تهران: مختارپور: امروز خوشبختانه دست جبهه فرهنگی انقلاب خالی نیست/ قزوه: کار فرهنگی باید انسجام داشته باشد

به گزارش حلقه وصل، اولین گام از طرح «مدرسه جهادی خواندن» با هدف پرداختن به مقوله «خواندن» و شناسایی استعدادهای ادبی در کتابخانه‌های عمومی مناطق محروم و کمتر برخوردار کشور، به همت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی با محوریت کتابخانه عمومی حاج عبدالله والی در خمینی‌شهر منطقه بشاگرد، اجرا شد.

نشست تشریح فعالیت در مدرسه جهادی خواندن، صبح امروز با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، علیرضا قزوه،‌ جواد محقق، ضرابی، انصاری و ... از حاضران در این اردوی جهادی در دفتر نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد.

* رستمی: عده‌ای از نوجوانان عنوان می‌کردند که اجرای چنین مدرسه‌ای در باورمان هم نبود

در ابتدای این جلسه کاظم رستمی با ارائه گزارشی از این فعالیت جهادی اظهار داشت: این طرح با ایده اولیه آقای متولیان با عنوان «مدرسه جهادی خواندن» استارت زده شد و پس از مطرح شدن، هدف و نگاهش مخاطبان کتابخانه‌های عمومی در مناطق محروم خصوصا گروه سنی نوجوانان بود تا برای این طیف برنامه‌ای با سرفصل‌های مشخص اجرایی شود.

به گفته وی، برای اجرای این سرفصل‌ها شیوه‌نامه‌هایی نوشته شد و به عنوان اولین قدم در این طرح جهادی منطقه بشاگرد  انتخاب شد،‌ برنامه‌ریزی به شکل صورت گرفت که اساتیدی در منطقه حضور داشته باشند و از این طریق فعالیت فرهنگی جامه عمل بپوشند، پیش‌بینی ما تحقق 70 درصد از اهداف برنامه‌ریزی شده بود اما صد در صد آنچه برنامه‌ریزی شده بود اجرایی شد. چرا که اساتید با روحیه جهادی این اهداف رامحقق کردند و بازخوردهایی که ما از دانش‌آموزان دریافت کردیم، مثبت بود.

وی ادامه داد: برای تعدادی از مخاطبان ما اجرای این طرح غیرقابل باور بود و منتظر بودند ببینند در ادامه چه اتفاقی رخ می‌دهد، عده‌ای از نوجوانان عنوان می‌کردند که اجرای چنین مدرسه‌ای در باورمان هم نبود.

رستمی در پایان گفت: مدرسه جهادی خواندن خاطرات خوبی را برای مربیان و مخاطبان رقم زد و برای بنده همانند خاطراتی است که از دفاع مقدس می‌خواندم. تمام ضرورت‌هایی که فکر می‌کردیم باید در این دوره‌ها داشته باشیم وجود داشت اما در حال حاضر باید برای ادامه،استمرار و وسعت آن برنامه‌ریزی کنیم.

* محقق: تجربه خوبی حاصل شد

جواد محقق از اساتید برجسته شعر واز مدرسان این مدرسه که در این اردوی جهادی حضور داشت، اظهار داشت: سفری که انجام شد برای بنده لذتبخش بود چون از سال‌های ابتدای انقلاب که این منطقه کشف شد جذابیتی برایم داشت و همواره خواهان سفری به آنجا بودم اما موقعیتش پیش نمی‌آمد.

وی با برشمردن ثمره‌های شخصی و کاری این سفر گفت: با توجه به اینکه مدرسان همراه ما بودند تجربه تازه‌ای صورت گرفت که شاید در سایر مناطق بدین شکل این تجارب کسب نشده بود. تجربه خوبی حاصل شد اما مثل هر تجربه‌ای اولی باید نواقص ابتدای دوره اول برای دوره‌های آتی رفع شود.

