به گزارش حلقه وصل، محمد حسین رجبی دوانی استاد دانشگاه مورخ و پژوهشگر در حاشیه بازدید از شهرک تاریخی مشهد دوستداشتنی اظهار داشت: این یک حرکت دقیق و ارزشمند برای معرفی سابقه تاریخی و تمدنی شهر مشهد و معرفی سبک زندگی و آداب رسوم و نقش مهم مردم این شهر در حفظ ارزشهای دینی، انقلابی و حفظ و حراست از آن به خصوص برای جوانان است.
وی ادامه داد: جوانان به خاطر عوض شدن نوع زندگی، امروز نسبت به زندگی پدران و مادران خود آشنایی دقیق ندارند، اینکه آنها انقلاب را ندیدهاند و فقط و چیزهایی را در کتاب ها خواندهاند و یا از دیگران شنیدهاند، اینجا از نزدیک میبینند و درک میکنند، بسیار جالب و ارزشمند است.
رجبی دوانی بیان داشت: این ابتکار معاونت فرهنگی شهرداری مشهد، واقعاً جای تقدیر دارد و امیدوارم الگویی برای دیگر شهرهای ما شوند، به خصوص شهرهای بزرگ تا گذشته پربار و ارزشمند خود را به جوانان و نوجوانان نشان دهند تا آنها در جهت حفظ این ارزش ها بکوشند.
اوی افزود: من در اینجا مردم، جوانان و نوجوانان را مشتاق دیدم، به نظرم خیلی مطلوب واقع شد و توانسته نتیجه لازم را به دست آورد، معتقدم جا دارد این شهرک تاریخی در بلند مدت برقرار باشد و مردم از جاهای مختلف بیایند تاریخ مشهد و سبک زندگی مردم آن را در گذشته ببیند.
*مشهد دوست داشتنی باید در رسانه ملی به خوبی منعکس شود
عضو هیأت علمی دانشگاه جامع امام حسین(ع) ابراز داشت: این نمایشگاه باید در سطح رسانه ملی انعکاس خوبی پیدا کند، تا مردم دیگر شهرها هم آگاه شوند و الگو بگیرند، اگر بتوانیم اینجا را دایمی کنیم یکی از مناطق دیدنی برای زائران و مجاوران حریم رضوی خواهد شد. به خصوص چون از کشورهای مسلمان بسیاری برای زیارت به مشهد میآیند، برای آنان نیز جذاب خواهد بود.
وی ادامه داد: واقعیتهای مهمی چون قیام گوهرشاد، مقابله با توطئه پلید رضاخانی در کشف حجاب و نیز به نقش مهم مردم مشهد در انقلاب اسلامی در این نمایشگاه به خوبی پرداخته شده است، همچنین استان خراسان نقش بسیار مهمی در دفاع مقدس داشته است که این موارد باید مرتب به عنوان فرهنگ ارزشمند انقلابی معرفی شوند تا نه تنها مردم کشور خودمان، بلکه مردم دیگر کشورها هم با آن آشنا شوند.
رجبی دوانی خاطرنشان کرد: در عین حال که شهرک تاریخی مشهد دوست داشتنی کاری جالب و در خور تقدیر است، در بعضی چیزها باید پر رنگ شود، مثلاً در قیام گوهرشاد خوب کار شده است. اما یکی از نکات بسیار جالب، قیام بانوان مؤمن مشهدی در 17 دی 56 است، یعنی قبل از قیام 19 دی آن سال مردم قم، که باید پررنگ تر شود. این خیلی مهم است که در سالروز کشف حجاب رضاخانی، بانوان مؤمن محجبه در اوج خفقان رژیم سفاک طاغوت بیرون ریخته و این حرکت انقلابی بزرگ را انجام میدهند.
وی افزود: جای دارد در کنار قیام گوهرشاد که به نماد ایمان مردم مشهد و خراسان تبدیل شده به این حرکت بیشتر پرداخته شود که نشانهای بسیار با ارزش از غیرت دینی بانوان مشهدی است.
*تشکلهای مردمی حافظ ارزشهای انقلاب هستند
استاد دانشگاه امام حسین(ع) ابراز داشت: تشکلهای مردمی، به خصوص آنها که در بردارنده جوانانی است که انقلاب و جنگ را ندیدهاند، اما با خلوص نیت پای دفاع از ارزشهای دینی انقلابی ایستاده را باید به این عرصه دعوت کرد. چرا که اگر من به اینها غبطه میخورم. اگر این نظام و انقلاب حفظ شده است به دلیل همین کارهای خود جوش مردم است، حضرت آقا هم فرمودند: تشکلهای جوانان و مردمی خودجوش که کارهای فرهنگی میکنند باید حمایت شوند.
