به گزارش حلقه وصل، حجتالاسلام نصرالله پژمانفر رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی از نشر و گسترش مجاری انعکاس محتوا در فضای مجازی مانند VODها گفت و لزوم توجه و نظارت بر محتوای منتشر شده در این شبکهها، این نماینده مجلس همچنین از عملکرد رسانه ملی انتقاد کرد. متن گفتگو را در ادامه میخوانید.
*محتوایی که در ویدیوهای اینترنتی گذاشته منتشر میشود اغلب فاقد پروانه نمایش هستند و اگر چند نمونه از این فیلمها را ببینید، متوجه محتوای متضاد با مفاهیم مورد پذیرش جامعه فعلی میشوید. قرار بر این بوده کهIPTV ها را صدا و سیما ساماندهی کند چون پخش زنده دارند و VOD را وزارت ارشاد، این نحوه نظارت چگونه است؟ و آیا مجلس به این مباحث ورود داشته یا خیر؟
اتفاقاً یکی از موارد بسیار حساسی که امروز دارد نشرِ آرامی در حوزۀ انحرافات و اشکالاتی در جامعه دارد از طریق VODها است، من علیرغمِ تذکراتِ متعددی که دادم و پیگیریهای متعددی که کردم دیدم این موضوع خیلی بسامان نمیشود به همین دلیل چند ماهی است که من این را تبدیل به طرح سوال کردم و به اشکالات موضوع کاملاً اِشراف دارم که هم از لحاظ نکات اخلاقی و هم از لحاظ نکات اجتماعی، سیاسی این اشکالات دارد توسعه پیدا میکند؛ در کنار قضیه من یک نامهای را به دادستان کل دادم، آقای منتظری، که خواستم به صورت ویژه ورود پیدا کند چون امروز وظیفۀ ارشاد در ارتباط با این موضوع است و ارشاد به هر دلیلی در این موضوع دارد کوتاهی میکند و ما طرح سوال کنیم که انشاءالله بتوانیم جلوی این کار را بگیریم اما از دادستان هم به صورت مدعیالعموم برای حفظ حریمِ معارف و اخلاق در جامعه ورودِ ویژه داشته باشد و این را هم داریم به صورت پیگیری خاص انجام میدهیم الان دادستان به شعبۀ خاصی معرفی کرده و شعبۀ خاص در ارتباط با این موضوع دارد یکسری کارها را انجام میدهد.
ما قرار شد به صورت موارد متعدد ارائه بکنیم البته نکتۀ اساسی این است که دادستان میگوید ما باید به صورت موردی به آنها معرفی کنیم و تا آنها نسبت به آن موارد دستور بدهند تا جلوگیری بکنند اما انتظار ما بیش از این بود اینکه ما بخواهیم یکی یکی بنشینیم این حجمِ انبوهِ VODها را کنترل کنیم و بعد گزارش تهیه کنیم و بدهیم و آنها فقط چنین کاری را داشته باشند، انتظار من بیشتر است و دنبال این هستیم که یک نشستی با آقای منتظری داشته باشیم و این است که باید ورود پیدا کنند، البته ورود و کنترلِ اصلی باید در وزارت ارشاد صورت بگیرد اما به هر صورت اگر وزارت ارشاد به هر دلیلی این کار را نکند ما موظف هستیم دستگاه قضایی را در ارتباط با این موضوع فعال کنیم که نظارتِ خودش را داشته باشد.
