گزارش حلقه وصل، حمید عبدالله‌زاده کارگردان مستند «ایرانی‌های مرتد»،‌ چندی پیش با این اثر که در ارتباط با «مدافعان‌حرم» است، در جشنواره مردمی فیلم «عمار»، شرکت کرد. این مستند ماجرای یک فرمانده داعشی است که در کشتار بیش از 1700 نفر از شیعیان پادگان اسپایکر نقش داشته است.این فرد شخصاً نزدیک به 100 نفر را کشته است و با آنها تیر خلاصی زده است.

عبدالله‌زاده با اظهار اینکه برای حضور در جشنواره مدافعان حرم اقدام کرده است،‌ گفت:‌ در این مستند مخاطبین هدف ما قشری از جامعه بودند که در ارتباط با کارهایی که مدافعان حرم انجام می‌دهند و نوع تفکر داعشی‌ها و خشم آنها نسبت به جامعه ایرانی آگاهی ندارند؛ در این اثر تلاش شده به این بخش از جامعه که کم هم نیستند، اطلاعات درست و دقیقی داده شود.

وی در ادامه افزود:‌ فی‌الواقع طی چند سال اخیر با اینکه کمی شرایط بهتر شده اما هنوز بسیاری از مردم نمی‌دانند دلیل حضور و دفاع از مرزهای سرزمینمان خارج از آن به چه دلیل است. باید بدانیم که در آنجا بازی، بازی قدرت است. به نظرم اگر سیستمی وجود داشت که این اثر به خوبی توزیع می‌شد، می‌توانست تأثیرات خوبی بگذارد. همچنین بنا به نوع مستند تأثیر بسزایی می‌توانست بر روی مخاطبین ما بر روی سوریه چه در داخل و چه در خارج بگذارد.

این کارگردان جوان با اشاره به این نکته که ما در مستند خودمان از سوژه‌ای استفاده کردیم که بیانگر تفکر داعش و رفتار آنهاست، گفت:‌ این سوژه  اهداف و انگیزه‌های داعش را مخصوصاً در ارتباط با ایران و ایرانی بیان می‌کند. اینکه تا چه اندازه موفق بوده‌ایم را نمی‌دانم اما انتظار می‌رود از این نوع مستندها و مستندساز در داخل کشورمان به نوعی حمایت شود که اثر آنها به درستی دیده شود چرا که آنها برای ساخت این مستند شرایط بسیار سخت و خطرناکی را تحمل می‌کنند.

او در ادامه اظهار داشت: در این مستند مصاحبه‌ای با یکی از فرمانده‌های داعشی که دستگیر شده انجام شده است. در این مصاحبه مترجمی مرا همراهی می‌کرد که پدرش سال‌ها پیش در عراق شهید شده است اما حالا در ایران ساکن است و خودش اهل موصل عراق است و عراقی‌ را با لهجه بسیار خوبی صحبت می‌کند. سوال‌های خود را پیش از مصاحبه طراحی کردیم اما چیدمان به شکلی بود که ابتدا متوجه شویم عبدالحمید (فرمانده داعشی)‌ کیست انگیزه خود و تیمش به چه چیزی معطوف می‌شود،‌چه جنایت‌هایی را انجام داده و اطلاعات دیگری که در مستند «ایرانی‌های مرتد»، از آنها استفاده نکردیم. بخشی از صحبت‌های وی را در حال حاضر نزد خود نگه داشتیم که در مستند دیگری که به سوژه‌مان نزدیک است استفاده کنیم. آن حرف‌ها بسیار مهم است و حائز اهمیت اما متأسفانه در این مستند نمی‌توانست جایی داشته باشد.

وی در ادامه گفت:‌صحبت‌های پخش نشده عبدالحمید داعشی که در کشتار 1700 شیعه دست داشته است، مربوط به جهاد نکاحی است که خود و اطرافیانش انجام داده‌اند.او با تعداد زیادی از زن‌هایی که به اسارت می‌گرفتند به اسم جهاد نکاح تجاوز کرده‌اند. اما فعلاً صحبت‌های وی را منتشر نکرده‌ایم و در مستند بعدی که قرار است بسازیم به دلیل محوریتی که دارد قطعاً‌ استفاده می‌کنیم.

