چین هدفی سخت برای سازمان‌های جاسوسی آمریکا

به گزارش حلقه وصل به نقل از شبکه خبری بلومبرگ، به گفته مقامات فعلی و سابق که حساس‌ترین گزارش‌های اطلاعاتی ایالات متحده را بررسی کرده‌اند، فقدان اطلاعات سطح بالا در مورد حلقه داخلی شی جینپینگ، رئیس‌جمهوری چین، مقامات ارشد دولت بایدن را که در تلاش برای پیشی گرفتن از گام‌های بعدی پکن هستند، ناامید می‌کند.

مقاماتی که خواستند نامشان بابت این موضوعات حساس منتشر نشود، می‌گویند که چین در حال تبدیل شدن به یک هدف سخت‌تر و مبهم‌تر است، درست زمانی که تقاضا برای بینش در مورد تصمیم‌گیری شی جینپینگ در حال افزایش است و تنش‌ها با ایالات متحده بر سر مسائلی از تایوان تا فناوری پیشرفته داغ شده است.

این واقعیت پس از آن ظاهر شد که مقامات دولت ترامپ و بایدن گفتند که از اقدامات سریع پکن برای تحکیم کنترل بر هنگ‌کنگ، طرح قدرت نظامی در سراسر دریای چین جنوبی، محدود کردن تحقیقات در مورد منشاء کووید-۱۹ و تضعیف شرکت‌های چینی عمومی در ایالات متحده و افزایش هک علیه دشمنان متعجب شده‌اند.

مقامات فعلی و سابق آمریکا تاکید می‌کنند که سازمان‌های جاسوسی ایالات متحده مدت‌هاست که برای ارائه بینش‌هایی که سیاست‌گذاران در مورد چین می‌خواهند، تلاش کرده‌اند. موانعی که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده با آن روبرو است هم ریشه دارد. پکن قبل از ریاست جمهوری شی، آسیب قابل توجهی به شبکه‌های جاسوسی آمریکا در چین وارد کرد و هم اینکه، کمبود مداوم نیروی مسلط به زبان ماندارین وجود دارد.

جان بولتون، مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا در مصاحبه‌ای در خصوص چین گفت: عوامل جاسوسی ما چندین دهه عقب هستند. هرگز احساس نمی‌کنم که اطلاعات کافی در اختیار دارم. همواره دلم می‌خواهد بیشتر بدانم. هرگز راضی نشده‌ام. هیچ تصمیم‌گیرنده‌ای نباید راضی شود.  

در حالی که دولت بایدن به دنبال تغییر بیشتر استراتژی سیاست خارجی خود به سمت مقابله با چین است، بیل برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، ماه گذشته از ایجاد یک مرکز ماموریت چین برای تقویت تمرکز این نهاد بر روی یک دولت چینی به طور فزاینده‌ای متخاصم خبر داد.

برخی از افرادی که با بلومبرگ مصاحبه کردند، گفتند که چنین اعلامیه‌هایی بیشتر نمادین هستند تا محتوایی و برای داشتن اعتبار نیاز به افزایش هزینه‌ها و کارکنان دارند. مقامات سیا از اظهارنظر خودداری کردند.

برخی از مقامات فعلی و سابق آمریکایی می‌گویند، کمبود اطلاعات ایالات متحده در حال بدتر شدن است و این مشکل در حالی رخ می‌دهد که شی جینپینگ ۶۸ ساله به دنبال تثبیت میراث خود در کنار رهبران سابق شامل مائو تسه‌تونگ و دنگ شیائوپینگ در نشست اخیر حزب کمونیست در پکن است.

این گردهمایی، یکی از آخرین موانع پیش روی شی جینپینگ است تا سال آینده احتمالاً برای سومین بار به عنوان رئیس حزب کمونیست انتخاب شود. همچنین این گردهمایی در حالی برگزار می‌شود که ایالات متحده بینش کمی در مورد برخی از مسائل اساسی مانند جانشین احتمالی او دارد. و این پس از برخی نوسانات اطلاعاتی برجسته در مورد موضوعات دیگر، از جمله عدم پیش‌بینی تسلط سریع طالبان در افغانستان صورت می‌گیرد.

انتقاد از بینش جامعه اطلاعاتی آمریکا در مورد چین بیشتر علیه سیا است. سیا مسوولیت اصلی جذب جاسوسان را بر عهده دارد و بیش از یک دهه پیش شبکه آن به شدت با تلاش‌های ضد جاسوسی پکن آسیب دید. این تلاش‌ها در سال ۲۰۱۷ از سوی نیویورک تایمز به طور گسترده توضیح داده شد و گزارش شد که ده‌ها منبع آمریکایی توسط چین اعدام و سایرین به زندان افتادند که یکی از بدترین ضربه‌ها به شبکه‌های جاسوسی آمریکا بود.

ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، ایجاد مرکز مأموریت سیا را به عنوان «نشانه معمول ذهنیت جنگ سرد» محکوم کرد. او گفت، ایالات متحده باید به توسعه چین و روابط چین و ایالات متحده در یک چشم‌انداز عینی و عقلانی نگاه کند و از انجام کارهایی که برای اعتماد و همکاری متقابل مضر است، دست بردارد.