نحوۀ ارائه خدمات در جامعه تغییر میکند اما مسئولیتها نه
*نیاز به بررسیِ خیلی متمرکزی هم ندارد، یک VODای را باز کنید کاملاً مشخص است این فیلم مجوز ندارد و پر از صحنههای غیراخلاقی است که دارد پخش میشود آیا برای این قانون درنظر گرفته شده است؟ نحوه ورود وزارت ارشاد در برخورد با متخلفان چیست؟ و آیا خلاء قانونی داریم؟
ممکن است امروز نحوۀ ارائه خدمات در جامعۀ ما تغییر کند اما مسئولیتها که تغییر نمیکند و از بین نمیرود، ممکن است ما امروز با تکنولوژیهای جدید خدماتِ جدیدی را ارائه بکنیم امروز دارد خدمات به صورت VOD ارائه میشود معنایش این نیست که ما باید بنشینیم یک قانون جدید در ارتباط با این موضوع بنویسیم، نه وزارت ارشاد در ارتباط با حوزۀ پخشِ محتواهای سینمایی مکلف است، فیلم مکلف است، آن چیزی که دارد پخشِ زنده میشود صدا و سیما باید پاسخگو باشد و آن چیزی که پخش زنده ندارد طبیعتاً باید وزارت ارشاد نسبت به آن پاسخگو باشد، یعنی همانطوری که در ارتباط با پخشِ سینماهای خانگی ویدیوها، ویدیوکلیپها نظارت میکرد و در مقابل این قضایا باید پاسخگو میبود امروز در ارتباط با این موضوع وزارت ارشاد از لحاظ قانونی روشن است هیچ ابهامی در ارتباط با این موضوع نیست که وزارت ارشاد بخواهد شانه خالی بکند اما آن چیزی که وجود دارد به نظر من یک ولنگاری در این موضوع وجود دارد که دارد به آن بیتوجهی میشود و یکسری افراد دارند از این بیتوجهی سوءاستفاده میکنند، من تذکر دادم، نامه هم نوشتم و امیدوارم زودتر این موضوع حل و فصل شود.
*جدای از فیلمهایی که منتشر میشود برخی VODها خودشان اقدام به تولید محتوا میکنند، که در تولید این کلیپها برای دیده شدن دست به اقداماتی میزنند که حتی ممکن است جان یک شخص را در معرض خطر قرار بدهد. در عرصه فیلمسازی میبینیم اول یه پروانه ساخت و بعدا یک پروانه نمایش صادر میشود اما برای تولید و انتشار این ویدیو کلیپها چنین اتفاقی نمیافتد.
اینطور نیست که بتوانند بدون نظارت تولید محتوا بکنند، قوانینِ ما میگوید محتوای تولیدشده که به صورت پخشِ عمومی است نیاز به نظارت دارد، یک زمانی من در فضای خصوصی خودم یک محتوایی را برای خودم تولید میکنم به شما به صورت خصوصی منتقل میکنم کسی نمیتواند در اینجا دخالت کند، حریم خصوصی افراد است، مثلاً در مجالس عروسی و مجالسِ خانوادگی یک چیزی داریم که بین خودمان است کسی نمیتواند دخالت کند و حریم خصوصی است بی غیر از آنها، حریمِ عمومی میشود یعنی امکانِ دسترسی برای آحادِ مردم وجود داشته باشد این حریم عمومی است حالا کلیپ باشد، زمانش 5 دقیقه باشد فیلم کوتاه باشد، فیلم بلند باشد، سریال باشد محتوا هر چه باشد فرقی نمیکند، اینطوری نیست که یک کلیپی که من درست کردم ولو مثلاً 10 ثانیه، کسی نباید روی این 10 ثانیه نظارت کند، پخش عمومی میشود یعنی اثرِ عمومی دارد و برای مخاطبین بازتابِ عمومی دارد، هیچ کدام نمیشود.
وزیر ارتباطات قبلی در مورد محتوای فضای مجازی شانه خالی کرد
ما آمدیم اینجا خطکش گذاشتیم پخش زنده به عهدۀ صدا و سیماست و باید از صدا و سیما مطالبه کرد که چرا چنین محتوایی پخش شد؟ پخش غیرزنده برعهدۀ وزارت ارشاد است، وزیر ارتباطات هم در ارتباط با این موضوع شانه خالی کرد و آقای واعظی که امروز مسئول دفتر رئیسجمهور است که زمانی وزیر ارتباطات بود گفت این موضوع اصلاً به ما هیچ ارتباطی ندارد، محتوا مربوط به وزارت ارشاد است؛ پس بنابراین وزیر ارشاد باید در ارتباط با این موضوع پاسخ بدهد و ما هیچ رودربایستیای در ارتباط با این موضوع نداریم.