وی ادامه داد: الحمدلله معاونت فرهنگی شهرداری مشهد در این نمایشگاه از ظرفیت مردم استفاده کرده است. این ابتکارات مردمی است که کارها را پیش میبرد. ما اگر بنشینیم و منتظر علمکرد تشکیلات رسمی باشیم به جایی نمیرسیم. این فعالیتهای خودجوش باعث میشود که آن مراکز و سازمانهای رسمی اگر غیرت داشته باشند جلو بیایند.
رجبی دوانی بیان داشت: با اشاره به اینکه اگر این کار شما انعکاس پیدا کند، باعث میشود که شهرهای دیگر الگو بگیرند و خود آنها هم ابتکارات جدیدی به آن اضافه کنند، افزود: مثلاً شبکه افق را باید اینجا آورد، بیایند اینجا را پوشش خبری بدهند تا شهرهای مختلف از اینجا ایده بگیرند و ابتکارات خود را بروز دهند. آنگاه میبینید که یک کار اساسی انجام گرفته که ده تا وزارت ارشاد هم در دولتهای مختلف نتوانستند این کار را انجام دهند.
این پژوهشگر تاریخ ادامه داد: اصلاً انقلاب ما یک پدیده عظیم مردمی بود، جنگ ما را اگر یک یا چند نهاد رسمی و مسئول پیش ببرد به جایی نمیرسید، اگر بسیج مردمی نبود، جنگ به پیروزی نمیرسید. مردم پای کار آمدند در پشتیبانی جنگ هم مردم آمدند، دولت که نمیتوانست با آن تحریم ها و آن قیمت پایین نفت و بمباران تاسسیات نفتی کاری کند. هم جان مردم هم مال مردم در خدمت جنگ بود.
*این اقدام اگر الگو شود؛ مصونیت ایجاد میکند
وی افزود: امروز هم باز مردم و به ویژه جوانان در صحنه هستند، نسل من اگر امروز هم کاری کند، چون انقلاب و دفاع مقدس را دیده است، خیلی کار مهمی نکرده است. اما شما جوانان که چنین دغدغههایی دارید، خیلی مهم است. جوان، دارای ابتکار و خلاقیت بالا است نسبت به کسانی که پا به سن گذاشتهاند. وقتی انگیزه الهی هم داشته باشند، خیلی میتوانند کار کنند. رهبری معظم انقلاب چند بار فرمودند: اگر خطری بخواهد متوجه انقلاب شود؛ جوانهای امروز بهتر از جوانان دیروز پای کار خواهند بود.
رجبی دوانی تصریح کرد: اگر إنشاءالله این کار ارزشی شما عزیزان در مشهد الگو دیگر شهرها شود، معتقدم که میتواند مصونیت بسیار بالایی در برابر تهاجم فرهنگی دشمن ایجاد کند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه دشمنان نظام ما در این 38 سال به تعبیر رهبر معظم انقلاب، هر چه میتوانستند برای به زانو درآوردن ما و از بین بردن مقاومت و نظام مردمی ما کردند؛ اگر کاری نکردند، نتوانستهاند. چون نتوانستند نظام و انقلاب را از بین ببرند، هر کاری برای بیگانه کردن نسلهای آینده و آینده سازان ما با ارزشها و آرمانهای نسلهای پیشین انقلاب هر آنچه میتوانند، اقدام کرد و میکنند، لذا جوانان ما را در معرض هجمههای شدید و نمادهای پوچ و پست فرهنگی خودشان قرار دادهاند.
وی تأکید کرد: اگر ما نیاییم، ارزشهای خودمان را برای جوانانمان بازگو کنیم و به صورت موثر آنها را بازسازی کنیم، دشمن که از طریق جنگ سخت نتوانست کاری کند، از طریق جنگ نرم موفق خواهد شد. این نوع کارها برای مقابله با جنگ نرم دشمن و ایجاد خودباوری و غیرت نسبت به ارزشهای ملی برای مردم و جوانان ما بسیار موثر است و میتواند آنها را در برابر تهاجم فرهنگی و جنگ نرم دشمن مصونیت بخشد.
*جای هجوم ازبکها به مشهد خالی بود
این پژوهشگر تاریخ افزود: یکی از مهمترین مواردی که جایش در این شهرک تاریخی خالی است، هجومهای متعدد ازبکها به مشهد و مقاومت سرسختانه مردم مشهد در برابر آنان در دوره صفویه است. چندین بار ازبکها به تحریک عثمانیها به شهر مشهد حمله کردند و زائران و مجاوران را کشتار کردند و زنان و دختران را دزدیند و به بازارهای بلخ و بخارا میبردند و میفروختند، آنها چشم دیدن تشکیل یک دولت شیعی را در ایران نداشتند. البته شاه اسماعیل و شاه تهماسب بر آنها حمله برده و به شدت ازبکها را سرکوب کردند. این جنایات باید برای مردم بازگو شود و به نمایش در بیاد، چنین مواردی نشان میدهد که این کشور چه صحنههای سختی را به خود دیده و به خاطر پایداری و ایمان مردم ایران حفظ شده است، آن وقت است که جوانان ما با دیدن این آثار حماسی در برابر تهدید و تجاوز دشمن ایستادگی میکنند. اینها همه باعث خود باوری و ایجاد غیرت دینی و ملی در میان مردم میشود.
