‌فصل فراگیر شدن «گفتمان حرکت جهادی»

به گزارش حلقه وصل، «عباس حاجی نجاری» در یادداشت روزنامه «جوان» نوشت:

دیدار اعضای گروه‌های جهادی با رهبر معظم انقلاب اسلامی در روز دهم مرداد ماه امسال ونشست اخیر فعالان و نمایندگان این گروه‌ها در تهران که در آن پیام مقام معظم رهبری قرائت شد، فرصتی را ایجاد کرده است تا با بازخوانی یکی از ظرفیت‌های مهم انقلاب اسلامی که از آغازین روزهای پیروزی انقلاب در همه بزنگاه‌ها و شرایط سخت، غبار ناکارآمدی و ناتوانی و به تبع آن یأس و ناامیدی را از چهره انقلاب پاک و موفقیت‌های بزرگی را برای حرکت انقلابی مردم فراهم کرده، مدیران و نخبگان و جوانان و به ویژه گروه‌های جهادی با احیا و تقویت این ظرفیت در قالب «گفتمان حرکت جهادی» زمینه‌ساز تحول در مسیر تحقق عدالت وپیشرفت باشند.

به لحاظ تاریخی با توجه به ضعف‌های ساختاری و کمبودهای بنیادینی که کشور در دوران رژیم ستمشاهی به دلیل راهبرد قدرت‌های استکباری در عقب نگه داشتن کشورهای تحت سلطه، دچار آن بود، پس از پیروزی انقلاب اسلامی آنگاه که روند تشدید تحریم‌های اقتصادی و تحمیل هشت سال جنگ، به وضعیت آسیب‌های گذشته دامن زد، تجلی یکی از ظرفیت‌های عظیم گفتمان انقلاب اسلامی که بر اصول و ارزش‌های دینی و احساس تکلیف و روحیه جهادی جوانان مبتنی بود، سبب گردید که از آغازین روزهای انقلاب، نیروهای انقلابی با تکیه بر مدیریت جهادی و روحیات انقلابی در عین غلبه بر سیاست تحریم و فشار دشمن و پیامدهای زیانبار ناشی از تحمیل جنگ و شرایط نامناسب امنیتی ناشی از عملکردهای گروه‌های تروریستی بتوانند بر بسیاری از مشکلات غلبه وقابلیت وتوانمندی تفکر انقلاب اسلامی را از همان روزهای آغازین، با عینیت‌بخشی به شعار «ما می‌توانیم» اثبات کنند، که اوج آن را می‌توان در فعالیت‌های جهادی مردم ونیروهای جوان انقلابی در جهاد سازندگی از آغازین روزهای انقلاب و ایثارگری‌های رزمندگان در مقابله با تجاوز دشمن و دفع آن و در ادامه رساندن کشور به توان بازدارندگی دفاعی دید.

اکنون و با گذشت ۴۰ سال از عمر انقلاب و در ماه‌های آغازین گام دوم انقلاب اسلامی، بار دیگر تلاش‌ها و پیگیری اقدامات گروه‌های جهادی در مقابله با حوادثی نظیر زلزله کرمانشاه و سیل اخیر در استان‌های گلستان، لرستان و خوزستان زمینه را برای تجدید واحیای آن روحیات فراهم وصحنه‌های ناب وزیبایی را خلق کرد که نشان از پویایی وسرزندگی ارزش‌های انقلابی و روحیات ایثارگری واز خود گذشتگی به رغم گذر نسلی در میان جوانان و تلاشگرانی داشت که با بهره گیری از تجربیات و درس‌های آن دوران، استمرار وماندگاری ارزش‌های انقلاب را اثبات کردند والبته فرصتی را نیز برای نهادینه‌سازی و عمومیت بخشی به آن فراهم کرده است.

روز دهم مرداد ماه زمانی که ۴۲ نفر از مسئولان واعضای گروه‌های جهادی در دیدار صمیمانه با رهبر معظم انقلاب اسلامی، گزارش اقدامات خود در مناطق محروم را ارائه کردند، معظم له در این دیدار، ضمن تقدیر از این جوانان مؤمن انقلابی فرمودند: هرچه ممکن است تلاش کنید و پیش بروید، هرچه ممکن است فکر کنید و این فکر را به مرحله عمل دربیاورید. بگذارید ما مجموعه عظیمی از نسل انقلاب اسلامی را در کشور شاهد باشیم که از لحاظ سطح فهم، مسائل مدیریتی، خدمت رسانی، ایجاد عدالت و قیام به قسط، به جایی رسیده باشند که ذهن‌های معمولی بشر به آن جا نرسیده و باید از او الگو بگیرند. ایشان در ضرورت گفتمان سازی این گونه فعالیت‌ها فرمودند: گفتمان حرکت جهادی، شماها را به وجود آورده. ما بایستی کاری کنیم که این گفتمان به یک گفتمان عمومی تبدیل شود.