*الان این پاسخگویی اتفاق افتاده است؟
ما داریم این کارها را انجام میدهیم در اینکه این پاسخها داده شود ما قانع شدیم این بحثی است، من چون قانع نشدم و این انحراف را در VOD دیدیم دارم این موضوع را مطرح میکنم، در ارتباط با موضوع کلیپ و غیره البته من مستقلاً سوالی را مطرح نکردم و خودش مسالهای است در ارتباط با این موضوع.
* مشمول آن هم میشود؟
بله مشمول آن هم میشود اینها همه VOD است، در ارتباط با این مساله من امیدوارم به نتیجه برسیم یعنی تمام تلاشم این است که این موضوع به جایی برسد.
نظارت بر صدا و سیما استطلاعی است نه استصوابی؛ این نوع نظارت همراه با ضعف است
* بحث IPTV چطور؟ یعنی مجوزIPTVآنقدر سخت شده که کسی به سمت آن حرکت نمیکند.
این موضوع یک بحثی است در ارتباط با تعیین تکلیفی که شده است قانون اساسی ما بحث صوت و تصویر را نه رادیو و تلویزیون، امروز ما چیزی به نام رادیو و تلویزیون نداریم آن چیزی که هست پخش صوت و تصویر را به عهدۀ صدا و سیما قرار داده است اگر این باشد حتی محتواهایی که به غیر از IPTVها تمامی محتواها ولو غیر از پخش زنده هم به عهدۀ صدا و سیما میشود و ما باید روی این موضوع یک تجدیدنظری داشته باشیم، نظر ما این است که ما بین پخش زنده و پخش غیرزنده تفکیک قائل شویم بخش غیرزنده را ارشاد عهدهدار شود و پخش زنده را هم صدا و سیما عهدهدار شود؛ امروز چون در این موضوع خلاء قانونی وجود دارد یک مقداری شانه خالی کردن است و یک مقداری هم مجلس نمیتواند نظارتی بر صدا و سیما داشته باشد، صدا و سیما میگوید چیزی که من پاسخ میدهد یک نظارتِ استطلاعی است نسبت به شورای 6 نفره، فقط میآید گزارشی میدهد که در گذشته چه اتفاقی افتاد که این خودش ضعف است.
برخی افراد در شورای 6 نفره نظارت بر صدا و سیما به دنبال اهداف قوهی خود هستند
من در صدا و سیما مشکل میبینم. اگر صدا و سیما میخواهد این ماموریتِ بزرگ را بپذیرد، نظارت صدا و سیما باید نظارتِ استصوابی باشد و برداشت من این است که در قانون اساسی نظارت نظارتِ استصوابی است یعنی باید شورای 6 نفره در جهت تامینِ خواستههای رهبری، چون رئیس صدا و سیما را رهبر انتخاب میکند هر سه قوه هم هر کدام دو نفر آنجا میفرستند اینطور نیستند که نمایندگیِ قوای خودشان را بکنند که امروز بعضیها این را پیگیر هستند که دو نفری که مثلاً از یک دستگاه میآیند فقط نگاه میکند برنامههایی که پخش شده کدام برنامه پرش فلان دستگاه را گرفته و گفته چرا این کار را کردی؟ اصلاً این نیست ماهیت و روح شورای 6 نفره در جهت تامینِ آن جایگاهی است که رئیس آن را رهبری انتخاب میکند، اینها باید نگاه بکنند آن مسیری که رهبری ریلگذاری کرده و خواستهای که رهبری دارد، آیا رئیس صدا و سیما انجام میدهد یا نمیدهد؟
یعنی روسای سه قوه در جهتِ تامین خواستههای رهبری بر رئیس صدا و سیما باید نظارت استصوابی را داشته باشند، اینطور باید باشد منتها مسیری که تاکنون رفته چیزِ دیگری است، نظارت استطلاعی است، صدا و سیما کارِ خودش را میکند به کسی هم پاسخ نمیدهد، امروز صدا و سیما به هیچ کسی پاسخ نمیدهد حتی مراجع بالا سری خود، به همین دلیل هم است موارد متعدد و گزارشاتی که به ما رسیده که رهبری نسبت به بسیاری از برنامهها و محتواهای صدا و سیما اعتراض داشتند و آن اصلاح صورت نگرفته ولو ممکن است مقطعی یک اصلاحی را انجام دادند باز دوباره برگشت کردند و همان کار را دوباره انجام دادند.
