تهران: در سینمای ایران به کمدی فاخر و خلاقانه نیاز داریم

سرویس حاشیه نگاری: اکران و نقد فیلم سینمایی «گینس» اولین ساخته محسن تنابنده در ادامه سلسله هم اندیشی‌های «جنبش فکری هنری سینما انقلاب» با حضور منتقدین سینما و دیگر علاقمندان در حوزه هنری برگزار شد.

به گزارش «حلقه وصل»، محمد تقی فهیم منتقد سینما که یکی از سخنران این برنامه بود با اشاره به این موضوع که نقد فیلم‌هایی همچون «گینس» احتیاج به زمان بیشتری برای تفکر در مورد اثر دارد و نمی‌توان بلافاصله بعد از دیدن فیلم، آن را نقد کرد، گفت: اگر بخواهیم در حد انتظاراتی که از این فیلم وجود دارد بحث کنیم، ذکر این نکته ضروری است که نمی‌توان از «گینس» انتظار یک شاهکار را داشت ولی به طور کلی با توجه به فیلم‌های کمدی مرسوم این سال‌ها که بیشتر به فیلم‌های شانه تخم‌مرغی معروف شده‌اند، این اثر را می‌توان یک سر و گردن بالاتر از آن‌ها دانست. دلیل این برتری به لحاظ فنی و هنری است تا آنجا که در برخی از سکانس‌ها این برتری شگفت‌انگیز است و به طور کلی می‌توان گینس را فیلمی خوش‌ساخت دانست که به لحاظ تکنیکی اثری قابل است.

او همچنین در توضیح دلایل شگفت‌انگیز بودن این اثر ابراز داشت: به نظر من «گینس» توانسته در اجرا مخاطب را با خود همراه کند و از طرف دیگر او را وادار کند که بعد از تماشای آن نیز به موضوع و حرف‌های فیلم فکر کند.

وی افزود: هرچند این اثر یک شاهکار نیست ولی به نظر من آن چیزی که در حال حاضر به سینمای ما آسیب می‌رساند، فقدان وجود چنین فیلم‌هایی است. آثاری که بتواند مردم را به سینما بکشاند. طبق آماری رسمی اعلام شده است هر ایرانی به طور میانگین هر 9 سال به سینما می‌رود که نشان‌دهنده آن است که سینمای ما عملا تعطیل است.

فهیم در شرح این موضوع اظهار کرد: حتی برخی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال اخیر همچون اخراجی‌ها، تنها توانست حدود 2 درصد از مردم ایران را به سینما بکشاند. پس می‌توان گفت که حذف چنین آثاری به معنی حذف مردم از سینماست.

نایب رئیس انجمن منتقدان و نويسندگان سينماي ايران در ادامه خاطر نشان کرد: البته این به آن معنا نیست که ما این گونه آثار را به طور صد در صد تایید می‌کنیم چرا که فارغ از جنبه‌های تکنیکی این اثر اگر بخواهیم به رویکرد محتوایی آن بپردازیم، باید به جنبه‌های مخرب آن نیز نگاه کرد؛ ولی در این شرایط که بسیاری از تولیدات سینمای ایران به سمت موضوعاتی همچون خیانت و ابتذال کشیده شده است، تولید فیلمی چون «گینس» را باید غنیمت شمرد.

این منتقد سینما در ادامه با اشاره به برخی از نکات منفی «گینس» گفت: اگر جای کارگردان این فیلم بود سعی می‌کردم بر طنز عامیانه و متکی بر کلام کمتر تکیه کنم چرا که استفاده از این موضوع در فیلم باعث دلزدگی مخاطب می‌شود و از قسمت‌هایی محسوب می‌شود که انتقادات جدی به آن وارد است.

فهیم در ارتباط با سوژه محوری داستان فیلم نیز بیان داشت: انتخاب شترمرغ و گینس به عنوان محورهای اصلی داستان فیلم، حرف‌های بسیاری را در خود دارد. چرا که اگر کمی فکر کنیم و به تحولاتی که در اطرافمان در حال وقوع است بنگریم، می‌توانیم اشاراتی ظریف را به بسیاری از  آن‌ها مشاهده کنیم.

او یادآور شد: گروهی از روشنفکران هستند که مدتی است فیلم هایی چون گنج قارون را احیا کرده اند و فیلم فارسی های قدیمی را به صفخات رسانه ها می آورند و اتفافا این دست افراد هستند که با فیلم گینس هم حتی مشکل دارند. این موضوع به آن دلیل است که یک جریان تعمدی در سینما وجود دارد که می خواهند اساسا سینما در جمهوری اسلامی نباشد و یا به بیان بهتر سینما را برای یک محافل خاصل و شبه روشنفکری در انحصار نگه دارند و حاصل چنین رویکردی بحران فعلی سینما را شکل داده است.

وی همچنین با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر جریانی در سینما ایجاد شده است که بیشتر سعی در تولید فیلم‌های ضدسینما دارند، اظهار کرد: جریان روشنفکری هیچ‌گاه دوست ندارد فیلمی بسازد که برای مردم مفرح و سرگرم کننده باشد و از سوی دیگر نیز به آثاری که موفق و پرفروش باشند برچسب ابتذال را می‌زنند و می‌گویند این اثر فاقد جنبه‌های هنری است.

فهیم با بیان اینکه وجود خط قرمزها در سینمای ما باعث می‌شود که دست فیلمساز در آثار کمدی بسته باشد، گفت: در سینمای ایران به نوعی از کمدی فاخر و خلاقانه احتیاج داریم که هم به خطوط قرمز اخلاقی کشور احترام بگذارد و هم مایه نشاط و شادی مردم باشد.

فهیم در پایان صحبت‌هایش گفت: ما به عنوان افرادی که در جبهه رسانه‌ای و فرهنگی انقلاب هستیم باید به تببین این موضوع بپردازیم که الگوی ما در سینمای کمدی چیست و از سینمای کمدی چه می‌خواهیم؟ نباید این موضوع را نیز فراموش کرد که اگر قرار باشد که ما نیز از سینمای روشنفکری پیروی کنیم و به دنبال تولید چنین آثاری برویم و دستمان از سینمای کمدی خالی باشد، دچار اشتباه بزرگی شده‌ایم.

گفتنی است فیلم سینمایی «گینس» نخستین ساخته محسن تنابنده است که بازیگرانی چون رضا عطاران، حسین اسکندری و محسن تنابنده در آن ایفای نقش می‌پردازند. داستان این فیلم در مورد سه برادر است که در یک مزرعه پرورش شترمرغ و در حاشیه تهران به سختی زندگی می‌کنند. تلاش آن‌ها برای ثبت نام یک شترمرغ در گینس که باعث ورودشان به حوادث و ماجراهایی مختلف می‌شود.