تهران: سومین نشست هیئت‌پژوهی با عنوان «مدیریت تعارض در هیئت‌های مذهبی» برگزار شد

به گزارش حلقه وصل، سیدمسعود قانع در این نشست طی سخنانی با بیان اینکه معمولاً دو برداشت از تعارضات می‌شود: اول تعارضی که صرف اختلاف نظر باشد و دوم تعارض و اختلافی که منجر به رفتار و ایجاد مانع برای دیگری شود. از طرفی مدیریت بیش از آنکه یک علم باشد، یک هنر و فرآیند عقلانی است و در واقع حوزۀ عملیاتی است که در چارچوب رفتار دیده می‌شود. در مدیریت تعارض نیز که شاخه‌ای از مدیریت است، باید نگاه به مرحلۀ نازلۀ تعارض که درون‌شخصیتی است و تبدیل به رفتار می‌شود، داشته باشیم.

وی افزود: اندیشۀ دینی ما در سه صورت تعارض را سودمند می‌داند: اول آنکه در جهت تضارب آراء باشد، در مرحلۀ دوم مطرح می‌کند که این اختلاف نباید منجر به رفتار شود و سوم اینکه تعارض در اصول نباشد، بلکه در فروع به وجود بیاید. در غیر این سه صورت تعارض مخرب و منفی است.

قانع با بیان تأکید بر اینکه باورها و ارزش‌های هر انسانی عامل رفتارهای وی است، خاطرنشان کرد: یکی از نقاط قوت سیار مهم هیأت‌های مذهبی در کنترل تعارضات باور و اندیشۀ سالم هیأت‌هاست. خوبی هیأت به این است که می‌تواند از طریق مدیریت درونی باورها و عقاید رفتار افراد مختلف را کنترل کند، لذا در سطح انگیزش نیروهای انسانی، مدیران و متولیان هیأت باید اهداف مشترک را برجسته کرده و افراد را از منافع شخصی دور کنند. خود متولیان و مدیران نیز باید پایبند به نمادها و ارزش‌ها باشند. بسیار لازم است برای هیأت چشم‌انداز رسمی و متعالی و یا همان منشور هیأت تهیه شود تا به این مهم کمک کند. احساس و القای پیروزی مشترک در هیأت با توجه به این چشم‌انداز رسمی، سطح انگیزش را میان نیروهای انسانی هیأت به شدت افزایش می‌دهد.

این مؤلف کتاب با بیان این مطلب که یکی از دلایل بروز اختلاف و تعارض در هیأت‌ها اقبال عمومی به هیأت‌ها است. یادآور شد: البته اقبال عمومی فی نفسه مضر نیست، بلکه نقطه قوتی است، اما چون به همراه خودش قدرت و ثروت می‌آورد در برخی از زمان‌ها موضع ضربه می‌شود. به عبارت دیگر، گستردگی و عمومیت هیأت می‌تواند موجب اختلاف در حوزۀ  تقسیم منافع و منابع شود. از راهکارهای مهم این بخش توزیع و تخصیص دقیق و شفاف قدرت و ثروت توسط مدیران هیأت است. دومین منشأ تعارض در هیأت‌های مذهبی عادی شدن مفروضات و اندیشه‌های نیروهای انسانی است، یعنی اهداف متعالی گم می‌شود و عدم پویایی را پدید می‌آورد. تبیین مستمر این اهداف بین افراد مجموعه در این بخش بسیار راهگشاست.

وی تبدیل شدن هیأت به بنگاه تجاری را از دیگر عوامل اختلاف و بروز تعارض دانست و اظهار کرد: بنگاه‌های تجاری خود را موظف می‌دانند کاملاً مطابق ذائقه و سلیقه مشتری گام بردارند. هیأت هم اگر به گونه‌ای عمل کند که صرفاً محل برآورده کردن توقعات و انتظارات مخاطب در هر سطحی و با هر شیوه‌ای باشد گرفتار این مسأله می‌شود. اینکه گاهی مواقع دیده می‌شود سخنران و مداح دقیقاً به سفارش مخاطب و مطابق ذائقۀ او برنامه اجرا می‌کند، در واقع آن سخنران و مداح ندانسته باعث تعارض درون‌شخصیتی با باورها و ارزش‌های خود می‌شود. توقعات و انتظارات مخاطبین باید مدیریت شوند تا هیأت به خوبی بتواند اجتماع را جهت‌دهی کند و اگر سطح انتظارات ایشان مدیریت نشود، جامعه هیأت را جهت‌دهی می‌کند.

قانع افزود: ابهام در تعاملات در حوزۀ ارتباطات بین نیروهای انسانی نیز می‌تواند تعارض‌آفرین باشد. شفافیت در مسئولیت‌ها و شناخت حدود سنگر هر مسئولیت امری لازم برای برون‌رفت از تعارض در این مرحله است. چارچوب کلی در رفع تعارض مربوط به دو مرحله دفع و رفع یا پیشگیری و درمان است. در حوزۀ پیشگیری تکیه بر شکل‌دهی صحیح روحیات و خلقیات است که منجر به تعارض نشود. مثل برجسته کردن اهداف مشترک یا فرهنگ‌سازی درون‌گروهی. در بحث درمان هم با ارائه راهکارهایی برای حل کردن اختلافات به این بحث پرداخته شده است. مثل استانداردسازی و...

به گزارش حلقه وصل، نشست‌های هیأت‌پژوهی به همت جامعه ایمانی مشعر برگزار می‌شود و در آن‌ها تلاش می‌شود با عمقی پژوهشی و تحلیلی، از زوایا و ابعاد مختلف به موضوع هیأت نگاه شود.