چالش‎های صادرات محصولات کشاورزی در گلستان

به گزارش حلقه وصل، گلستان به عنوان یکی از استان‎های پیشرو در بخش کشاورزی و تولید رقم قابل توجهی از محصولات کشاورزی و از سویی همسایگی این استان با کشورهای حوزه سی‌آی‌اس می‎تواند به یکی از قطب‎های صادراتی کشور تبدیل شود، با این وجود در حالیکه صادرات محصولات کشاورزی می‎تواند نقش بسیار مهمی در توسعه درآمدهای غیر نفتی کشور ایجاد کند اما نوسانات نرخ ارز در ماه‌های اخیر و منع صادراتی برخی اقلام کشاورزی برای تأمین نیاز بازار داخلی موجب شده تا صادرکنندگان محصولات کشاورزی در استان با مشکلات عدیده‎ای مواجه شوند و به گفته برخی از آنها بازارهای هدف خود را از دست دهند.

*نامناسب بودن زیرساخت‎ها برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی در گلستان

در همین رابطه رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی گرگان با اشاره به مشکلات صادرکنندگان محصولات کشاورزی اظهار کرد: اگر بخواهیم صادرات محصولات کشاورزی ادامه‎دار باشد باید با پیمان سپاری ارزی استثنا قائل باشیم در غیر این صورت شاهد از دست دادن بازارهای هدف صادرکنندگان خواهیم بود.

 امیر یوسفی با انتقاد از نحوه سیاست‎گذاری‎های جدید در خصوص صادرکنندگان گفت: اگر قرار باشد وزارتخانه هر روز بخشنامه‎ای صادر و طبق بخش نامه برای صادرکنندگان ممانعت ایجاد کند نمی‎توان شرایط را برای ادامه صادرات مناسب دید؛ در واقع اتخاذ سیاست‎گذاری کوتاه‌مدت موجب آسیب جدی در بلند مدت خواهد شد، اگر قرار است برای یک کالا قیمت تعیین شود برای آن تعرفه ایجاد کنند نه منع صادراتی.

وی اضافه کرد: در حال حاضر صادرات سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و مرغ منع شده است و این امر آسیب جدی به صادرکنندگان وارد خواهد کرد چرا که اگر صادرکنندگان فعالیت خود را انجام ندهند با توجه به قراردادی که برای بازگشت پولشان منعقد کرده‎اند دچار مشکل خواهند شد.

صادرکننده محصولات کشاورزی در گلستان با اشاره به ظرفیت‎های مناسب استان در حوزه صادرات محصولات کشاورزی گفت: الان فصل برداشت مرکبات است و کشورهای قزاقستان و ترکمنستان استقبال خوبی از محصولات ما داشتند، با این وجود برای توسعه صادرات باید یکسری امکانات و زیرساخت‎ها فراهم باشد.

یوسفی بیان کرد: اگر امکانات خط ریلی فراهم باشد می‎توان با هزینه کم به بازارهای رقابتی ورود و از ظرفیت‎های استان استفاده کرد.

*چالش‎های صادرات محصولات کشاورزی در گلستان

یک کارشناس کشاورزی نیز ظرفیت‎های گلستان در امر صادرات محصولات کشاورزی را مناسب ارزیابی کرد و در گفتگو با خبرنگار فارس از گرگان گفت: از آنجایی که گلستان به عنوان یکی از قطب‎های کشاورزی کشور محسوب می‎شود بنابراین باید شاهد صادرات در تمام سطوح محصولات کشاورزی استان باشیم.

محمد قلیچلی تصریح کرد: مشکلات در حوزه صادرات در سه دسته مشکلات تولید کننده و صادرکننده، مشکلات در حوزه فروش و مشکلات در حوزه دولت و قانون گذاری تقسیم‎بندی می‎شود.

