« قسم به عصر» شرحی بر تاثیر انقلاب اسلامی از اندیشه مهدوی

حلقه وصل: انتشارات کتاب جمکران به‌عنوان یک مؤسسه انتشاراتی ـ پژوهشی در چند سال اخیر در حوزه مهدویت نشست‌های علمی و تخصصی برگزار کرده است. در این نشست‌ها از حضور اندیشمندان و پژوهشگران بهره برده شده است و از رهگذر این نشست‌ها به آورده‌های پژوهشی چشم‌گیری دست یافته است. دستاوردهای علمی این فعالیت باعث انباشت محتوایی خوبی در این حوزه شده است تا چه امروز و چه در آینده کمک‌کار پژوهشگران تازه‌نفس باشد و بابی برای گشودن افق‌های نو مبنا شود.

انتشارات کتاب جمکران به تازگی محتوایی برخی از این نشست‌ها را که در حوزه مفهومی مشترکی بودند، پیاده‌سازی کرده است و با ویرایش و تدوین موشکافانه تبدیل به کتابی شده است در دست مخاطبان با عنوان کامل: «قسم به عصر؛ درآمدی بر آینده‌اندیشی تمدنی-مهدوی انقلاب اسلامی». قسم به عصر به کوشش «سیدمجید مطهری‌نژاد» و «محمد خادمی» قوام یافته است که هر دو از پژوهشگران مهدوی و عضو گروه مطالعات مؤسسه پژوهشی-انتشاراتی کتاب جمکران هستند.

در مقدمه کتاب قسم به عصر می‌خوانیم: «انقلاب اسلامی با ادعای اینکه نگرش متفاوتی به انسان، جهان و سیاست دارد، پا به عرصه وجود گذاشت و با نفی این اندیشه حاکم بر دنیای مدرن که «خدا مرده است» و «دین افیون توده‌هاست» داعیه متفاوتی به صحنه آورد که می‌توان به نام دین قیام کرد، حکومت نمود و تمدن ساخت. انقلاب اسلامی این کار را با تأکید بر عناصری همچون مهدویت شیعی و آموزه انتظار که از مهم‌ترین عناصر گفتمان اسلام شیعی به شمار می‌آید، انجام داد.»

این کتاب شامل ۷ مجموعه‌گفتار است با این عنوان‌ها:

نظریه‌پردازی تمدن نوین اسلامی در افق مهدویت

بررسی نسبت مفهومی و راهبردی بین دو امر تمدن نوین اسلامی و ظهور

انقلاب اسلامی و آینده‌پژوهی مهدوی

انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی

حوزه علمیه و بایسته‌های دیپلماسی مذهبی

آینده‌سازی امت اسلامی بر پایه آموزه مهدویت

آینده انقلاب اسلامی و آرمان مهدوی.

هر کدام از این مجموعه‌گفتارها شامل چند گفتار عالمانه و محققانه است از اندیشمندان و پژوهشگران مختلف  که عنوان نشست و ارائه‌کننده آن عبارت‌اند از:

مجموعه گفتار اول

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن رحیمیان: مقدمه‌ای بر تبیین قرآنی تمدن نوین اسلامی
آیت‌الله شیخ محسن اراکی: مفهوم‌شناسی تمدن عصر مهدوی؛ ضرورت بزرگداشت و تکریم ایام‌الله
دکتر موسی نجفی: نظریه تکامل تاریخ و تمدن نوین اسلامی، پایان تاریخ غربی به طرف تمدن برتر
حجت‌الاسلام دکتر محسن الویری: چیستی بینش تمدنی و بایستگی‌های آن
حجت‌الاسلام دکتر غلامرضا بهروزی لک: وجوه الگویی آرمان‌شهر مهدوی در تمدن‌سازی اسلامی با رویکرد آینده‌پژوهی پس‌نگر

مجموعه گفتار دوم

آیت‌الله شیخ علی کورانی: بررسی روایی-تطبیقی حوادث پس از ظهور در ضمن ظرفیت‌سنجی جریان‌های تمدنی موجود
دکتر غلامرضا جمشیدی‌ها: نظریه دولت و تمدن؛ بررسی نقش منحصربه‌فرد دولت در تمدن‌سازی
حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی: مبانی نظری تمدن‌اندیشی و تمدن‌سازی

مجموعه گفتار سوم

حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا: تبیین ابعاد پیوند هویت انقلاب با مهدویت
دکتر علی‌اصغر پورعزت: مقدمه‌ای بر کشف نقش آینده‌اندیشی مهدوی در تحلیل انقلاب اسلامی
دکتر مهدی فاتح راد: تأکید بر جامع‌نگری اسلام در آینده‌سازی تمدنی در مقابل مادی‌محوری تمدن غرب

