
به گزارش حلقه وصل، مجید سلیمانی کارشناس جامعهشناسی گفت: به لحاظ ادراک فرهنگی و نظام معنایی و نشانهشناختی، فرهنگ مردم شیعی عراق – خصوصاً قبایل و عشایر شیعی – تفاوتهای بسیاری با گفتمان عام فرهنگی در ایران دارد.
وی افزود: هرچند به لحاظ ادراک دینی، اشتراکات زیادی مشاهده میشود، اما نظام معنایی آنها در ارتباط با دیگر اقوام و فرهنگها – خصوصا در ایام اربعین - کاملاً متقاوت است. عموماً ایرانیان، از رابطه گرم و صمیمی آنها در ایام اربعین سخن میگویند و بر این نکته تأکید میکنند که رفتار آنها در ایام دیگر، کاملاً در تضاد با رفتار آنها در ایام اربعین است.
سلیمانی ابراز داشت: با این حال به نظر میرسد که هر دو فرهنگ شیعی ایرانی و عراقی در سالهای اخیر به واسطه همنشینی در اربعین از یکدیگر متأثر بودهاند. بهگونهای که در جماعتی از اعراب عراقی، نگرش اربعین در طول سال نیز امتداد یافته است. شکلگیری حرکتهای مردمی تحت عنوان «حشدالشعبی» نمیتواند متأثر از ارتباطات و همنشینی با ایرانیان در ایام اربعین نباشد.
وی ادامه داد: به نظر میرسد که این رخداد عظیم، نه تنها آینده روابط فرهنگی میان مردم و دولت دو کشور را رقم خواهد زد، بلکه آینده منطقه غرب آسیا را متأثر خواهد ساخت.
این استاد جامعهشناسی تصریح کرد: راهپیمایی اربعین، به مثابه سرمایه اجتماعی و فرهنگی، موجب ایجاد و تقویت «شبکههای اجتماعی دارای ارزش» خواهد شد و «سیاستگذاری» را ممکن میکند. زیرا «پذیرش متقابل» و رضایت خاطر مشارکتکنندگان در راهپیمایی اربعین مشهود است.
وی افزود: ادامه این روند در سالیان آتی، شبکههایی ارزشمند میان مردم دو کشور ایجاد خواهد کرد که نه تنها موجب بهرهوری اقتصادی، بلکه به ایجاد ساختار اجتماعی مشترک منجر خواهد شد. در واقع، شبکه روابط اربعین، نظم اجتماعی جدیدی را نوید میدهد که بر اساس اعتماد و حس عمل متقابل شکل گرفته است.
سلیمانی بیان داشت: به عنوان شاهد مثال، به وضوح میتوان به تغییر رفتار ایرانیان نسبت به زوار عراقی در شهرهای مذهبی اشاره کرد. جدا از اینکه همنشینی در اربعین موجب ایجاد دوستیها، روابط خانوادگی و حتی مبادلات اقتصادی میان مردم دو کشور شده است.