پوست خربزه اصلاح‌طلبان در مسیر مجلس یازدهم

به گزارش حلقه وصل، «علی قربان‌نژاد» در یادداشت روزنامه «کیهان» نوشت:

  انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۲، انتخابات مجلس ۱۳۹۴ و انتخابات ریاست‌جمهوری در ۱۳۹۶؛ سه انتخاباتی بودند که طیف موسوم به اصلاح‌طلب از نتایج آنها بسیار شادمان شد آن هم پس از یک دهه عدم اعتماد جامعه به این جریان سیاسی.

به رغم این اما هرچه به انتخابات مجلس در اسفندماه ۱۳۹۸ نزدیک می‌شدیم دلهره و تشویش و انفعال و فرافکنی این جماعت بیشتر می‌شد. چرا که جامعه کاملا آشکارا و ملموس از عملکرد این جریان سیاسی در دولت تدبیر و امید و مجلس دهم ناراضی و ناراحت بود. آنها در مجلس دهم (که اکنون در واپسین ماه‌های عمر خود قرار دارد) به همراه فراکسیون حامیان دولت (مستقلان) اکثریت را در اختیار داشتند.

وقتی جامعه از عملکرد دولتی ناراضی باشد امیدش به ابزارهای نظارتی مجلس خواهد بود. به تدریج معلوم شد که چندان آبی از مجلس دهم گرم نخواهد شد. بررسی عملکرد نمایندگان تهران به عنوان پیش‌قراولان لیست امید (نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس دهم) بیانگر چرایی کسب نتیجه‌ای بسیار ضعیف توسط مجلس دهم است.

نمایندگان لیست امید از تهران به هر چیزی پرداختند جز آنچه مطالبات اصلی مردم است. آنها چنان در مسائل حزبی و جناحی غرق شده بودند که انگار نه انگار که اکنون نماینده مردم هستند. گاهی در توئیتر به حاشیه‌تراشی و شبهه‌افکنی می‌پرداختند و گاهی دیگر مشغول نقشه کشیدن برای یک وزیر در دولت بودند که گفته می‌شد در اعماق وجودش علاقه‌ای به جریان اصولگرا دیده شده است!

برخی از آنها نیز به خواب زمستانی می‌رفتند و تنها وقتی نوبت نطق میان‌دستور سالیانه آنها فرا می‌رسید نامی از آنها شنیده می‌شد و پس از نطق دوباره همان آش و همان کاسه! البته همان به ندرت‌هایی که نامی از آنها شنیده می‌شد کوشش می‌کردند تا جبران مافات کنند آن هم به گونه‌ای که رسانه‌های معاند و دشمنان ایران را از خوشحالی به رقص درآورند، طوری که به قول یکی از نمایندگان همین مجلس هنگام نطق اینان اگر پیچ رادیو را می‌چرخاندی گمان می‌کردی یکی از رادیوهای وابسته به نظام سلطه را گرفته‌ای! خلاصه که در این میان، آنچه در سر و بر زبان نمایندگان لیست امید نبود؛ معیشت مردم بود و نظارت شایسته و بایسته بر دولت.

مسایل یاد شده به علاوه ضعف دولت مورد حمایت اصلاح‌طلبان یعنی دولت تدبیر و امید که بسیاری از مدیران آن از همین طیف هستند و همچنین عملکرد بسیار ضعیف این جریان سیاسی در شورای شهر و شهرداری تهران دست به دست هم داد تا مردم به کلی از این طیف ناامید شوند و نمود آشکار آن در نتایج انتخابات مجلس یازدهم دیده شود. این موضوع آن‌قدر عیان و قابل پیش‌بینی بود که شمار افرادی که از این جریان سیاسی به وزارت کشور رفته و برای نامزدی انتخابات مجلس ثبت‌نام کرده بودند پایین‌تر از حد انتظار بود. این یعنی شخصیت‌های سیاسی این جریان هیچ امیدی برای اقبال جامعه به خود متصور نبودند.

انتخابات برگزار شد و مطابق آنچه پیش‌بینی می‌شد طیف موسوم به اصلاح‌طلب از رقیب خود شکست سختی را متحمل شد. پیش از این هم مشابه این رخ داده بود که طیف موسوم به اصلاح‌طلب متحمل شکست سنگینی در انتخابات مجلس شود اما این دوره یک تفاوت با دوره‌های قبل دارد.

رفتارشناسی رسانه‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهدکه اتاق فکر آنها تبحر ویژه‌ای در طراحی حاشیه دارد. رسانه‌های دیداری و نوشتاری این طیف هم به صورت هماهنگ به اجرای خروجی اتاق فکر می‌پردازند. به رغم این اما برای نخستین بار اصلاح‌طلبان پس از اعلام نتایج انتخابات دست به طراحی حواشی زدند آن هم برای مجلسی که هنوز شکل نگرفته است.

