تکاپوی رقبای نتانیاهو برای بیرون راندن وی از قدرت

به گزارش حلقه وصل، دولت نتانیاهو در حالی بر سر کار است که پس از انتخابات 9 آوریل 2019 با وجود کسب اکثریت کرسی های کِنِسِت، نتوانست بین احزاب راستگرا ائتلاف به وجود آورد و دولت را تشکیل دهد. وضعیت چپگراها و میانه ها در آن مقطع به گونه ای بود که حتی اگر در انتخابات، اکثریت کرسی ها را به دست می آوردند هم نمی توانستند ائتلاف دولت را تشکیل دهند.

چینش سیاسی داخلی رژیم صهیونیستی تا این مقطع یعنی ماه اوت 2019 بر همان منوال سابق گشته است. به همین جهت همه نظرسنجی ها به این نتیجه رسیده اند که نتانیاهو همچنان پیروز انتخابات است و ائتلاف موسوم به چپگراها و میانه ها حتی در صورت کسب کرسی های بیشتر از حزب لیکود، توان تشکیل ائتلاف برای دولت را نخواهند داشت. اما یک تغییر در رویکرد چپگراها و میانه ها و یک توافق جدید در حال رقم خوردن است که می تواند پیشتازی نتانیاهو و حزبش را از بین ببرد و دولتی غیر راستگرا بر سر کار آید.

نگاهی به نظر سنجی ها

بر اساس نظرسنجی هایی که طی روزهای اخیر در رژیم صهیونیستی انجام شده است، حزب لیکود و ائتلاف آبی- سفید از کرسی های تقریباً برابری برخوردارند. در این نظر سنجی ها بیشترین اختلاف کرسی های لیکود با آبی- سفید، 3 کرسی است و بیشترین برتری آبی- سفید بر لیکود هم 1 کرسی است. از سوی دیگر مجموع کرسی های راستگرایان در فاصله ای نزدیک با ائتلاف آبی- سفید تقریباً برابر است. در برخی نظرسنجی ها، راستگرایان تا 3 کرسی از چپگرایان و میانه ها بیشتر دارند و در برخی نظرسنجی ها نیز ائتلاف چپگرایان و میانه ها 1 کرسی بیشتر از راستگرایان دارند.

نقطه ضعف چپگرایان و میانه ها

براساس آماری که سایت کنست ارائه کرده در آمار نهایی، لیکود و ائتلاف آبی- سفید هر کدام 35 کرسی کسب کردند و لیکود تنها چند ده هزار رأی بیشتر از آبی- سفید کسب کرد. همانگونه که اشاره شد در نظرسنجی های اخیر تعداد کرسی های چپگرایان و میانه ها همانند انتخابات آوریل 2019 ، در فاصله کمی از راستگرایان قرار دارد. نکته مهم اینجا است که در این دسته بندی کرسی های ائتلاف عرب های کنست نیز جز چپگرایان به حساب آمده است. اما حضور نمایندگان عرب کِنِسِت در دولت برای تمام احزاب و ائتلاف ها یک خط قرمز به حساب می آید. به همین دلیل باید گفت کرسی های عرب های کِنِسِت را باید از ائتلاف ها جدا کرد. با این استدلال تعداد واقعی کرسی های چپگرایان و میانه ها را باید بدون احتساب کرسی های عرب های کِنِست لحاظ کرد. در حال حاضر ائتلاف عرب های کِنِسِت بین 10 تا 11 کرسی را در نظرسنجی ها در اختیار دارد. حال اگر میانگین کرسی های چپگرایان و میانه ها را 55 کرسی لحاظ کنیم باید این 10 تا 11 کرسی را از آن کسر کرد فلذا تعداد کرسی واقعی چپگرایان و میان ها، حدود 45 کرسی خواهد بود و این تعدد کرسی، تا نصف به علاوه 1 کرسی (60+1) فاصله زیادی دارد. این همان دلیلی بود که موجب شد پس از عدم توفیق نتانیاهو در ایجاد ائتلاف برای تشکل دولت، به چپگرایان اجازه تشکیل دولت داده نشود.

تمهید و تغییر رویکرد چپگرایان و میانه ها

اشکالی که در بالا به آن اشاره شد مهمترین مانع و نقطه ضعف چپگرایان و میانه ها برای غلبه بر نتانیاهو بود. اما طی روزهای اخیر، چپگرایان با تغییر رویکرد خود به سمت وارد کردن اعراب کِنِسِت در دولت جدید خود حرکت کرده اند.

