نشنال اینترست: قدرت سایبری ایران هراس‌انگیز است

پرسش‌های فراوانی در مورد ماهیتِ قدرت سایبری ایران و اینکه چرا این کشور در برخی مواقع از مهارت‌ها و عملیات‌های سایبری استفاده می‌کند، مطرح هستند. به احتمال فراوان با یک واقعیت نگران‌کننده برای غرب در مورد ایران که همان اوج‌گیری توان سایبری است رو به رو خواهیم شد. روندهای جاری به وضوح نشان می‌دهند که بخش زیادی از تحریم‌ها و اقداماتِ به‌ظاهر تنبیهی که غرب علیه ایران تحمیل کرده، بر خلاف هدف اصلی خود(یعنی ایجاد بازدارندگی علیه ایران و تضعیف این کشور)، عملا موجب قدرت‌گیری این کشور شده است. جامعه اطلاعاتی آمریکا در گزارش سالانه‌ای که با محوریت ارزیابی تهدیدات علیه این کشور نوشته شده، تاکید می‌کند «هکرها و نیروهای سایبری ایران، به نحو قبال توجهی، دانش و تخصص خود را افزایش داده‌اند.» این گزارش نتیجه‌گیری می‌کند که ایران رویکردی فرصت‌طلبانه را در چهارچوب عملیات‌ها و اقدامات سایبری خود لحاظ می‌کند. این رویکرد به طور خاص در نوعِ عملیات‌های سایبری تهران در هدف قرار دادن زیرساخت‌های آمریکا و متحدان آن قابل مشاهده است. برای مثال، کارشناسان در نظام‌های کنترل صنعتی (که همان سیستم‌های کامپیوتری هستند که تاسیسات حیاتی را کنترل می‌کنند)، اظهار می‌دارند که نیروهای سایبری ایران در اقدامات و عملیات‌های سایبری خود علیه دشمنانشان، از ابزارهای متنوع و پیچیده‌ای استفاده می‌کنند. مسئله‌ای که خطرِ اقدامات آنها در وارد کردن آسیب‌های جدی به تاسیسات و زیرساخت‌های حیاتی را تا حد زیادی افزایش داده است. 

کشورهایی نظیر آمریکا، انگلیس و استرالیا در گزارش‌های مختلفی هشدار داده‌اند که ایران به خوبی قادر است که کمبودها و نواقص در زیرساخت‌های کشورهای غربی و بازیگران مخالف خود را شناسایی کرده و از طریق آنها ضربات خود را وارد کند. این کشورها به طور خاص تاکید دارند که بخش‌های صنعتی آنها چه در قالب دولتی و چه بخش خصوصی، از کمبودها و ضعف‌های فراوانی رنج می‌برند که این مسئله عملا موجب می‌شود تا تهران بتواند از آنها در راستای اهداف خود استفاده کند. 

در نوامبر سال ۲۰۲۱، شرکت «مایکروسافت» در ارزیابی توانمندی‌هایِ سایبری ایران، این نکته را مورد اشاره قرار داده که نیروهای سایبری ایران از صبر و در عین حال سماجتِ زیادی برخوردار هستند. این مسئله به ویژه در «مهندسی اجتماعی» آنها که در نوع خود اولین قدم در انجام یک عملیات سایبری است قابل مشاهده می‌باشد. ایرانی‌ها حتی توانسته‌اند با صرف زمان زیاد، تا حد زیادی اعتمادِ اهداف خود را نیز جذب کنند و آنها رابه دام بیندازند. باید توجه داشت که یک دشمنِ صبور، عملا دشمنی خطرناک‌تَر است. 

یکی از نکات نگران‌کننده در مورد توان و قدرت سایبری ایران این است که این کشور تا حد زیادی تاکتیک‌های موفقیت‌آمیز انجام حملات سایبری از سوی دیگر رقبای آمریکا به اهداف و منافع این کشور را نیز با دقت مطالعه کرده و عملا اکنون از آنها در راستای منافع خود استفاده می‌کند. به عنوان مثال، ناظران و تحلیلگران می‌گویند که تهران تا حد زیادی با مشاهده تاکتیک‌های موفق عملیات‌های سایبری روسیه در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا، کارزار حملات سایبریِ مشابهی را که در برخی مواقع نتایج موفقیت‌آمیز زیادی را نیز به همراه داشته، در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا به راه‌انداخته است. 

بر اساس گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، ایران تبدیل شدن به یک قدرت تمام عیارِ سایبری را در دستورکارهای اصلی و اولویت‌دارِ خود گنجانده است و توجه زیادی را به آن معطوف نموده است.  جدای از این‌ها، منابع غربی تاکید دارند که ایران اخیرا در الگوهای اقدامات و حملات سایبری خود تلاش زیادی را انجام می‌دهد تا به «زنجیره‌های تدارکاتی بین‌المللی» نیز نفوذ کند. امری که عملا نفوذ آن در شرکت‌های بین‌المللی و تسلط بر داد و ستد جهانی را نیز افزایش می‌دهد. توانِ فنی قابل توجه نیروهای سایبری ایران در به دست آوردن اطلاعات، و صبرِ آنها در جمع‌آوری اطلاعات و وارد کردن ضربات هدفمند، تا حد زیادی مایه نگرانی طرف‌های غربی و منطقه‌ایِ مخالف با تهران شده است. 

مخالفان ایران باید توجه داشته باشند که صِرف افزایش بودجه‌های دفاع سایبری از سوی آنها راهگشا نخواهد بود. جامعه اطلاعاتی آمریکا در ماه فوریه سال جاری میلادی به صراحت هشدار داده که نیروهای سایبری ایران، تمایلی فزاینده جهت ریسک کردن و انجام اقدامات توام با خطر در مسیر عملیات‌های سایبری خود دارند. در این راستا، اسرائیلی‌ها به طور خاص به این نکته اشاره دارند که ایران اراده‌ای جدی جهت هدف قرار دادن زیرساخت‌های حیاتی این رژیم در ابعاد و حوزه‌های مختلف دارد. البته که نکته نگران‌کننده‌تر برای مخالفان ایران این است که ایرانی‌ها حتی از پاسخ‌ها  واکنش‌های احتمالی طرف‌های مقابل خود به اقداماتشان نیز هراسی ندارند. آنها همچنین تا حد زیادی حاضر به ریسک کردن‌هایِ غیرقابل باوری هستند که این مسئله آنها را خطرناک تَر نیز می‌کند.