تهران: انیمیشن، بهترین ابزار برای تبلیغ مفاهیم بلند دینی

به گزارش حلقه وصل، حجت الاسلام حامد ابوالحسنی از پژوهشگران و فیلم سازان در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه کدام یک از قالب های سینمایی را می توان برای انتقال مفاهیم عمیق دینی به کار برد، گفت: انیمیشن یک قالب از سینماست. در مورد سینما هم نظرات متفاوتی وجود دارد. عده ای معتقدند سینما ابزار است برخی می گویند سینما هنر است و یک عده هم معتقدند سینما خودش دینی است.

حجت الاسلام ابوالحسنی بیان کرد: سینما کنش و واکنش هایی را نشان می دهد و مفهومی را دنبال می کند. رفتارهای انسان ناشی از یک ایدئولوژی و تفکر است که این ایدئولوژی بر انسان حاکم است. این ایدئولوژی همان دین است که می تواند اسلامی، مسیحی یا هر چیز دیگر باشد. پس ذات سینما دینی است چون رفتار را نشان می دهد. رفتار مادی نیست و ناشی از ایدئولوژی است.

وی با بیان اینکه بیشتر قرآن در قالب داستان است، عنوان کرد: در سینما هم مهمترین قالب داستان است. فیلمی که داستانی را دنبال می کند، بسیار اثرگذارتر از سایر قالب های سینمایی است. مستند و بقیه قالب های سینما خیلی برای تبلیغ مناسب نیستند. بیشترین تاثیر را درام می گذارد که می تواند در قالب فیلم یا انیمیشن باشد.

این پژوهشگر با اشاره به اهمیت مخاطب شناسی در تبیین و انتقال مفاهیم اظهار داشت: باید دید مخاطب ما کودک است، نوجوان یا بزرگسال و چه سلایقی دارد. البته در مورد انیمیشن خیلی از بزرگسالان هستند که آن را دوست دارند. انیمیشن با تخیل کار می کند و جلوه هایی ایجاد می کند که شاید در فیلم امکانش نباشد.

حجت الاسلام ابوالحسنی تصریح کرد: انیمیشن با تلفیق تمثیل و تخیل باعث می شود بسیاری از مفاهیم دینی که غیرمادی و روحانی است را بتوان به راحتی تبیین کرد در صورتی که شاید همین مفاهیم را نتوان در قالب های دیگر هنری به راحتی بیان کرد.

وی انیمیشن را بهترین ابزار برای تبلیغ مفاهیم بلند دینی دانست و افزود: متاسفانه تا به حال وجهه سینما به خاطر قبل از انقلاب خوب نبوده و نگاه خوبی به آن نشده است زیرا روحانیون سنتی هستند و خیلی کمتر در مدرنیته فعالیت می کنند اما اخیرا کمی ذهنیت در مورد سینما تغییر کرده است.

این پژوهشگر در مورد اینکه تا چه اندازه توانسته ایم در انتقال مفاهیم بلند دینی در قالب های سینمایی موفق باشیم گفت: نگاه خوبی به سینما وجود ندارد زیرا گذشته خوبی نداشته است. مقام معظم رهبری تاکید کردند که اگر بخواهیم هر مسئله ای ماندگار شود باید با زبان هنر بیان شود. بر اساس فرمایشات ایشان خیلی از مراجع در این زمینه ورود پیدا کردند و فضا بهتر شده است و حتی بسیاری از طلاب نیز در زمینه هنر فعالیت می کنند.

سازنده فیلم "حزب الشیطان" که ترکیبی از فیلم و انیمیشن است با بیان اینکه هنوز تکلیف ما با سینمای دینی و غیر دینی مشخص نشده است، عنوان کرد: ما فعلا در بحث نظریه پردازی هستیم یعنی هنوز در قدم اول هستیم و یک نظریه و برهان واحد نداریم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا انیمیشن نگاه می کنید، بیان کرد: بله من انیمیشن می بینم و به انیمیشن علاقه دارم و دو سه فیلم ترکیبی هم کار کرده ام.

حجت الاسلام ابوالحسنی معتقد است که انیمیشن بهترین وسیله برای انتقال مفاهیم به کودکان است چون از فضای خیال استفاده می کند و خیال هم بهترین ابزار کودک است.

سازنده فیلم بلند داستانی " گوهری در صدف" که ترکیبی از انیمیشن و فیلم است، تصریح کرد: بسیاری معتقدند که برای انتقال مفاهیم دینی نمی توان از انیمیشن استفاده کرد زیرا نمی توان فضای دینی که واقعی است را با فضای غیر دینی بیان کرد.

وی با اشاره به اینکه در بحث فنی در زمینه انیمیشن مشکلی نداریم، تصریح کرد: تاکنون انیمیشن های خوبی همچون انیمیشن های امام حسین (ع) و پیامبر اکرم (ص) ساخته شده است که در جهان هم مطرح شده است. به نظر من هنرمندان ایرانی در این زمینه قوی تر از هنرمندان خارجی هستند. مشکل ما تنها در بحث اعتماد به هنرمندان است.

حجت الاسلام ابوالحسنی خاطرنشان کرد: ما در فیلم محمد رسول الله (ص) به جای اعتماد به  هنرمندان جلوه های ویژه در داخل کشور خودمان به دنبال خارجی ها رفتیم. در حقیقت ما به هنرمندان خودمان اعتماد نداریم.

این پژوهشگر حمایت از هنرمندان را ضروری دانست و افزود: بسیاری از انیمیشن های تبلیغی منطقه را هنرمندان ما می سازند. این هنرمندان باید حمایت شوند. وقتی حمایت صورت گیرد به دنبال آن رشد می آید. حمایت به معنای برگزاری جشنواره و دادن جایزه نیست. مراکزی که صاحب بودجه و قدرت هستند باید انیماتورها را جذب کنند و فضا و امکانات مناسب را برای فعالیت آنها فراهم نمایند خوشبختانه در سال های اخیر اعتماد به هنرمندان ما در حال شکل گیری است..

وی داشتن امکانات لازم را از دیگر ضروریات ذکر کرد و گفت: در بخش انیمیشن و تحرک سازی، دوربین های ویژه ای لازم است که ما نداریم و گاهی هنرمندان ما مجبورند که در کشورهای همسایه از جمله دوبی و ترکیه انیمشین بسازند. هنرمندان ما نیاز به امکانات و حمایت دارند.

حجت الاسلام ابوالحسنی با اشاره به اثرگذاری زیاد هنر یادآور شد: با استفاده از صنعت سینما می توان بسیاری از آموزه های دینی و اخلاقی را به مخاطب منتقل کرد. این صنعت، صنعت اثرگذاری است. باید قبول کنیم که گاه اثرگذاری یک فیلم یا انیمیشن یا یک عکس بیشتر از منبر است. می توانیم با حفظ روش های سنتی همچون منبر قالب های هنری همچون عکس، انیمیشن، فیلم و کتاب را هم داشته باشیم و متناسب با مخاطب قالب مخصوص را ارایه دهیم.