گسترش عمق راهبردی ایران از مرزهای غربی به مرزهای شرقی

به گزارش حلقه وصل،  هفته گذشته با حضور سردار محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح کارخانه ساخت پهپادهای ابابیل 2 در تاجیکستان افتتاح شد.

پیش از این نیز تصاویری از پهپادهای ایرانی در اختیار کشورهایی مانند ونزوئلا و اتیوپی منتشر شده بود اما هیچگاه به صورت رسمی خبر فروش و یا افتتاح کارخانه ساخت پهپادهای ایرانی در یک کشور خارجی منتشر نشده بود.

ماکت پهپاد مهاجر 2 در دستان مادورو رئیس جمهور ونزئولا/ خط تولید این پهپاد اوایل دهه 80 شمسی به ونزوئلا منتقل شد

علاوه بر این، در سال‌های اخیر طیف گسترده‌ای از پهپادهای ایرانی در اختیار گروه‌های مقاومت قرار گرفته که با اجرای عملیات‌های موفق توانسته‌اند برتری رزم پهپادی در آسمان منطقه را به نقع جبهه موافقت تغییر دهند.

تحریم‌های تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی ایران بامداد روز یکشنبه 27 مهر 1399 (18 اکتبر 2020) بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل و به عنوان یکی از بندهای معاهده برجام لغو شد. این موضوع موجب شد تا جمهوری اسلامی ایران خرید و فروش تسلحات دفاعی را با جدیت در دستور کار خود قرار دهد و در این زمینه‌ رایزنی‌های جدی با برخی کشورها انجام دهد.

سردار باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح  نیز بهمن ماه سال گذشته طی سخنانی در حرم امام راحل به موضوع صادرات محصولات دفاعی و اشاره و گفته بود که «اگر تحریم‌های آمریکای جنایتکار برداشته شود، جزو بزرگترین صادرکنندگان سلاح خواهیم بود.»

حالا به نظر می‌رسد پس از برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی، ایران اولین گام جدی در حوزه صادرات محصولات دفاعی را برداشته است و این کار را نیز با تولید یک محصول راهبردی یعنی پهپاد برداشته است. سلاحی راهبردی که در سال‌های اخیر نقش بی بدیلی در جنگ‌ها و درگیری‌های رخ داده در اقصی نقاط جهان داشته‌ است تا جایی که سرنوشت برخی درگیری‌ها به توان رزم پهپادی طرفین درگیر بستگی داشته است.

نیروهای مسلح کشورمان نیز با درک این موضوع در یک دهه اخیر فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه طراحی و تولید انواع پهپادها انجام داده‌اند به نوعی که علاوه بر تامین نیازهای داخلی، توانسته‌اند نیروهای جبهه مقاومت در سراسر منطقه را نیز به انواع پهپادها مجهز کرده و از چندی پیش روند صادرات پهپادها را نیز شروع کنند.

پهپاد شاهد 171 که حاصل مهندسی معکوس پهپاد RQ-170 آمریکایی است

توانمندی متخصصان دفاعی کشور در حوزه پهپادی تا جایی بوده است که به اذعان بسیاری از کارشناسان، ایران قدرت برتر پهپادی در منطقه و یکی از قدرتهای برتر پهپادی در جهان به شمار می‌رود.

جمهوری اسلامی ایران همچنین توانسته با تجهیز متحدان خود در منطقه به انواع پهپادها، شبکه یکپارچه پهپادی در منطقه ایجاد کند تا بتواند به هر تهدیدی در گستره جغرافیایی غرب آسیا در کوتاه ترین زمان ممکن پاسخ دهد و از این طریق چالشی جدی برای دشمنان خود در این منطقه فراهم کند.

اما نگاهی اجمالی به پهپادی که کارحانه تولید آن در تاجیکستان افتتاح شده است نشان می‌دهد ابابیل 2 انتخابی هوشمندانه برای صادرات بوده است. پهپادی ارزان قیمت، با تنوع ماموریتی مناسب و طراحی و تولید آسان، ابابیل 2 را به گزینه‌ای مناسب برای صادرات بدل کرده است. علاوه بر این ابابیل 2 برای کشوری مانند تاجیکستان،‌ می تواند بستری مناسب برای توسعه و تست بسیاری از فناوری‌ها و آموزش پهپادی باشد.

پهپاد ابابیل 2 در ابتدا به عنوان یک پهپاد هدف سامانه‌های پدافندی طراحی شد اما در سال‌های بعد در مسیر تکامل قرار گرفت و با تجهیز به محموله‌های اپتیکی و انفجاری در نقش یک پهپاد مراقبتی و انتحاری نیز ظاهر شد و خوش درخشید.

روند تکامل این پهپاد تاجایی ادامه داشته است که نیروی دریایی سپاه بسیاری از شناورهای تندرو و پشتیبان خود را به این پهپاد مجهز کرده است و به این ترتیب ابابیل 2 به عنوان یک پهپاد دریا پایه و سلاح ضد شنارو نیز ایفای نقش می‌کند.

تجهیز شناورهای تندرو نیروی دریایی سپاه به پهپاد انتحاری ابابیل 2

به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر با گسترش دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران، گسترش دیپلماسی پهپادی نیز به عنوان یکی از ارکان مهم این دیپلماسی در دستور کار قرار گرفته است که در صورت ادامه این روند ایران می‌تواند به عنوان کشوری الگو که در شرایط تحریم دستاوردهای مهمی و قابل توجهی در صنایع دفاعی خود داشته است به بازیگری مهم در عرصه صادرات محصولات پهپادی مطرح شود.

از سوی دیگر ایران و تاجیکستان هردو دارای مرزهای مشترک با کشور افغانستان بوده و از این منظر دارای منافع مشترکی در موضوع مقابله با تروریسم هستند. چه اینکه با حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان و همینطور بعد از ترک این کشور از سوی آنها هسته‌های داعش در این کشور تقویت شده و به عنوان خطری بالقوه که می‌تواند مرزهای دو کشور را تهدید کند، مطرح است.

همچنین هر دو کشور عضور سازمان همکاری‌های شانگهای هستند و با تایید عضویت ایران در این سازمان،‌حالا مسیر گسترش تعاملات دفاعی ایران با سایر کشورهای عضو این پیمان نیز میسر شده است.

 از این منظر هم ابابیل 2 در نقش یک پهپاد انتحاری و مراقبتی با مداوت پروازی 1.5 ساعته و برد 200 کیلومتری که می‌تواند تا ارتفاع 11000 پا ارتفاع بگیرد و منطقه‌ای 770 کیلومتر مربعی را تحت پایش قرار دهد گزینه ای مناسب برای برخود با گروهک‌های تروریستی است.

با افتتاح این کارخانه شبکه پهپادی مد نظر ایران که به سمت غرب کشور گسترش یافته، در شرق کشور نیز در حال گسترش است و با تکمیل این روند حلقه دفاع پهپادی در دور تا دور مرزهای کشور گسترده شده و به این ترتیب عمق راهبردی دفاعی جمهوری اسلامی ایران گسترش می‌یابد.