تهران: کتاب؛ مهمترین ابزار رشد فرهنگ

به گزارش حلقه وصل، محمدرضا مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی یادداشتی ارائه کرده است.

متن کامل یادداشت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به شرح زیر است:

چگونه می‌شود یار مهربان قدیمی و دوست همراه را کنار گذاشت؟ این پرسشی است که این روزها ذهن مرا درگیر خود کرده است؛ به‌ویژه وقتی جوان‌ترها را می‌بینم که به جای کتاب، گوشی همراه یا رایانه دستی خود را کنار نمی‌گذارند.

یاد روزهای جوانی خود می‌افتم، وقتی کتاب، همراه و دوست همیشگی من بود. آن روزها بعضی کتاب‌ها خواندنشان ممنوع بود در حالیکه کتاب‌های خوبی بودند.

شرایط کشور هم به‌گونه‌ای بود که خواندن بعضی از کتاب‌ها برای درک وضعیت موجود و افزایش بینش و آگاهی لازم می‌نمود. یادم هست که کتاب‌های داستان و رمان‌ها را در سنین نوجوانی و جوانی براساس محتوای آموزنده آنها و برای آشنایی با آنچه در جوامع دیگر می‌گذشت، انتخاب می‌کردم.

کتاب‌هایی که از تجربیات ملت‌های در حال انقلاب و داستان‌های مبارزاتی آنها سخن می‌گفت و به ما برای مبارزه با رژیم طاغوت انگیزه و نیرو می‌داد.

کتابی مثل "جنگ شکر در کوبا" اثر ژان پل سارتر که آیینه انقلاب کوبا بود و یا کتاب "مادر" اثر ماکسیم بورکی درباره خانواده‌ای در متن انقلاب کمونیستی شوروی از جمله چنین کتاب‌هایی است.

در کنار اینگونه کتاب‌ها خواندن کتاب‌های دکتر شریعتی و استاد مطهری را نیز بر خود واجب می‌دانستیم و حالا هم هنوز با همه مشغله و گرفتاری‌ها، همچنان نه کتاب را رها می‌کنم نه کتاب مرا رها می‌کند.

رمان‌هایی مانند کتاب نفیس دا، لشکر خوبان، دختر شینا، پایی که جا ماند که داستان‌های تلخ و شیرین دوران دفاع مقدس است و یا رمان ریشه‌ها اثر آلکس هیلی که داستان غم‌انگیز تبعیض نژادی و برده‌داری است که خواندن آنها را به جوان امروزی توصیه می‌کنم.

در این سال‌های پس از انقلاب نیز خواندن کتاب‌هایی درباره شخصیت‌های رژیم گذشته و خاطرات آنها و کتاب‌های مربوط به تاریخ اسلام و تمدن اسلامی مانند کتاب "سقوط قسطنطنیه" همواره در کنار مطالعات دانشگاهی، سیاسی و کاری ام در برنامه روزنامه‌ام وجود داشته است.

کتاب‌های عرفانی - معنوی اسلامی نیز همواره در زمره کتاب‌هایی بوده که مورد علاقه‌ام بوده است و از جمله آنها کتاب "تجرد روح" اثر علامه سیدمحمدحسین حسینی تهرانی که در وصف سیدهاشم حداد است که خواندن این کتاب جذاب را به علاقمندان توصیه می‌کنم و ... کتاب خمره اثر هوشنگ مرادی کرمانی آخرین کتابی است که در حال خواندن آن هستم و تا بعد چه پیش آید.

آنچه در تمام سال‌های فعالیت و زندگی هر روز بیش از پیش چهره خود را بر من می‌نماید، آن است که کتاب، یکی از مهم‌ترین ابزارها و ملزومات پیشرفت و رشد در تمام زمینه‌های بشری از جمله دانش و فرهنگ و تمدن است.

در واقع این افزایش آگاهی است که خمیرمایه شکوفایی ذهن و استعداد ابناء بشر می‌شود. همان تفکری که در جای‌جای قرآن به آن اشاره شده و در روایات یک ساعت آن برتر از 70 سال عبادت است.

خواندن کتاب‌هایی با درون‌مایه‌های متفاوت و موضوعات متنوع، آنچنان بارقه‌های امید و دانش و تجربه را در فکر و ذهن جوان شعله‌ور می‌سازد که هیچ نیرویی را تاب مقابله با این آگاهی نیست.

بدون شک، آن علمی که در ثریاست و به دست مردانی از فارس رونمایی خواهد شد، در سایه چنین پیش‌سازی محقق می‌شود. پیش‌سازی که منجر به شکفته شدن ذهن و فکر جوانان می‌شود.

پرسه‌های بی‌هدف، طولانی و وقت‌گیر در فضای مجازی مجال را از تفکر و انس با کتاب می‌گیرد. بنابراین خواندن کتاب، آن هم کتاب‌هایی با مضامین مفید و متنوع برای هر کسی، به‌ویژه جوانان امری ضروری است،‌ پس نه تنها جوانان بلکه برای همه افراد در همه سنین، کتاب یار مهربان و قدیمی است.

محمدرضا مخبردزفولی

آبان 1394

هفته کتاب و کتاب‌خوانی