نگاهی به جریان‌ «اتحاد اسلامی» در انتخابات عراق

به گزارش حلقه وصل، اتحاد اسلامی کردستان سال ۱۹۹۴ تاسیس شده است، حزب اسلامگرای اهل سُنت که در ادبیات سیاسی این منطقه به حزبی نزدیک و طرفدار اخوان المسلمین مصر شناخته می‌شود.

صلاح الدین محمد بهاالدین صادق دبیرکل اتحاد اسلامی کردستان است که از سال ۱۹۹۴ – منهای یک دوره چهار ساله دبیرکلی محمد فرج – این منصب را در اختیار دارد.

اتحاد اسلامی در دوره‌های گذشته به عنوان حزبی شناخته می‌شد که بخش اعظم هواداران آن را دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کردستان عراق تشکیل می دادند، همچنین حزبی است که بر خلاف دیگر احزاب کُردی، در مناطق اربیل و دهوک به عنوان مناطق تحت نفوذ حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی دارای هواداران خاص خود است.

این حزب اسلامی به دلایلی در سال ۲۰۱۸ در دو انتخابات پارلمانی عراق و اقلیم کردستان متحمل شکست سنگینی شد. در انتخابات پارلمانی عراق با ریزش نزدیک به ۵۰ درصدی آرای خود مواجه و تنها موفق به حضور دو نماینده در بغداد شد. همچنین در انتخابات پارلمان محلی اقلیم نیز شمار نمایندگان این حزب از ۱۰ نماینده به عدد ۵ کاهش یافت.

پس از چنین شکستی و برگزاری کنگره هشتم در سال ۲۰۱۹، اتحاد اسلامی انتخابات پارلمانی ۲۰۲۱ عراق را به عنوان نخستین آزمون پس از دوره تجدیدنظر در فعالیت‌ها و برنامه‌های خود، پیش رو دارد، امید این حزب اسلامی به فعالیت‌هایی است که فراکسیون پارلمانی آن در اربیل به عنوان دفاع از حقوق عامه و انتقاد از احزاب حاکم داشته است.

در تبلیغات انتخابات کنونی پارلمان عراق برنامه و راهبرد مشخصی برای عبور از شکست‌های سال ۲۰۱۸ و کسب موفقیت‌های گذشته اتحاد اسلامی کردستان مشاهده نشده و همین امر ناظران مسائل کردستان عراق را به این نتیجه رسانیده است که ممکن است شعارهای کنگره هشتم اتحاد اسلامی و بازگشت به دوران طلایی گذشته محقق نشود.

از سوی دیگر، به مانند دیگر احزاب کوچک عراق، اتحاد اسلامی کردستان نیز از تاثیرگذاری قانون جدید انتخابات این کشور بر میزان آرای خود در حوزه‌های انتخابیه مختلف مصون نخواهد بود.

حزبی که یکی از طرفداران اصلی برگزاری رفراندوم سال ۲۰۱۷ اقلیم کردستان بوده است هنوز هم دارای خط فکری مشخصی نیست، زمانی از طرفداران و رهروان اصلی اخوانیزم در اقلیم کردستان بوده و همانگونه که اشاره شد در سال ۲۰۱۷ نیز از احزابی بود که با حمایت از رفراندوم مسعود بارزانی بر طبل ملی گرایی در این منطقه می‌کوبید.

عدم توان رسانه‌ای و اقتصادی شاید یکی از عمده نقاط ضعف اتحاد اسلامی کردستان در این دوره از انتخابات عراق باشد. حزبی که در مقایسه با دیگر احزاب مطرح کُردی هنوز هم نتوانسته است منبع درآمدی مشخصی داشته باشد در زمینه رسانه‌ای نیز با وجود پیشینه کافی، از کاروان نوآوری‌ها و تاثیرگذاری‌های رسانه‌ای بر جامعه مخاطبین اقلیم عقب مانده است.

یکی دیگر از انتقاداتی که علیه این حزب اسلامگرای کُردی مطرح شده، این است که هر چند خود را مخالف وضعیت موجود در اقلیم کردستان نشان می‌دهد اما استراتژی مشخصی برای ابراز این مخالفت و جذب آرای معارض مردمی ندارد و بیشتر در نقش یک میانجیگر در میان دو حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی ظاهر شده است.

اتحاد اسلامی کردستان در مقایسه با دیگر احزاب اسلامی از پیشینه فعالیتی سازماندهی شده‌ای برخوردار است، مبلغان مذهبی مطرح و شناخته شده‌ای دارد که می‌توانند در چنین موقعیت‌هایی فریادرس حزب متبوع خود باشند.

حزبی که با هدف جبران شکست انتخابات دوره گذشته پارلمانی عراق پا به عرصه انتخابات این دوره گذاشته است بر اساس نتایج نظرسنجی یک موسسه خارجی در اقلیم کردستان ممکن است دارای یک الی دو نماینده در بغداد شود.