نکته مهم در بررسی رفتارشناسی این طیف پی بردن به چرایی چنین کنشی از سوی اصلاح‌طلبان است. سؤال این است: چرا این جریان سیاسی از هم‌اکنون دست به حاشیه‌سازی برای مجلس یازدهم زده، مجلسی که هنوز شکل نگرفته است؟

بد نیست اگر به چند نمونه از این حاشیه‌سازی‌ها ‌اشاره‌ای کنیم. بررسی مطالبی که توسط رسانه‌های جریان اصلاح‌طلب در این راستا تولید شده نشان می‌دهد که بیشترین تمرکز آنها بر ایجاد اختلاف میان اصولگرایان در زمینه انتخاب رئیس ‌مجلس است. روزنامه شرق در ۲۷ فروردین‌ماه جاری در گزارشی که بر صفحه نخست نیز تیتر آن با عنوان «تله برای قالیباف» جای گرفته بود به تقسیم کردن اصولگرایان مجلس به سه گروه پرداخت. همچنین این روزنامه کاریکاتوری از قالیباف را نیز منتشر کرده است.

این روزنامه تلاش کرده تا در همان سطر اول بنیان آنچه می‌خواهد را در ذهن مخاطبانش و گروه هدف این گزارش (نمایندگان مجلس) پی ریزی کند. شروع گزارش با این جمله است: «رقابت بر سر صندلی‌ای که سال‌هاست علی لاریجانی در بهارستان روی آن می‌نشیند، گویا روز به روز سخت‌تر می‌شود[!!]»

کلمات «رقابت» و «سخت‌تر» برای پی‌ریزی همان بنیان به کار گرفته شده‌اند. در ادامه اما با نکات قابل تاملی روبه‌رو می‌شویم. نوشتار مذکور افزوده است: «اخبار درزکرده[!] به رسانه‌ها البته بیش از همه انعکاس‌دهنده تلاش‌های شهردار سابق تهران برای تسخیر این صندلی است. بعد از او این تحرکات مصطفی میرسلیم است که به چشم می‌آید و کمتر از همه از آقاتهرانی و علیرضا زاکانی خبر به گوش می‌رسد. به نظر می‌رسد این دو زیرکانه‌تر و چراغ‌خاموش‌تر در حال لابی ‌کردن هستند[!!]»

می‌خواهیم بدانیم این رسانه تا چه اندازه به اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری و مبانی اخلاقی پایبند بوده است و برای نتیجه‌گیری گزارش مذکور (رقابت سخت) که در سطر ابتدایی آمده به چه چیزهایی ‌اشاره یا استناد کرده است. در ادامه این گزارش از تحرکات میرسلیم که شرق ادعا کرده به چشمش آمده هیچ چیزی بیان نشده است.

نکته دیگری که به این گزارش حالت فکاهی و خنده‌دار داده آنجایی است که ادعا کرده «آقاتهرانی» و «زاکانی» «زیرکانه» و «چراغ خاموش» در حال لابی کردن هستند، دلیل شرق برای این ادعا چیست؟ چون «کمتر از همه از آقاتهرانی و علیرضا زاکانی خبر به گوش می‌رسد»[!!] اگر اصلاح‌طلبان کمتر از آنها خبر دارند چگونه به این نتیجه رسیده‌اند که آنها در میدان «رقابتی سخت» در حال تکاپو هستند؟! یا اینکه این جماعت تصمیم گرفته‌اند چیزی را به برخی ببندند و برای آن مستندات می‌تراشند؟!

 این یعنی این رقابت سخت در اتاق فکر روزنامه‌های زنجیره‌ای در جریان است. روزنامه شرق در ادامه چیزی از اخبار ادعایی که به بیرون درز کرده و نشان‌دهنده رقابت سخت باشد عنوان نکرده و تنها به دو خبر نشست و همفکری نمایندگان اکتفا کرده: «در روزهای کرونایی، تصویری از محمدباقر قالیباف منتشر شده که او را در یک گعده با نمایندگان شمالی تازه راه‌یافته به مجلس نشان می‌دهد[!!]» همان‌گونه که می‌دانید در آغاز سال جدید دو استان شمالی در باب شیوع کرونا وضعیت بحرانی داشتند و روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلا دوست ندارند که به این موضوع حتی فکر کنند که این نشست برای بررسی شیوع کرونا بوده باشد.