موشه یعلون، وزیر اسبق جنگ دولت نتانیاهو- که به مخالف جدی و رقیب انتخاباتی او تبدیل شده است و به ائتلاف آبی- سفید ملحق شده است- اعلام کرد امکان ورود نمایندگان عرب کنست در دولت وجود دارد. از سوی دیگر بنی گانتس رئیس ائتلاف آبی- سفید وعده داد اگر در انتخابات پیروز شود در دولت خود حتماً یک وزیر فلسطینی خواهد داشت. این اظهارات با محاسبات دقیق اظهار شده است و دو هدف اصلی را دنبال می کند:

اول، اینکهرهبران ائتلاف آبی- سفید که فاصله کمی با لیکود در تعداد کرسی ها دارند می خواهند آراء فلسطینیان ساکن سرزمین های اشغالی را با این وعده به سمت خود هدایت کنند. گفتنی است نتانیاهو با نظارت شدیدی که بر فلسطینیان در انتخابات می کند آنها را به سمت رأی دادن نیمه اجباری به لیکود سوق داده است. این اقدام و وعده بنی گانتس قطعاً بخش قابل توجهی از آراء فلسطینیان را به سمت آبی- سفید خواهد برد.

دوم، اینکه اگر عرب های کنست وارد دولت شوند آنگاه مجموع کرسی ها چپگرایان و میانه ها با راستگرایان بسیار نزدیک خواهد شد و ضعف بنیادین آنها را خواهد پوشاند.

مشکلات پیشِ روی چپگرایان

چپگرایان و میانه ها با تمهیدی که در فوق به آن اشاره شد می توانند بر لیکود فائق آیند اما معایبی نیز برای آنها خواهد داشت.

اولین اشکال این اقدام، تابوشکنی بزرگی است که آنها انجام می دهند. آنها برای نخستین بار می خواهند عرب های ساکن سرزمین های اشغالی را به دولت رژیم صهیونیستی وارد کنند. این تابوشکنی، موجب دشمنی های جدی در سرزمین های اشغالی علیه آنها خواهد شد. آنها در ظاهر آراء و کرسی های بیشتری را به دست می آورند اما نوعی نفرت در میان مخالفان آنها علیه شان شکل خواهد گرفت که در آینده دور آنها را متضرر خواهد کرد.

دومین ضرر این اقدام، مشکلاتی است که آنها ممکن است در ائتلافشان به وجود آورند. عرب های کِنِسِت از همین الآن اعلام کرده اند در صورتی حاضر به حضور در دولت هستند که کشور فلسطین به پایتختی قدس تشکیل شود. این مسئله یک مانع جدی در مسیر آنها و سنگی بزرگ در ائتلاف آنها خواهد بود.

نقطه ای مثبت در حرکت چپگرایان و میانه ها

در عین چپگرایان و میانه ها به این تمهید روی آورده اند یک موضع گیری دیگر در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی می تواند پیش افتادن آنها از راستگرایان را تقویت کند و آن گرایش «آویگدور لیبرمن»  به سمت چپگرایان و زاویه گرفتن او از نتانیاهو است. این زاویه گرفتن در حال اتفاق می افتد که تعداد کرسی های حزب لیبرمن (اسرائیل خانه ما) در نظرسنجی های اخیر با افزایش 100 درصدی به حدود 10 کرسی رسیده است و این به معنی آن است که آنها می توانند فاصله بیشتری از راستگرایان بگیرند. این در حالی است که لیبرمن با ائتلاف آبی- سفید توافق «آراء مازاد» را امضا کرده است و یک قدم به ائتلاف با آنها نزدیک شده است.

جمع بندی

تمهید چپگرایان و میانه ها در رژیم صهیونیستی برای غلبه بر نتانیاهو، وارد کردن عرب های فلسطینی کِنِسِت به دولت است که عملاً کاستی آراء آنها را پر خواهد کرد و تعداد کرسی های آنها را به راستگرایان نزدیک خواهد کرد. اما نکته مهم این است که همین امر با وجود شرط هایی که نمایندگان عرب کِنِسِت برای ورود به دولت قرار داده اند، ممکن است موجب از دست دادن محبوبیت آنها نزد افکار عمومی در جامعه رژیم صهیونیستی شود و این مسئله ای است که می تواند به از بین رفتن هویت و اصل وجود آنها ختم شود. در اگر آنها موفق شوند عرب های فلسطینی عضو کِنِسِت را بدون شرط وارد دولت کنند آنگاه می توانند از یک سو نتانیاهو را پس از یک دهه از قدرت پایین بکشند و از سوی دیگر چپگرایان را در دوره ای پیروز میدان کنند که امید چندانی به کسب قدرت نداشتند. تمام این امور زمانی به واقعیت نزدیک خواهند شد که تا یک هفته به انتخابات در این شرایط باقی بمانند.