تهران: برخی جشنواره‌ها با موضوع‌بندی خود، محدودیت‌هایی برای نویسندگان ایجاد می‌کنند

به گزارش حلقه وصل، محمدکاظم مزینانی در آستانه پانزدهمین مهرواره شعر و داستان جوان سوره با بیان اینکه برخی جشنواره‌ها با موضوع بندی خود، محدودیت‌هایی برای نویسندگان ایجاد می‌کنند اظهار کرد: به طور مثال، اگر جشنواره با موضوع دفاع مقدس برگزار شود، همین موضوع باعث می‌شود که برای جایزه و برنده شدن و این‌گونه انگیزه‌ها، نویسندگان از مفاهیم اصیل و نابی که در ذهن دارند، عبور کنند و بیشتر ساختار قدرت را مدنظر داشته باشند. 

در چنین شرایطی نمی‌توان آثار چالش برانگیز به جشنواره‌ها ارسال کرد. برای همین متاسفانه خروجی جشنواره‌ها، یک‌سویه می‌شود و چالش بر انگیز نیست.

وی ادامه داد: نسل جوان نسبت به دفاع مقدس تجربه زیست‌مانی ندارند که بتوانیم بگوییم نوستالژیک می‌نویسند. 

نسل قدیم‌تر نوستالژیک می‌نوشتند و از دل آن نسل هم نویسندگان خوب دفاع مقدس مانند احمد دهقان و محمدرضا بایرامی بیرون آمدند.

این نویسنده گفت: در موضوع انقلاب اسلامی هم جشنواره‌ها با سخت‌گیری‌هایی همراه هستند. اگر کسی نگاه و تحلیل شخصی داشته باشد یا اثرش را برای جشنواره‌ای با موضوع انقلاب اسلامی ارسال نمی‌کند و یا اگر هم ارسال کند اثرش در سیر داوری حذف خواهد شد.

مزینانی همچنین خاطرنشان کرد: متاسفانه در موضوعات آزاد هم، نویسندگان جوان، بیشتر آپارتمانی می‌نویسند و آثارشان مربوط به تجربه‌های زیست خودشان است و این تجربه‌ها هم بیشتر در محیط آپارتمان اتفاق می‌افتد. 

یکی از موضوعاتی که داوران و اساتید فن در جشنواره‌ها به آن انتقاد کرده‌اند این بوده که تا کی باید آپارتمان نویسی داشته باشیم.

 در جشنواره‌ها آثار بسیاری ارسال می‌شود و وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم داستان‌ها در دایره تنگ جغرافیایی و موضوعی رخ داده و معمولا هم مبتنی بر مونولوگ است. این موضوع نشان دهنده آفتی است که سال‌ها داستان دچار آن شده است.

نویسنده رمان «شاه بی‌شین» با تاکید بر اینکه در حوادث سال‌های اخیر در منطقه خاورمیانه، همچون جنایات داعش در کشورهایی مانند سوریه، عراق و نوع زندگی انسان‌ها در چنین فضایی، سوژه‌های نابی وجود دارد، افزود: می‌توان داستان‌های بسیاری از این وقایع نوشت. 

اما متاسفانه جوان امروز، به قدری شعار زده شده که کمتر به سراغ این مضامین می‌رود و از سوی دیگر اگر بخواهد در فضای سوریه و وقایع منطقه حرف تازه‌ای داشته باشد، کافی است داستانی بنویسد که ساختار روایی درستی داشته باشد و دنیای داستانی نابی خلق کند، اما همسو با برگزار کنندگان جشنواره نباشد، اثرش دیده نمی‌شود. 

متاسفانه سوژه‌هایی زیبایی مانند «مدافعان حرم» به نوعی در ذهن برخی جای گرفته که گویی برای حکومت است و نمی‌توانید با نگاه خود آن را روایت کنید.

وی همچنین با تاکید بر اینکه نسل جوان غرق در فضای مجازی است و حرف برای گفتن زیاد دارد، عنوان کرد: این فضا پر از سوژه است. ما قدیمی‌تر‌ها خواب چنین فضایی را هم زمانی نمی‌توانستیم ببینیم، همان‌طور که نسل جوان نمی‌توانند خواب حوادث و اتفاقاتی را که ما پشت سر گذاشتیم ببینند.

 فضای زیستی نسل جوان در فضای مجازی بسیار تاثیرگذار است. به شکلی که آینده و زندگی‌شان به آن گره خورده است.

مزینانی اظهار داشت: فضای مجازی به نگاه و احساسات و عواطف نسل جوان شکل می‌دهد و آینده شان را رقم می‌زند. 

اما متاسفانه از دل آن، داستان بیرون نمی‌آید. چرا که مفاهیم به شدت تغییر کرده است. مفاهیم فانتزی شده و فضایی که نفس می‌کشند عوض شده است. حرف برای گفتن زیاد دارند، اما از دل این حرف‌ها، داستانی خلق نمی‌شود.