دومین نشستی که شرق به آن‌ اشاره کرده نشست نمایندگان جوان مجلس یازدهم است: «خبر نشست دوم جمعه گذشته هم نشستی با حضور جمعی از منتخبان یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد... نشستی که بدون حضور خبرنگاران برگزار شد و خبرش با تأخیر سر از رسانه‌های اصولگرا درآورد و نامش را نشست «همدلی و آشنایی بیشتر بین منتخبان جوان مجلس، برنامه‌ریزی جهت جهش تولید و همچنین تشکیل مجلس در ‌تراز گام دوم انقلاب» گذاشته بودند... گفته شده دهقان در این نشست در ارتباط با مسائل و اتفاقاتی که ممکن است برای نمایندگان در طول دوران حضورشان در مجلس یازدهم بیفتد، نکاتی را مطرح کرده است.»

جالب است که هدف از برگزاری این نشست نیز توضیح داده شده، که عبارت بوده از آشنایی نمایندگان جوان با مسایل و اتفاقاتی که ممکن است برایشان رخ دهد. برای این منظور از کسانی مانند «محمد دهقان» که تجربه چند دوره نمایندگی در مجلس را دارد دعوت شده بود تا برای نمایندگان جوان در مورد مسایلی که ممکن است برای آنها رخ دهد سخن بگوید. نشستی که با هدفی بسیار خوب و کاربردی برگزار شده اما زنجیره‌ای‌ها تلاش کرده‌اند تا از آن برای آشفته‌سازی مجلس یازدهم سوءاستفاده کنند.

جالب‌ترین بخش این گزارش آنجاست که شرق آورده است: «برخی اخبار غیررسمی[!!] حاکی از این است که این طیف از اصولگرایان راه‌یافته به مجلس به‌دنبال راهی‌اند تا دسترسی قالیباف به صندلی ریاست را با طرح یک میثاق‌نامه محدودتر کنند. مشابه آن چیزی که اعضای شورای فعلی شهر تهران [شورای شهر اصلاح‌طلبان] در ابتدای ورود به شورای شهر میان خود عهد کردند تا پایان دوره نمایندگی، آن را ‌ترک نکنند و به عهد خود با مردم وفادار باشند، یکی از دلایل آن البته این بود که کسی از میان اعضای راه‌یافته به شورا هوس شهردارشدن به سرش نزند...»

دقیقاً مصداق مصراع معروف مولوی که «هر کسی از ظن خود شد یار من» اصلاح‌طلبان نیز هر آنچه میان خودشان رخ داده را تعمیم می‌دهند و نتیجه می‌گیرند!

دیگر روزنامه‌های زنجیره‌ای نیز با مطالبی مشابه به مجلس یازدهم پرداخته‌اند و بیشترین تمرکز آنها بر روی اختلاف‌افکنی میان لیدرهای جریان اصولگرا و همچنین تجزیه اصولگرایان به سه گروه و خط‌کشی میان آنهاست. البته مسایل دیگری نیز بوده از قبیل ناکارامد نشان دادن مجلسی که هنوز شکل نگرفته است. روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «سودای پارلمانی سنتی‌ها» همین خط را دنبال کرده بود. روزنامه‌های دیگر این جریان مانند آرمان و ابتکار و آفتاب یزد و... نیز در همین خط حرکت کرده‌اند. اما هیچ یک از روزنامه‌های زنجیره‌ای به صراحت آفتاب یزد از سودای اصلاح‌طلبان پرده‌برداری نکرد. تیتر گزارش این روزنامه در ۲۵ فروردین ماه جاری این بود: «قالیباف اصولگرایان را رودرروی هم قرار خواهد داد؟»

این جریان ضمن اینکه می‌خواهد میان گروه اصولگرایان یا نمایندگان انقلابی مجلس اختلاف ایجاد کند همچنین در نظر دارد تا به مردم نیز این‌گونه وانمود کند که در روزهایی که کشور درگیر کرونا است نمایندگان مجلس یازدهم برای دستیابی به ریاست مجلس سخت مشغول رقابت با هم هستند.

سؤالی در بخش نخست یادداشت مورداشاره قرار گرفت این بود: چرا این جریان سیاسی از هم‌اکنون دست به حاشیه سازی برای مجلس یازدهم زده، مجلسی که هنوز شکل نگرفته است؟ باید در پاسخ گفت که کارنامه بسیار ضعیف طیف موسوم به اصلاح‌طلب در دولت‌های یازدهم و دوازدهم (دولت تدبیر و امید)؛ شورای شهر؛ شهرداری تهران و به طور خاص مجلس دهم باعث شده تا اصلاح‌طلبان به شدت دچار واهمه شوند که اگر نمایندگان انقلابی در مجلس یازدهم پس از خاطره تلخ جامعه از عملکرد بسیار ضعیف مدعیان اصلاحات؛ کارنامه خوبی از خود به جا بگذارند یعنی این جریان برای مدت قابل توجهی دیگر نمی‌تواند روی اقبال جامعه به خود حساب باز کند.