آماده استقبال از ماه مبارک رمضان باشیم/ خصیصه مناجات شعبانیه

به گزارش حلقه وصل،  آیت الله جوادی آملی در پایان جلسه درس خارج فقه دیروز خود در مسجد اعظم به ایام پایانی ماه شعبان و فرا رسیدن ماه مبارک رمضان اشاره کرد و بیان داشت: خداوند در قرآن می فرماید «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا»، «یا أَیُّهَا النَّاس‏»، این منادات است! اما ما که مناجات می‌کنیم داعیه نزدیکی داریم، یعنی انسان تا نزدیک نشود که جای مناجات نیست. حالا معلوم نیست که آن حاجت ما درست باشد، ولی داعیه نزدیکی داریم.

وی ادامه داد: خصصیه مناجات شعبانیه این است که خداوند با ما مناجات می‌کند. ذات أقدس الهی وقتی مناجات می‌کند یعنی چه؟ خدایا! من این‌قدر نزدیک بشوم و مقرّب بشوم که «وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ»! یعنی ما واقعاً نزدیک او شدیم، در حقیقت خداوند ما را به خود نزدیک کرد، ما را برد بالا.

وی خاطرنشان کرد: چه وقت ما به خداوند نزدیک می‌شویم که او با ما مناجات کند؟ این نکته در همان مراحل عالیه همین مناجات شعبانیه آمده است. اولاً فرمود دشمن انسان ـ که در سوره مبارکه «حشر» و اینها آمده ـ در درون انسان می باشد و خیلی هم به او نزدیک است؛ این بخل، این غرور، این خودخواهی، این دشمن حاضر است، این را باید برداریم تا اینکه اهل مناجات بشویم. گاهی انسان تلاش و کوشش می‌کند برای قطع این‌گونه از علایق، این یک مرحله است اما گاهی وقتی به قطع علایق موفق شد، به انقطاع می‌رسد؛ «قطع» یعنی اینکه آدم در صدد تلاش و کوشش است که این بند را بگسلد؛ اما «انقطاع» خیلی دقیق‌تر از «قطع» است و به این معناست که دیگر ما به او هم توجه نداریم. «کمال انقطاع» که مرحله سوم است و در این مناجات شعبانیه آمده این است «هَبْ لِی کَمالَ الانْقِطاعِ الَیْک‏»، آن‌وقت در مرحله بعد «وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ نَادَیْتَهُ فَأَجَابَکَ وَ لَاحَظْتَهُ ُ فَصَعِقَ لِجَلَالِکَ»، انسان شایسته است که مناجات او بشنود.

آیت الله جوادی آملی با اشاره به سیره ائمه اطهار(ع) در مناجات با خداوند ابراز داشت: لذّتی که یک انسان وارسته از اینگونه مناجات دارد، قابل قیاس با هیچ چیز نیست. این غذاهای لذیذ مادامی که در فضای دهان است لذیذ است، وگرنه بعد از هضم، عفِن است؛ آن لذّتی که «لَا لَغْوٌ فِیهَا وَ لاَ تَأْثِیمٌ»، در همین مناجات‌هاست. رسیدن به این لذت شدنی است و اگر شدنی نبود به ما نمی‌گفتند بخوانید، اصرار هم دارند که بخوانید و دستور دادند به ما. این چهار مرحله را که آدم طی بکند آن قلّه‌اش همین است که انسان مورد مناجات ذات أقدس الهی بشود. آن‌وقت یک کسی ـ خدایی ناکرده ـ اینها را به چیز دیگر بفروشد، معلوم می‌شود که «خَسِرَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةَ» است.

وی با اشاره به نزدیک بودن حلول ماه مبارک رمضان اذعان داشت: از هم‌اکنون آماده باشیم به استقبال ماه مبارک رمضان برویم، به ضیافت الهی برویم. در این ضیافت هم می توان مهمان و هم می توان میزبان خدای متعال بود؛ چه در ماه مبارک رمضان انسان جزء «ضیوف الرحمان» می‌شود، چه در حج و عمره جزء «ضیوف الرحمان» می‌شود. فرمود من هم اگر دعوت بکنید می‌آیم، این حدیث نورانی «أَنَا عِنْدَ الْمُنْکَسِرَةِ قُلُوبُهُم‏» همین است؛ اگر من را به عنوان مهمان دعوت بکنید و بشوید میزبان، من هم می‌آیم؛ اما من همه جا نمی‌روم «أَنَا عِنْدَ الْمُنْکَسِرَةِ قُلُوبُهُم‏». پس آنها که جمع بین میزبانی و مهمانی خداوند را داشته باشند «طوبی لهم و حسن مآب»؛ اما برای ما حداقل این است که حالا یا میزبان بشویم یا مهمان بشویم این راه باز است.