اصفهان: ساخت نمایش های عاشورایی بر اساس مداحی های حاج محمود کریمی

حسن کوشکیان مسئول بخش نمایش مجموعه ی فرهنگی عاشوراییان اصفهان به حلقه وصل گفت: تفاوت سوگواره عاشورایی امسال و سال گذشته این است که بخش سرود و نمایش به صورت دو بخش مستقل به اجرا پرداختند و به سبک سال های گذشته، آیتم های نمایش بر اساس روضه و مداحی های ضبط شده و مطابق آن اجرا می شد.

کوشکیان تیم نمایش را حدود ۶۰ نفر برشمرد و گفت: کارگردانی نمایش بر عهده روح الله فرشادفر است و در بحث صحنه، لباس و دکور ۱۰ نفر فعالیت داشتند. در قسمت هنروران و اجرای نمایش برخی شب ها تعداد اعضا به ۵۰ نفر هم می رسید. سعی کردیم در تیم صحنه و هنروران از نیروهای دانش آموز استفاده کنیم که به صرف علاقه در این بخش فعالیت می کنند.

وی درباره سناریوی نمایش ها هم تصریح کرد: از دو سه ماه قبل سناریوهای نمایش و انتخاب صداهای مداحی حاج محمود کریمی که در نمایش ها استفاده می شود، آغاز شد. به مرور صحنه ها را ساختیم و آیتم ها از یک ماه پیش آماده بود تا تمرین کنیم. بخشی که مربوط به تمرین هنروران است هر روز در همین مکان انجام می شد اما بخش اصلی که شاکله و ستون فقرات کار بوده از قبل طراحی و جلسات آن برگزار گردید.

کوشکیان افزود: از لحاظ نحوه ساخت صدا و نوع اجرا هم سعی شد خلاقیت هایی صورت گیرد که برای مخاطب نوجوان و جوان جذاب تر باشد. یکی از خلاقیت های برنامه امسال، آیتم افتتاحیه نمایش است که شخصیت هر شب، با عبور از بین مخاطبان به سمت صحنه می رود و به مناسبت همان شخصیت، سوگواره خاص آن اجرا می شود. مثلا در شب حضرت رقیه، دختر بچه ها به صورت نمادین از بین مخاطبان عبور کردند یا در شب حضرت حر، شخصیت نمادین حر با عبور از میان جمعیت به روی صحنه رفت و ما هر شب این شخصیت ها را تقدیم صحنه می کردیم.

این فعال فرهنگی خاطر نشان کرد: همچنین کارهای ترکیبی دیگری در صحنه انجام دادیم که تازگی داشت. اگر توجه کرده باشید در شب حضرت علی اکبر بک گراند صحنه حجله های شهدا بود که حضرت علی اکبر مقابل آن ها می جنگید. ترکیب گذشته و حال و اتصال این دو موضوع به هم، شاید در نگاه اول ارتباطی نداشته باشد اما وقتی به آن عمیق شویم و فکر کنیم اتصالی واقعا منطقی ست یعنی شهدا همان راه و مسیر را طی کردند که نشان دادن آن مخاطب برنامه را به فکر فرو ببرد.

وی درباره تفاوت نمایش ها و تأثیر آن بر مخاطبان برنامه بیان کرد: تفاوت های ایجاد شده براساس بازخوردهایی بود که از اجرای سال های گذشته گرفته می شد. در نظرسنجی ها و بازخوردها به این نتیجه رسیدیم که شاید اگر نمایش و سرود مستقل شود کارکرد بهتری پیدا می کند و تأثیر این سبک نمایش بر مخاطب و حزنی که ایجاد می کند و بار احساسی که در بر دارد بیشتر از زمانی ست که همراه با سرود اجرا شود. بنابراین تصمیم بر این شد که بار هنری و محتوایی برنامه بر عهده سرود باشد و بار حسی و دراماتیک بر عهده نمایش قرار گیرد.

مسئول تیم نمایش عاشوراییان خاطر نشان کرد: همیشه افق و دغدغه ما در نمایش این بوده که بحث نمایش در طول سال زنده باشد و محدود به ویژه برنامه محرم نباشد اما متاسفانه نمایش به خاطر سختی کار همیشه بعد از محرم رها می شود و گاهی تا یک سال خبری از آن نیست. امسال افق مان این است که کار تداوم داشته باشد. با برنامه ریزی هایی که انجام شده و افرادی که در سمت های مختلف مثل مسئول صحنه و لباس قرار دادیم هدف مان این بوده که در طول سال بتوانیم در برنامه های مختلف نمایش هایی تعریف و اجرا کنیم، البته نمایش در برنامه های دیگر مثل صبح روز عاشوراییان اجراهای کوتاهی داشته اما تداومی که باید مثل سایر گروهها داشته باشد لحاظ نشده است.

کوشکیان برای حرفه ای شدن این عرصه و آینده بخش نمایش سیاست هایی را مد نظر دانست که اولین قدم را بحث تشکیل تیم برشمرد و گفت: باید بتوان در این عرصه به انسجام لازم رسید و برنامه تعریف کرد. مثلاً حضور اعضا حتی به صورت کارورزی در تئاترهایی که در سطح شهر برگزار می شود، همچنین ارتباطاتی که با بچه های نمایش اصفهان داریم می توان تیم نمایش عاشوراییان را به سطح حرفه ای تری رساند. کما اینکه الان هم چیزی که در حال اتفاق است کمتر جایی به این شکل اجرا می شود. گروه هایی در سطح شهر اصفهان یا کشور هستند که حرفه ای کار می کنند و تحصیلات نمایشی دارند اما اینجا اتمسفر و آنی دارد و اجراهایی شکل می گیرد که نمونه آن را در جای دیگر نمی توان پیدا کرد. همین باعث می شود که بچه ها کمتر به دنبال تکنیک ها و علم آن بروند که به نوعی آفت کار است.

وی درباره پشت صحنه نمایش گفت: غیر از روضه داخل مراسم، روضه ای هم در پشت صحنه برقرار است. جوی در پشت صحنه وجود دارد که هرکسی آن را تجربه نکرده و آن را نمی شناسد. هر هنروری که نقشی را اجرا می کند دچار حس عجیبی می شود و گریه های بعد از اتمام نمایش به نحوی ست که باید به سختی بچه ها را از صحنه جدا کنیم و همین حس بچه ها را به اینجا می کشاند.

کوشکیان در پایان از تمام اعضایی که در تیم نمایش همکاری دارند تشکر کرد و گفت: نمایش یک کار سیال است. افراد زیادی کمک می کنند که دیده نمی شوند. ما برای اجرای یکی از بخش ها و تشییع جنازه به گل نیاز داشتیم. یک نفر از بیرون مجموعه بانی شد گل را آورد و ما حتی او را ندیدیم. این ها در اجرای کار کمک بزرگی می کنند.