وی ادامه داد: در حوزه تولید محصولات، بخشی از چالش‎ها به کیفیت محصولات تولید شده باز می‎گردد در واقع باید بررسی کرد آیا کیفیت محصولات کشاورزی، پروتئینی و شیلات استان در حد استانداردهای بین‎المللی است یا خیر؟ در حوزه محصولات زراعی و باغی باید عملکرد در هکتار را بررسی کرد و این پرسش مطرح شود که آیا نیاز بازار و مشتری‎ها در تولید لحاظ می‎شود یا اینکه خودمان تشخیص می‎دهیم چگونه تولیدات انجام شود.

این کارشناس کشاورزی عمده چالش صادرات محصولات کشاورزی را بحث بسته‌بندی عنوان کرد و افزود: متأسفانه محصولات زراعی و باغی خام‎فروشی می‎شوند، صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی ما ضعیف است و بسته‎بندی که متناسب با سطح نیاز و استانداردهای بین‎المللی قابلیت رقابت با صنایع بسته‌بندی دیگر کشورها باشد را نداریم. هم چنین در فضای برندسازی هم حرکت خاصی انجام ندادیم شاید در یکی یا دو صنعت مثل لبنیات موفق به برندسازی شدیم علاوه بر این در فضای طراحی و لوگو و نامگذاری محصولات نگاه بین‎المللی و جهانی نداریم.

قلیچلی با اشاره به تأثیر نقش دولت در مشکلات ایجاد شده در حوزه صادرات گفت: در حالیکه دولت به عنوان واسط باید نقش تسهیل‎گر و روان‌ساز را در بحث صادرات ایفا کند اما به عنوان یک مخل در فرآیند صادرات حضور دارد در واقع بخشنامه پیمان‌سپاری ارزی یکی از بخش‎نامه‎هایی است که موجب ایجاد محدودیت در حوزه صادرات محصولات کشاورزی شده است.

وی خاطرنشان کرد: بازار و رقبای صادراتی ما منتظر نخواهند شد که ما قوانین جدید وضع یا قوانین را اصلاح کنیم بلکه اگر لحظه‎ای درنگ کنیم سهم ما در بازار از بین خواهد رفت.

*توسعه صادرات محصولات کشاورزی، اولویت نخست دولت و مسؤولان

مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان نیز در خصوص مشکلات صادرات محصولات کشاورزی گفت: مزیت‎های استان در حوزه کشاورزی، صنعت دام و طیور و شیلات جایگاه رو به رشدی را در حوزه صادرات از سال 1393 تا کنون برای استان ایجاد کرده است.

سعید حسن‎پور تصریح کرد: البته در برهه‎ای به دلیل برخی مشکلات شاهد کاهش صادرات محصولات کشاورزی بودیم اما نباید این مسأله را فراموش کرد که بازار صادراتی به راحتی به دست نمی آید که بخواهیم به راحتی آن را از دست بدهیم.

وی در خصوص منع صادراتی برخی محصولات کشاورزی گفت: طی یکی دو ماه اخیر با بحران‎هایی از جمله افزایش قیمت محصولاتی نظیر سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و مرغ مواجه شدیم این امر موجب شد برای تأمین و تقویت بازار داخلی منع صادراتی در خصوص چند کالای مذکور ارائه شود اما در حال حاضر پیگیری‎هایی در حال انجام است تا روند صادرات به روال گذشته بازگردد.

مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان با بیان اینکه برای رفع مشکلات صادرکنندگان تسهیلات نیز در اختیار آنها قرار می‎گیرد، گفت: از محل صندوق توسعه ملی برای صادرکنندگان 53 پرونده معرفی به بانک داشتیم که برای اخذ 57 میلیارد تومان تسهیلات به صادرکنندگان به بانک‎های عامل برای اخذ تسهیلات صادراتی معرفی شدند.

حسن‌پور، توسعه صادرات را جزو اولویت‎های مهم دولت در چند سال اخیر عنوان کرد و افزود: به تبع این امر مشکلات صادرکنندگان محصولات کشاورزی از طریق وزارتخانه و سازمان جهاد کشاورزی پیگیری خواهد شد.

منبع: فارس