امروز صدا و سیما به هیچ کسی پاسخ نمیدهد حتی به مراجع بالا سری خود، به همین دلیل هم است موارد متعدد و گزارشاتی که به ما رسیده که رهبری نسبت به بسیاری از برنامهها و محتواهای صدا و سیما اعتراض داشتند و آن اصلاح صورت نگرفته ولو ممکن است مقطعی یک اصلاحی را انجام دادند باز دوباره برگشت کردند و همان کار را دوباره انجام دادند.
امروز رهبری هم از صدا و سیما راضی نیست، نشان میدهد رئیس صدا و سیما از این خلاءِ تفسیری که شده دارد سوءاستفاده میکند نه نظارت رهبری را میپذیرد، لذا رهبری فقط میگوید من رئیس صدا و سیما را نصب میکنم اما هیچ کدام از برنامههایش در هماهنگی با ما نیست از آن طرف شورای نظارت خودشان را شورای نظارتِ خودشان میدانند یعنی فقط مجلس نگاه میکند میگوید فلان برنامه به مجلس برخورد، چرا این برنامه را پخش کردید؟ چون نظارت آنها نظارتهای استطلاعی است، بعد از اینکه محتوا روی آنتن رفت این کار را میکنند این چه نظارتی است؟! ما برنامه را پخش کردیم حالا شما میخواهید چه کنید؟ ما هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم روغن ریخته است دیگر! ما باید نظارتمان را استصوابی بکنیم نه نظارت استطلایی برای خودمان که الان نگرانیهایی که ایجاد میشود میگویند اگر دولت و مجلس از یک جنس بودند و یک جریان سیاسی خاص این را حاکم شدند پس بنابراین اینها صدا و سیما را هم به سمت خودشان میبرند نه اتفاقاً اینها حق ندارند این کار را بکنند، آن چیزی که اینها نظارت میکنند نظارت در جهت تامین خواستههای رهبری است، شورای نگهبان چه میکند؟ شورای نگهبان و بسیاری از شوراهایی که خبرگان آنها از طرف رهبری انتخاب میشود اینها دارند رهبری را نمایندگی میکنند.
بخش سیاسی و خبر صدا و سیما قابل دفاع است
امروز آن 6 نفر باید سیاستهای ابلاغیِ رهبری را در صدا و سیما نمایندگی بکنند، اینها متاسفانه نیست و نتیجهاش هم همین فضای وَلوشویی است که در صدا و سیما وجود دارد. من صدا و سیما را پر از اِشکال میبینم و این را صریحاً بیاورید که صدا و سیما پر از اِشکال است البته چیزی که ما از صدا و سیما دفاع میکنیم بخش سیاسی صدا و سیما و بخش خبر صدا و سیما را کنار میگذاریم من از این بخش حمایت میکنم اما باقی بخشهای صدا و سیما که دارد خودش را زیر چترِ خبر و بخش سیاسی صدا و سیما پنهان میکند اصلاً قابل دفاع نیست و لذا منشاء این همه اتفاقاتی که در حوزۀ سبک زندگی مردم اتفاق افتاده است، صدا و سیماست.
منبع: تسنیم