بازگشت صورت مسئله به دهه 90؛ FATF باز هم روی میز آمد

به گزارش حلقه وصل: «گزارشی از وضعیت فعلی و اقدامات ضروری برای عادی سازی پرونده ایران در FATF به رئیس جمهور ارائه کردم. این اقدامات با آنچه که در رسانه‌ها گفته می شود متفاوت است.» این بخشی از توییت عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد است که اخیرا در صفحه شخصی خود منتشر کرده است. 

همتی در ادامه نوشت که رئیس جمهور دستور داده است که اقدامات لازم جهت رفع محدودیت‌ها و تعلیق اقدام تقابلی گروه اقدام ویژه مالی (FATF) در چارچوب منافع ملی کشور پیگیری شود.

اف‌ای‌تی‌اف یک سازمان فرا دولتی است که سیاست‌هاو استانداردهای مبارزه با جرایم مالی همچون پولشویی و تامین مالی تروریسم را تعیین و توصیه‌ها و دستورالعمل‌هایی را برای به کشورها برای مقابله با این جرائم مالی ارائه می‌کند.

این سازمان ۴۰ توصیه در مورد پولشویی و ۹ توصیه در خصوص تامین مالی تروریسم دارد و بر اساس آن‌ها کشورها را دسته‌های متفاوتی قرار می‌دهد.

سرنوشت نامعلوم تصویب دو لایحه پالرمو و CFT
در حال حاضر ایران در لیست سیاه اف ای تی اف قرار دارد و کشورهایی که در این لیست قرار می‌گیرند از نظر این سازمان کشورهای پرخطر برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند.

ایران برای پیوستن به این سازمان و خارج شدن از لیست سیاه آن نیاز به تصویب دو لایحه پالرمو (کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی) و CFT (کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم) و الحاق به آن دو را دارد. 

مجلس در سال ۹۷ این دو لایحه را تصویب کرد؛ اما با ایراد شورای نگهبان و اختلاف این دو نهاد بررسی و تصویب آن به مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار شد که در نهایت نیز به نتیجه نرسید.

اخیرا علیرضا سلیمی، عضو هیئت رئیسه مجلس گفته است که شنیده می‌شود لوایح پالرمو و CFT دوباره در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح شده است. با توجه به اینکه زمان گذشته است باید این لوایح به مجلس بازگردد تا مجلس مجدداً درباره آن تصمیم بگیرد.

تصویب FATF برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز
رئیس دولت چهاردهم نیز در اولین نشست خبری خود گفت که «چاره‌ای جز حل بحث FATF نداریم» و عنوان کرد که حتما در این باره نامه‌ای به مجمع تشخیص می‌نویسد تا این مسئله دوباره در دستور کار این مجمع قرار بگیرد.

رئیس جمهور این را هم گفت که «باید مسائل خود با دنیا از جمله در زمینه FATF و برجام را حل کنیم» تا کشور را به آن چشم‌اندازی که رهبری معظم انقلاب بیان کردند برسانیم.

یکی از مهم‌ترین دلیل موافقان برای پیوستن به FATF تسهیل مراودات مالی کشور با بانک‌های بزرگ دنیا است. 

سید فرید موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گوید که در این چندساله که مساله FATF مطرح و چالش‌برانگیز شده کشور، تجارت و اقتصاد ما ضرر دیده است. بانک‌های ما با چالش روبه‌رو شده‌اند و مانند یک دکان کنار خیابانی فعالیت می‌کنند.

چرا بانک‌های دنیا با ما کار نمی‌کنند؟
به عقیده برخی کارشناسان، نظام بانکی ما به دلیل مشکلات ریشه‌ای‌تر نمی‌تواند با نظام بانکی جهانی کار کند. 

ولی‌الله سیف، رئیس اسبق بانک مرکزی در این خصوص می‌گوید که فرض کنیم تحریم‌ها یک شبه برداشته شد و FATF حل شد چون نه استاندارد حاکمیت شرکتی و نه نسبت‌های مالی رعایت شده ما قادر به همکاری با نظام بانکی جهانی نیستیم و مشکلات داخلی مانع آن خواهد بود.

شروع دوباره موضوع پیوستن به FATF و حل مسائل با جهان هر چند درست و زیبا جلوه می‌کند، اما ممکن است بار دیگر کشور را دچار عقب ماندگی‌های دهه ۹۰ کند به همین دلیل درس‌های گذشته می‌تواند برای امروز بسیار راهگشا باشد.