ملاحظات اساسی در زمینه نهادینه سازی این گفتمان عبارتند از:

۱- روند فشارها وتهدیدات دشمنان و اصرار آن‌ها بر تداوم فشار حداکثری از یک سو و انباشت ضعف‌ها و عقب‌ماندگی‌های گذشته، باعث شده که همگانی شدن و فراگیر شدن این گفتمان به ویژه در میان جوانان به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شود. رهبر معظم انقلاب این نکته را از اردیبهشت سال ۱۳۹۶ مورد تأکید قرار داده ویادآور شده بودند: «ما جز با کار جهادی و کار انقلابی نخواهیم توانست این کشور را به سامان برسانیم». این راهبرد به‌وضوح اهمیت و جایگاه جهت‌گیری و کار جهادی را در منظومه ارزشی انقلاب اسلامی مشخص می‌کند. ۲- روند تحولات گذشته وحال کشور نظیر حوادث ماه‌های اخیر که عمل به راهبرد مقاومت فعال در برابر فزون‌خواهی‌های امریکا که به شکست وناکامی دشمن در پی گیری فشار حداکثری برای براندازی ویا تغییر رفتار نظام انجامیده بیانگر این جمله تاریخی رهبر معظم انقلاب در ۱۴ خرداد ۱۳۹۵ است که فرمودند: «ما هرجا انقلابی عمل کردیم پیش رفتیم و هرجا از انقلابیگری و حرکت جهادی غفلت کردیم، عقب ماندیم و ناکام شدیم.». عمل انقلابی گروه‌های جهادی در حل مشکلات مردم در مناطق سیل زده وزلزله زده در مقایسه با حرکت بطئی وکند دستگاه‌های اجرایی، گواهی صادق بر ضرورت اهتمام بر نهادینه سازی این گفتمان است. همان گونه که عمل پاسداران انقلاب در دفاع از تمامیت ارضی در اسقاط پیشرفته‌ترین پهپاد دشمن وتوقیف کشتی متجاوز انگلیسی، ضمن بر هم زدن نظام محاسباتی نظام سلطه، چندین گام انقلاب را در مواجهه با جنگ همه‌جانبه دشمن به پیش برد

۳- فراگیری و همگانی شدن «گفتمانِ جهادی» و گسترشِ حضور عموم مردم به‌خصوص جوانان در جریان فعالیت‌های جهادی نیازمند گفتمان‌سازی است. گفتمان سازی را می‌توان معادل مفاهیمی گرفت که به باور عمومی منجر شده و نسبت به آن اقبال اجتماعی ایجادشود. رهبر معظم انقلاب در ۱۵ اسفند سال ۱۳۹۲ در این زمینه می‌فرمایند: «گفتمان یعنی باور عمومی؛ یعنی آن چیزی که به صورت یک سخنِ مورد قبول عموم تلقی بشود، مردم به آن توجه داشته باشند؛ این با گفتن حاصل می‌شود؛ با تبیینِ لازم - تبیین منطقی، تبیین عالمانه و دور از زیاده روی‌های گوناگون - حاصل می‌شود؛ با زبان صحیح، با زبان علمی و منطقی و با زبان خوش، بایستی این مطالب را منتقل کرد.»

۴- تبلیغ درست یکی از محوری‌ترین عناصر گفتمان سازی است. بلاغت، رعایت مقتضای حال و مقام مخاطب است و زمانی یک حرف به گفتمان عمومی تبدیل خواهد شد که بلیغ باشد و برای توده مردم قابل درک و جذاب باشد. حرکت از ادبیات گفتمانی به فهم مردمی مهم‌ترین کار در گفتمان‌سازی است. رهبر معظم انقلاب در پیام خود به گروه‌های جهادی یادآور می‌شوند: کارهای خود، پیشرفت‌های خود، موفقیت‌های خود، توانایی‌های روزافزون خود را به‌شکل هنرمندانه به اطلاع همگان برسانید. نشان دهید که جهادِ موفق شما که فقط بر گوشه‌ای از ظرفیت‌های انسانی کشور متکی است، چقدر زیبا و شوق‌انگیز است.

۵- توجه به آسیب پذیری‌های خاص نسل جوانان که عناصر میدانی این گفتمان هستند، ضمانت بخش نهادینه شدن وماندگاری آن است، رهبر معظم انقلاب در دیدار دهم مرداد ماه دغدغه خود را در این عرصه یادآور و می‌فرمایند: نکته مهمّی که به نظر من هست، مسئله ثبات و عدم لغزش است؛ من خواهش می‌کنم به این اهمّیت بدهید. شما با یک مجموعه جوان دارید کار می‌کنید؛ جوان در معرض دو آسیب است: یکی آسیب عدم ثبات در راه، آن تغیر فکری؛ یکی هم آسیب دچار شدن و مبتلا شدن به ابتلائات بشری؛ مجمل و سربسته‌اش این است. مراقب باشید این جوان‌های شما از این آسیب‌ها محفوظ بمانند؛ در صراط مستقیم ثبات لازم است، باید دارای ثبات باشند.

۶- شالوده گفتمان جهادی بر اخلاص متکی است، اخلاص باعث افزایش مخاطب و توسعه ظرفیت می‌شود. اخلاص عنایت خداوند را به همراه خواهد داشت. واین مقدمه‌ای برای هم افزایی وحضور جوانان وهمگانی شدن گفتمان است.

۷- بستر حرکت جهادی مقدمه‌ای برای کادرسازی آینده است. همانگونه که قوی‌ترین وکارآمدترین مدیران کشور، از متن جوانان ایثارگر دوران دفاع مقدس برخاستند. نکته‌ای که رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان گروه‌های جهادی تأکید ویادآورشدندکه نگاه تفکر جهادی برای آینده اداره دولت و حکومت است که باید تفکر جهادی و نگاه جوان در رأس کار بیاید و با این وضعیت، قطعاً انقلاب با سرعت بیشتری پیشرفت خواهد کرد و حتماً گام دوم با نگاه تفکر جهادی تحقق خواهد یافت.

۸- تحقق این گام‌ها زمینه «همگانی شدن گفتمانِ جهادی» و «گسترشِ حضور عموم مردم به‌خصوص جوانان در جریان فعالیت‌های جهادی» را فراهم می‌آورد واین مقدمه‌ای برای تحقّق عدالت و پیشرفت» با اتکا به ظرفیت‌های درونی خواهد بود.