وی ادامه داد: شهرک تاریخی مشهد دوست داشتنی به عنوان شروع و آغاز که سابقهای نداشته خیلی ارزشمند است و میتواند با حضور متخصصان فن مربوط به هر دوره تاریخی نقصهای آن گرفته شود و به سمت جلو پیش رود.
*غرب به دنبال برخورد تمدنها است
رجبی دوانی با اشاره به اینکه غرب دنبال برخورد تمدنها است تا تمدن خود را بر جهان غلبه دهد، افزود: آنها بر این اعتقاد هستند که فرهنگ و تمدن ما برتری دارد و باید به جهان حاکم شود، لذا به دنبال نابود کردن فرهنگ و تمدن دیگران هستند. نه برای اینکه آنها رشد کنند، بلکه میخواهند دیگر مردمان بردگان جدید آنها باشند و خود بر آنها آقایی کنند. این نوع نگاه غرب از دیرباز بوده است که میخواسته خود را آقای جهان بداند.
وی ادامه داد: ما باید به جوانان نشان دهیم که این زرق و برقهای تمدن غرب چشم شما را نگیرد. در کنار این نمایشگاه آثار هجمه غرب را به نمایش بگذاریم. مثلاً به آنها نشان دهیم که غرب در دوره قاجار و پهلوی چه به روز ایران آوردند، چه به صورت مستقیم و چه از طریق عوامل خائن غرب زده داخلی، کشور ما را عقب نگه داشته و تحقیر کردند.
این کارشناس تاریخ گفت: غرب تلاش کرد بسیاری از افراد شرقی که در غرب تحصیل کرده بودند دست نشانده خود کند و ارزشهای ملی و مذهبی آنان را از بین بردند جلوی رشد و پیشرفت آنان را بگیرند. نمونه عینی این مدل ترکیه است، ترکیه قبل از رضا خان توسط آتاترک غربی شد، بعد عضو ناتو شد، چند دهه است میخواهد وارد اتحادیه اروپا شود اما راهش نمیدهند و امروز یکی از ضعیفترین کشورهای عضو ناتو است. تصور نشود که اگر اینها چنین زرق و برقهایی را از خود نشان میدهند، به فکر شما هستند، آنها فقط به فکر منافع خود و برتری خویش هستند.
*اوایل دهه هفتاد قبح غرب ستیزی شکسته شد
عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین ابراز داشت: بنابراین باید در کنار این نمایشگاه بخشی درباره عملکرد غرب با دیگر کشورهای اسلامی به ویژه ایران تدارک دیده شود. مثل زمان شاه که آن زمان رژیم ایران تابع آمریکا.
وی افزود: در سال 1350 بحرین بدون هیچ جنگی از ایران جدا شد، آمریکا و انگلیس بین نوکران خود یعنی رژیم های عربی و رژیم شاه طرف عرب ها را گرفتند و به شاه حکم کردند باید از بحرین چشم پوشی کند و آن فرد حقیر نگون بخت پذیرفت و بحرین از ایران تجزیه شد. بعد شما دفاع مقدس را ببینید که دنیایی در برابر ایران ایستاد، اما یک وجب از خاک ایران اسلامی جدا نشد، این میتواند خنثی کننده نقشه دشمن باشد.
رجبی دوانی با بیان اینکه از اوایل دهه هفتاد یک عدهای میگفتند باید با دنیا رابطه داشت و نباید درهای کشور را به روی دنیا که منظورشان غرب بود بست، گفت: آمدند، روح غرب ستیزی و خشم مقدسی که بین مردم ما در انقلاب نسبت به غرب سلطهگر جنایتکار به وجود آمده بود را شکستند، یعنی که غرب چیز بدی نیست و لذا واردات مظاهر فرهنگ فاسد غرب در کشور وارد شد. کار به جایی رسید که عدهای برای تحصیل به آمریکا رفتند و یا مقیم آنجا شدند و گروهی که زمانی در حاکمیت بودند و با خودباختگی نسبت به غرب کارشان به خیانت به کشور و انقلاب انجامید، سخنگویان فارسی زبان سلطهگران غربی شدند، ما اگر این نمایشگاه را با توجه به این نکات تکمیل کنیم و این موارد را بیاوریم، آنگاه میتوانیم موفقتر باشیم.