آیا آمارهای وزیر میراث فرهنگی در مجلس درست بود؟ +جدول

به گزارش حلقه وصل، جلسه علنی مجلس درباره رای اعتماد به علی اصغر مونسان آخرین رئیس سازمان میراث فرهنگی روز ۱۲ شهریور ماه برگزار شد و پس از آن نمایندگان به او رای موافق را دادند. اما در این میان برخی از منتقدان به مونسان در این جلسه صحبت کردند و انتقاداتی را نیز به او داشتند که یکی از این موارد، موضوع آمارهای گردشگری بحث برانگیزی بود که این سازمان همیشه اعلام می کرد و همیشه هم مورد نقد قرار می گرفت. نقدی که گویا قرار است در دوره وزارت مونسان نیز همچنان ادامه داشته باشد.

در گزارش مونسان به مجلس درباره عملکرد سازمان تحت پوشش خود آمده است: بنابر آمار و اطلاعات تعداد گردشگران ورودی در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ به تعداد ۷.۸۰۴.۱۱۳ نفر با افزایش ۵۲.۶۲ درصدی مواجه بوده است. همچنین درآمدهای ارزی از ۶.۵ میلیارد دلار در سال ۹۶ با رشد ۷۸ درصدی به ۱۱.۶ میلیارد دلار در سال ۹۷ رسیده است. در چهارماهه اول سال ۹۸ نیز به رغم وجود شرایط تحریمی ظالمانه سه میلیون و ۷۷ هزار و ۱۱۵ نفر گردشگر از ایران بازدید کرده اند که در مقایسه با سال ۹۶ دارای رشد مثبت ۴۰ درصدی بوده است. در سال ۹۶ تعداد گردشگران خروجی ده میلیون و ۵۴۲ هزار و ۹۵۲ نفر بوده است که این تعداد در سال ۹۷ به ۷ میلیون و ۲۴۲ هزار و ۶۶۷ نفر کاهش پیدا کرده و حکایت از کاهش ۳۱ درصدی گردشگران خروجی دارد و برای اولین بار در کشور تراز گردشگری مثبت شده است.

چند نکته درباره این آمار حائز اهمیت بوده است یکی اینکه محمد محب خدایی معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی وقت یک بار آمار گردشگران خروجی از ایران در سال ۹۶ را ده میلیون و ۵۰۰ هزار نفر و بار دیگر در فروردین سال ۹۷ این آمار را ۹ میلیون نفر اعلام کرد که چهار و نیم میلیون آن گردشگران زیارتی بوده است و ۵۰ درصد از همین تعداد نیز زائران حسینی بوده اند. همین تناقض در آمارگویی نقدی بوده که همیشه به این سازمان وارد می شد.

نکته دیگر اینکه مونسان در گزارش خود به مجلس اعلام کرده که در سال ۹۷ میزان گردشگران خروجی نسبت به سال ۹۶ کاهش داشته است اما باید از او پرسیده می شد که آیا این کاهش آمار به دلیل فعالیت ها و عملکردش در سازمان بوده و یا کاهش ارز ریال و بالا بودن نرخ ارز و بالا رفتن قیمت بلیت هواپیما و سفرهای خارجی؟

موضوعی که پروانه سلحشوری یکی از نمایندگان مخالف در مجلس ذکر کرد و گفت: مونسان اشاره به تراز مثبت گردشگری می‌کند، منصفانه بگویم که این تراز مثبت به علت عملکرد ضعیف دولت در کنترل نرخ ارز بوده است. در شرایط کنونی ایران جزو ارزانترین مقاصد کشورها برای سفرهای گردشگری است و از طرفی هزینه سفرهای خارجی به شدت افزایش یافته، حال آیا این مسائل جزو عملکرد آقای مونسان است.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متأسفانه آمارهای ارائه شده وزیر پیشنهادی میراث فرهنگی بعضاً مخدوش و بدون پشتوانه هستند.

سید مرتضی خاتمی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز از نمایندگان مخالف بود که به بحث آمار اشاره ای کرد و گفت: این روزها وزیر محترم پیشنهادی بیشتر تکیه بر آمار دارد. این آمار ناشی از عملکرد خوب این سازمان نیست، بلکه با توجه به نوسانات ارزی و با توجه به کاهش مسافرت های خارج از کشور و شرایطی که امروز داریم، رویکرد مسافرت به داخل بیشتر شده است، ضمن اینکه رشد آمار ما برای گردشگری از یک سیر طبیعی در طول سال های مختلف تبعیت می کند و ما در آمار باید به مردم بگوییم چند درصد از اهداف پوشش داده شده است؟ صرف تکیه بر آمار مشکلی را حل نمی کند.

نکته بعدی درباره ایران به عنوان ارزان ترین مقصد گردشگری دنیاست. شاید بهتر می بود از مونسان سوال می شد حالا که سفر به ایران برای گردشگران خارجی مقرون به صرفه است چرا باز هم شاهد ورود گردشگران به ایران نیستیم و در این باره سازمان متبوع چه عملکردی داشته است؟

مسئله دیگر درباره آمار گردشگران ورودی به ایران است. به گفته کارشناسان بیشترین آمار گردشگران ورودی به ایران را اعراب از کشورهایی مانند عمان، عراق و پاکستانی ها تشکیل می دهند همچنین در مرزهای کشور آمار تردد در بازارچه های مرزی نیز به عنوان توریست ورودی شمرده می شود بنابراین هیچ گاه نمی توان گفت که آمار هفت میلیونی ورودی ها به ایران، متعلق به گردشگران است. چرا که گردشگری برخی شاخصه هایی دارد (مانند اقامت در هتل و بازدید از امکان گردشگری) که اگر آنها را در نظر بگیریم از این آمار باید تعداد قابل توجهی کاست.

به نظر می رسد توجه و تاکید به آمارسازی ها در سازمان میراث فرهنگی وقت همچنان در وزارت خانه نیز ادامه داشته باشد هر چند که مونسان در بدو ورودش به این سازمان اعلام کرده بود که آمارها شفاف بیان خواهد شد.