اما برای مصرف‌کنندگان پیشرو اطلاعات در دولت بایدن -گروهی که شامل بلندپایه‌ترین مقاماتی است که به اطلاعات روزنامه بسیار محرمانه رئیس جمهوری دسترسی دارند- یک محور قوی‌تر به سمت چین نمی‌تواند به این زودی‌ها ایجاد شود. هفته گذشته پنتاگون اعلام کرد که اکنون شاهد رشد سریع زرادخانه هسته‌ای چین بیش از سرعت پیش‌بینی‌ها است و این تازه‌ترین مورد از یک سری ارزیابی‌های سریع‌تر از بلندپروازی‌های جهانی پکن است.

همچنین تلاش‌های گسترده شی جینپینگ برای تغییر سیاست داخلی چین و تحکیم کنترل خود، بر اطلاعات آمریکا تأثیر گذاشته است. تغییر از سیستم رهبری «جمعی» در زمان روسای جمهور سابق شامل جیانگ زمین و هو جینتائو به سیستمی که شی بر آن تسلط داشته باشد، به این معنی است که سیا باید از تمرکز بر حلقه‌های درونی هفت یا حتی ۹ نفره از رهبران ارشد، عملا به تمرکز روی یک فرد برسد.

حتی قبل از شی جینپینگ، سیستم سیاسی چین بسیار محرمانه بود و با استفاده از یک سیستم لوله بخاری که در آن اطلاعات به دست رهبران ارشد می‌رسید اما به ندرت در داخل سیستم به طور گسترده منتشر می‌شد، سازماندهی شده بود. همچنین دانشگاه‌ها، رسانه‌ها و سازمان‌های جامعه مدنی چین همگی توسط دولت کنترل می‌شوند و چالش گزارش‌دهی در این کشور را تشدید می‌کنند.

مقامات سابق ایالات متحده توضیح دادند که مصرف‌کنندگان اطلاعات، اغلب در تشخیص شدت این چالش‌ها ناتوان هستند و ممکن است انتظارات غیر واقع‌بینانه‌ای برای نتیجه‌گیری از اطلاعات خام جمع‌آوری شده در این زمینه داشته باشند.

دو مقام سابق آمریکایی گفتند، کمپین گسترده ضد فساد شی جینپینگ که بیش از ۱.۵ میلیون مقام را مجازات کرده است، همچنین منجر به بررسی بیشتر درآمد مقامات چینی شده و پرداخت‌ها به منابع بالقوه را بسیار مشکل‌سازتر کرده است.

با وجود تاریخچه چین به عنوان یک هدف سخت برای نفوذ سیا، این نهاد جاسوسی دقیقاً برای غلبه بر چنین چالش‌هایی وجود دارد، خواه رمزگشایی از رهبری القاعده باشد یا رژیم کیم جونگ اون در کره‌شمالی.

علاوه بر این، یک مقام اطلاعاتی سابق آمریکا گفت، سیا قادر به ارائه بینش‌های قابل توجهی در مورد بخش بالایی سیستم سیاسی چین در همین یک دهه پیش بود. به گفته این فرد، توانایی آن برای نفوذ به رهبری چین در طول زمان کاهش یافته و جریان یافته است، اما توانایی فعلی سیا برای انجام این کار محدودتر است.

یکی دیگر از مقامات سابق آمریکایی گفت که اگر او امروز در اتاق موقعیت کاخ سفید نشسته بود، اولویت‌های درخواست‌هایش از جامعه اطلاعاتی بر پیش‌بینی افزایش توانایی‌های نیروی دریایی، سایبری و هوش مصنوعی چین، برنامه‌های شی برای تایوان و اطلاعات بهتر در مورد استراتژی پکن برای دریای چین جنوبی متمرکز می‌شد. این شخص گفت کاخ سفید ترامپ هم اطلاعات خوبی در مورد استراتژی چین در قبال ویتنام، هند و کره‌شمالی نداشت.

ناامیدی مقامات دولتی آمریکا در ارزیابی‌های عمومی کنگره هم بازتاب دارد.

گزارش کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۰ که تا حدی سانسور شده بود، به این نتیجه رسید که آژانس‌های جاسوسی ایالات متحده در مواجهه با چالش‌های چندوجهی ناشی از چین شکست خورده‌اند و بیش از حد بر اهداف سنتی مانند تروریسم یا تهدیدات نظامی متعارف متمرکز شده‌اند.

در این گزارش آمده بود: در صورت عدم بازیابی دوباره منابع، دولت و جامعه اطلاعاتی ایالات متحده در دستیابی به نتایج مورد نیاز برای فعال کردن ادامه رقابت ایالات متحده با چین در صحنه جهانی برای دهه‌های آینده و محافظت از سلامت و امنیت ایالات متحده شکست خواهند خورد.

در این گزارش همچنین عنوان شد که تمرکز سیاست خارجی آمریکا بر خاورمیانه و «جنگ با تروریسم»، از جمله دلایلی است که جامعه اطلاعاتی واشنگتن به «ماموریت‌های اطلاعاتی سنتی» مقابل «ماموریت‌های مقابله با تروریسم» در جایگاه ثانویه برخورد می‌کرد.