عبدالله‌زاده با اشاره به اینکه یکی از سؤال‌های مهممان ما را به این سمت می‌برد تا متوجه شویم او نگاهش نسبت به ایران و ایرانی و همچنین شیعیان چیست، گفت: اینکه متوجه باشیم دشمنانمان با چه تفکر و چه ایدئولوژی ما را دشمن خود پنداشته بسیار مهم است و از آن مهمتر اطلاع‌رسانی درست به جامعه است تا همراه نظام و دولت از برنامه‌ریزی‌ برای دفاع از کشور حمایت کند. در ابتدای بازجویی به فرد داعشی گفته شده بود که در طول مدت باید به زمین نگاه کند و پاسخ دهد و به این دلیل که وی حساس نشود، نورپردازی را در سلول مورد نظر به نوعی انجام داده‌ام که او نتواند پشت دوربین را ببیند چرا که چهره خودم بسیار مشخص است که یک ایرانی هستم و ممکن بود او حساس شود. کما اینکه این حساسیت در بخش‌هایی برایش به وجود آمده بود که چه کسی پشت دوربین نشسته است. یادم می‌آید در ادامه مصاحبه سوالی برایم پیش آمد، که به دلیل تسلط نداشتن به زبان عربی آن را در تلفن همراه خود نوشتم و آن را به دست مترجمم دادم، این کار باعث شده بود کمی او مشکوک شود؛ البته باید بگویم که خود من هم در آن جلسه لباس نظامی پوشیده بودم.

وی در ادامه افزود:‌ زمانی که قرار شد وارد سلول وی شویم، دوستان به نوعی برخورد کردند که گویا من فرمانده آنها هستم و برایم پا می‌کوبیدند و صحنه را طوری طراحی کرده بودند که فرمانده داعش بداند در مقابل چه کسی قرار گرفته و پاسخگو باشد.

این کارگردان در ادامه با انتقاد از شرایط موجود برای ساخت فیلم مستند، درباره مدافعان حرم، گفت:‌ متأسفانه ساخت فیلم در این حوزه به نوعی محدود به چند نفر شده است منظورم این است که از چند نفر تنها حمایت می‌شود و نهادی وجود دارد که به ما می‌گوید اگر قرار است مستند بسازید آن هم در این حوزه باید خودتان کاری نداشته باشید و تنها تصاویر ضبط شده را به ما بدهید که اینجا یک سوال پیش می‌آید و آن هم این است که دوستان پاسخ دهند این چطور مستندسازی است که از ما توقع دارد. نکته دیگر این است که برای مصاحبه گرفتن و یا ورود به برخی از بخش‌ها شرایط به گونه‌ای است که تقریباً مستندساز را منصرف می‌کند و هیچ حمایتی از داخل برای جدی گرفتن رسانه در این حوزه وجود ندارد.

وی در ادامه گفت:‌ خوب می‌دانیم که نیروهای داعش رسانه را به خوبی می‌شناسند و از آن به خوبی استفاده می‌کنند و برخی از دلایلی که می‌بینیم منجر به ترس از آنها شده کارهای رسانه‌ای است که انجام می‌دهند. در حال حاضر به سراغ مستندی رفتم که در ارتباط با موضوعاتی از قبیل عملیات انتحاری و افرادی است که این کار را انجام می‌دهند و کسانی که جهاد نکاح را به عنوان یک عمل خداپسند در ذهن دیگران جای می‌دهند این فرمانده داعشی از جهاد نکاح هم گفت ولی شماها هنوز ندیدید و در مستند بعدی‌ام از آن استفاده خواهم کرد. هم اکنون 6 ماه است مشغول به نامه‌نگاری هستیم اما هیچ جوابی نگرفتیم. به نظرم این کوتاهی مسئولان مربوطه و مدیران است که در این حوزه به درستی به جوانان ما و مردم سرزمینم اطلاع‌رسانی نمی‌شود و گویی بیشتر از دشمن از خودی‌ها می‌‌خوریم. هیچکس نمی‌تواند تأثیر فضای رسانه‌ای را انکار کند.