مجموعه گفتار چهارم

دکتر سیدسعید زاهد زاهدانی: نقش انقلاب اسلامی در جریان ظهور از منظر جامعه‌شناختی
دکتر علیرضا شجاعی‌زند: تبیین مفهوم و اقتضائات تمدن نوین اسلامی و نسبت‌سنجی آن با ماهیت دین
حجت‌الاسلام دکتر سیدمسعود پورسید آقایی: تأثیرات آموزه مهدویت در آینده‌شناسی انقلاب اسلامی

در پایان نشست گفت‌وگویی خواندنی بین دکتر سیدسعید زاهد زاهدانی، دکتر علیرضا شجاعی‌زند و حجت‌الاسلام دکتر سیدمسعود پورسید آقایی برقرار می‌شود که در بخش پایانی مجموعه گفتار آورده شده است.

مجموعه گفتار پنجم

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب: اتکای به ظرفیت‌های مردمی، رمز ماندگاری دیپلماسی مذهبی و دینی
آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست: لزوم تولید اصول فقه و فقه تمدنی و نشر معارف انسانی تشیع برای رویارویی تمدنی با جریان های جهان اسلام
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار: تبیین لزوم صحنه‌محوربودن مطالعات فقهی و دینی برای ایفای نقش بی‌بدیل حوزه علمیه در دیپلماسی عمومی بین‌الملل

مجموعه گفتار ششم

حجت‌الاسلام والمسلمین حیدر مصلحی: «مهدویت» عنصر تقویت‌کننده انقلاب اسلامی به‌عنوان مهمترین پدیده قرن حاضر
دکتر منوچهر محمدی: تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی از سطح ملی تا سطح جهانی و تمدنی
دکتر نادر طالب‌زاده: مأموریت انقلابیون در صحنه‌های امروز نبرد انقلاب اسلامی

در بخش پایانی این مجموعه گفتار، از زبان نمایندگان جبهه مقاومت چند گفتار موجز آورده شده است.

مجموعه گفتار هفتم

دکتر محمدمهدی ذوالفقارزاده: مقدمه‌ای بر معرفی مهدویت به‌عنوان علت غایی انقلاب اسلامی
دکتر محمدرحیم عیوضی: «قرائت انقلابی از انتظار» حرکت‌بخش و قدرت‌زا برای جامعه‌سازی مهدوی
حجت‌الاسلام والمسلمین سعید اصفهانیان: معرفی منطق قرآنی تام شدن نور الهی؛ به‌عنوان تنها منطق صحیح تحلیل ماهیت انقلاب اسلامی و نسبت آن با مهدویت

در بخش انتهایی کتاب قسم به عصر یادداشتی از «سیدمجید امامی» با عنوان «معرفی ابعاد ساخت و پردازش هویت مهدوی انقلاب اسلامی در بیان امام خمینی (ره)» می‌خوانیم. سیدمجید امامی که مشاور پژوهشی تولیت مسجد مقدس جمکران است، در این یادداشت به این مسئله پرداخته است که انقلاب اسلامی تا چه میزان تحت تأثیر اندیشه مهدویت بوده است و در کلام امام خمینی این رابطه چگونه دیده می‌شود.

در ادامه مقاله‌ای علمی-پژوهشی آورده شده است که حاصل تلاش تدوین‌گران کتاب و در اصل برگرفته از رساله دکترای سیدمجید مطهری‌نژاد است. این مقاله با عنوان «بازتعریف هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی مناسب انقلاب اسلامی، در گذار از مدرنیته اسلامی به‌سوی تمدن زمینه‌ساز و بایسته‌های سیاستی برآمده از آن» تلاش دارد در روندی تحلیلی و مقایسه‌ای مؤلفه‌ها و پیامدهای هستی‌شناسی اجتماعی انقلاب اسلامی را بر پایه نظریه‌های انقلاب بررسی کند و پیامدهای معرفت‌شناختی انقلاب اسلامی را در دو جبهه فکری مدرنیته اسلامی و تمدن اسلامی مطالعه کند. در بخش پایانی این مقاله نیز به بررسی آسیب‌ها و کاستی‌های سویه تمدنی انقلاب اسلامی و بایسته‌های سیاستی مناسب آن‌ها در مسیر امر زمینه‌سازی پرداخته شده است.

در انتهای کتاب نیز متن «سخنرانی امام خمینی (ره) به مناسبت نیمه شعبان سال ۱۴۰۰ هجری قمری» به پیوست آمده است.

انتشارات کتاب جمکران «قسم به عصر؛ درآمدی بر آینده‌اندیشی تمدنی-مهدوی انقلاب اسلامی» را در بهار ۹۸ و با قیمت ۳۵ هزار تومان به مخاطبان تخصصی و پژوهشگران عرضه کرده است.