به گزارش حلقه وصل: رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اجلاسیه داووس در اظهاراتی گفته که جمهوری اسلامی باید درباره فعالیت هستهای خود با رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ به تفاهم برسد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA)، بر اساس اساسنامه خود نهادی تخصصی و غیرسیاسی است که هدف آن ترویج استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و نظارت بر فعالیتهای هستهای کشورها بهمنظور جلوگیری از انحراف به سمت تولید تسلیحات هستهای است.
طبق اساسنامه آژانس وظایف این سازمان صرفاً در چارچوب ارائه کمکهای علمی و فنی تعریف شده است. آژانس باید از هرگونه رویکرد سیاسی که ممکن است به استقلال و بیطرفی آن خدشه وارد کند، اجتناب کند. این موضوع تضمینکننده اعتبار و اعتماد جامعه بینالمللی به فعالیتهای آژانس است.
با این حال، در سالهای اخیر فشارهای سیاسی از سوی قدرتهای جهانی، اغلب گزارشهای آژانس را از مسیر فنی منحرف کرده و به ابزاری برای اعمال فشار بر کشورهای مستقل تبدیل کرده است. به عنوان نمونه، موضوع فعالیتهای هستهای ایران بارها دستاویزی برای اعمال فشارهای سیاسی از سوی کشورهای خاص قرار گرفته است.
علیرضا سلیمی، عضو هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی، در اظهاراتی پیرامون این موضوع گفت که آژانسهای بینالمللی بهطور فزایندهای از مسیر اظهار نظرهای فنی و کارشناسی خارج شدهاند.
سلیمی یکی از اصلیترین دلایل خروج آژانسها و نهادهای بینالمللی از مسیر کارشناسی را وابستگی آنها به منابع مالی کشورهای خاص دانست. به گفته وی، این وابستگی مالی موجب فشار غیرمستقیم بر این نهادها میشود و در نتیجه، تصمیمگیریها و اظهارنظرهای آنها تحت تأثیر این فشارها قرار میگیرد، بهگونهای که اظهار نظرها دیگر مبتنی بر اصول فنی و کارشناسی نخواهد بود.
این رویکرد آژانس مورد انتقاد برخی از کشورها نیز قرار گرفته است. سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه ۳دی ماه در نشست خبری که داشته گفته که انتظار داریم که آژانس بین المللی انرژی اتمی در چارچوب وظایف فنی خود رویکرد بیطرفانه و غیر سیاسی در موضوع ایران اتخاذ کند و تسلیم رویکردهای انحرافی کشورهای غربی نشود.
بودجه آژانس اتمی را چه کشوری تامین می کند؟
سال گذشته نماینده آمریکا در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین اعلام کرد که آمریکا ۱ میلیون یورو به آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ادامه فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت این نهاد بینالمللی در ایران کمک خواهد کرد.
هالتیج همچنین گفته که مطلع است که آژانس اتمی برای انجام این فعالیت به ۲.۲ میلیون یورو بودجه نیاز دارد. آمریکا نیز از دیگر اعضای آژانس خواسته ۱.۲ میلیون یورو باقیمانده را تأمین کنند.
وی گفت که حمایت آمریکا از این تخصیص بودجه نشاندهنده حمایت قوی و ملموس از آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
این دیپلمات آمریکایی تاکید کرد که ما از مدیرکل خواستیم که هرگونه اقدام احتمالی ایران در کاهش اجرای پادمانها و تأثیر آن بر مأموریت آژانس را به هیئت مدیره اطلاع دهد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اظهار نظر اخیر خود اعلام کرده که توافقات سال ۱۳۹۴ دیگر با پیشرفتهای صنعت هستهای ایران همخوانی ندارد. برجام میتواند الهامبخش و الگویی مناسب برای رسیدن به یک توافق جدید با ایران باشد.