مستند «خانه سینما» یا عقده‌گشایی سیاسی؟!

سرویس حاشیه نگاری- آرش رجبی: اوضاع این روزهای سینمای ایران آن‌قدر آشفته است که حتی مدیران آن هم نمی‌دانند در این «بازار شام» چه چیزهایی مبادله می‌شود و چه ارزش‌هایی به حراج گذاشته می‌شود.

سینمایی که در عرض یک هفته جشنواره‌ای بین‌المللی تاسیس می‌کند و در عرض همان یک هفته بساط این جشنواره را جمع می‌کند، به همان شکل هم می‌تواند به یک زندانی سابقه‌دار که جرمش اقدام علیه امنیت ملی است، اجازه ساخت مستند در مورد موضوع حساسی چون «وقایع خانه سینما» را بدهد!

این زندانی سابق که از قضای روزگار دختر یکی از کارگردانان جریان روشنفکری سینمای ایران است، «پگاه آهنگرانی» نام دارد. وی که به استناد گفت‌و‌گوی مادرش منیژه حکمت با خبرگزاری ایسنا در آبان ماه سال 92 در دادگاه بدوی به 18 ماه حبس تعزیری محکوم شده بود، پس از پافشاری و اصرار همین مادر با پادرمیانی مسعود ده‌نمکی آزاد می‌شود تا بعد از آزادی برای ده‌نمکی شاخ و شانه بکشد!

آهنگرانی پیش از وقوع این ماجرا برای ساخت مستندی در مورد دلایل موفقیت فیلم «اخراجی‌ها» نزد ده‌نمکی می‌رود و به گواه یادداشت ده‌نمکی برای خبرگزاری مهر: «با وجودی که گرایش سیاسی این خانواده را می‌شناختم گفتم اگر کمکی از دستم بربیاید دریغ نمی کنم و خانم بازیگر که قصد کارگردان شدن آن هم با سوژه ای جنجالی به نام «اخراجی‌ها» که بعدها به «ده نمکی‌ها» تغییر نام یافت، داشت آزادانه در محافل سخنرانی بنده حاضر شد و حتی راش‌های متعددی در اختیارش قرار گرفت که مخاطب این مستند گمان کرد خانم آهنگرانی سالها زحمت کشیده تا این مستند را بسازد.»

بعد از آن هم به گواه همان یادداشت «همزمان با دوران اکران «اخراجی های 3» و «جدایی نادر از سیمین» بارها از شبکه «بی بی سی» و ماهواره ها پخش شد و من اعتراضی نکردم.

چند ماه بعد خبر دستگیری پگاه آهنگرانی منتشر شد. سال 88 هم یک بار شایعه احتمال دستگیری ایشان و دو بازیگر دختر منتشر شد و از آنها خواسته شده بود که در فلان محل حاضر شوند. خانم حکمت تماس گرفت و درخواست کرد که هرکاری می‌توانم انجام دهم با برخی دوستان صحبت کردم و آنها وساطت کردند تا این سه بازیگر به روش غیر رسمی دعوت و مراحل کارشان طی شود تا باعث سوءتفاهم بین اهالی سینما نشود. این وساطت نتیجه داد و این سه نفر جلب نشدند.»

اما با وجود همه این اتفاقات و تهمت‌های ناروا که به ده‌نمکی زده شد، تنها واکنش ده‌نمکی در قبال آن انتشار همین یک یادداشت بود و شاید همین واکنش ده‌نمکی باعث شده است که این افراد به خود اجازه دهند که بازهم بر مسیر حرکت گستاخانه خود ادامه دهند.

راهی که ادامه مسیر آن را می‌توان در ساخت همین مستند دید. آهنگرانی که از حامیان سرسخت حجت‌الاسلام روحانی در انتخابات سال 92 بود، این بار با اعتمادی که از سوی مدیران سینمایی دولت تدبیر به او شده است، مجوز پیدا کرده تا در مورد یکی از مهمترین مناقشات چند سال گذشته سینمای ایران مستندسازی کند.

در حالی قرار است این فیلم با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ساخته شود که برای ساخته شدن نیاز به تصاویری از اتفاقات و رخ دادهایی چون بسته شدن خانه سینما، تجمع اهالی سینما مقابل این خانه و... دارد و احتمالا این تصاویر توسط «پگاه آهنگرانی» ضبط شده‌است! ولی موضوعی که در این میان باید به آن توجه کرد این است که آیا این کارگردان جوان در آن زمان مجوز تصویربردای داشته یا خیر؟!

همچنین نباید از این موضوع نیز غافل شد که این مستند در دولتی ساخته می‌شود که رویکرد تقابلی را با دوره پیشین خود دارد و با توجه به اینکه بخش اصلی حوادث مربوط به خانه سینما در دولت دهم رخ داده است، آیا حامیان و حقوق‌گیران این دوره می‌توانند راویان بی‌طرفی برای حوادث آن روزها باشند؟