محقق ضمن اشاره به اینکه ابتدا شاید ما شناختی از سطح بچه‌ها و میزان استقبال آنها نداشتیم و شاید دوستان برگزار کننده هم نکاتی مدنظر دارند که باید لحاظ شود، گفت: الان هر دو طرف اطلاعات جامعی از شرایط داریم و به نظر می‌رسد باید چند جلسه (حداقل 2 جلسه) پیش از سفر نشست‌های برنامه‌ریزی داشته باشیم تا کلاس‌ها منظم‌تر و با آمادگی برپا شود چرا که دوستان بومی هم خیلی تجربه‌ای از این ماجرا نداشتند ولی برای من تجربه مغتنمی بود.

* قزوه: سفر به بشاگرد برایم ویژه بود/ کار فرهنگی باید انسجام داشته باشد

علیرضا قزوه مدیرمرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری هم درباره این سفر اظهار داشت: سفر به بشاگرد از سفرهای خوب زندگی من بود، من به بسیاری از نقاط داخل و خارج کشور سفر کرده‌ام و در برخی سفرها مطالبی می‌نویسم و از این رو می‌گویم اهمیت برخی شهرهای داخلی از سفرهای خارجی بیشتر است.

قزوه با بیان خاطره‌ای از مرحومه طاهره صفارزاده اظهار داشت: همزمان با دوره چهاردهم شعر دفاع مقدس دبیر این جشنواره بودم. جشنواره‌ای که باید در قصرشیرین برگزار می‌شد و همزمان دعوتی از فرانسه برای شرکت در جشنواره دیگری داشتم. همان روزها با خانم صفارزاده تماس گرفتم و از ایشان پرسیدم کدام سفر مهم‌تر است، ایشان در کمال تعجب پرسید معلوم است قصرشیرین و من بلافاصله قصرشیرین را انتخاب کردم.

این شاعر در ادامه بیان کرد: من به خیلی از شهرها در کشورهای مختلف سفر کردم اما رفتن به بشاگرد سفر ویژه‌ای برایم بود، این سفر اولا حال خود بچه‌ها را خوب کرد و دوم اینکه متوجه شدیم که چه هوش و استعدادی در این بچه‌ها وجود دارد، منطقه‌ای که نقطه مقابل منطقه آزاد کیش است، هر چند با فاصله کم اما محرومیت بسیار دارد.

وی با بیان اینکه ابتدای مسیر را با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور آغاز کردیم، افزود: من در خیلی از نقاط چون دهلی کلاس‌هایی داشتم اما هیچ یک به مانند بشاگرد جواب نداد، من از کلاس‌هایم لذت می‌بردم چرا که ضریب هوشی بچه‌ها بالا بود و هر کدام می‌توانند یک شاعر و نویسنده باشند.

قزوه در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه نباید بچه‌های این مدرسه رها شوند و میوه‌ها به ثمر بنشینند،‌ گفت:‌ نباید میوه‌ای که با این همه تلاش به ثمر نشسته حاصلش نصیب دیگران شود.

مدیرمرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با بیان اینکه باید بحث مقاومت در کنار ادبیات و همراستا با آن در این مناطق مدنظر قرار گیرد و در این دوره به درستی اینگونه شد، گفت:‌ کار فرهنگی باید با انسجام صورت گیرد باید با بچه‌ها به لحاظ اعتقادی هم کار کرد، بنابراین حرکت جهادی باید همراه با حرکت اعتقادی باشد و در این مسیر نهاد کتابخانه‌ها سنگ تمام گذاشتن، اگر بتوانیم این ماجرا را در سطح کشور تبدیل به فرهنگ کنیم ثمربخش خواهد بود.

* ضرابی: انجام امور جهادی باید زیربنایی باشد نه روبنایی

ناصر ضرابی از مدرسان بخش مقاومت این کارگاه‌ها در بشاگرد خطاب به مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اظهار داشت: من احساس می‌کنم نگاه جهادی خوبی بر این استان داشتید و انتخاب بشاگرد به درستی انجام شد، من مدت‌ها مشاور آقای چینی‌فروشان در مناطق محروم بودم اما به دلیل نبود امکانات نتوانستیم به اهداف‌مان برسیم.

وی اظهار داشت: انجام این امور جهادی باید زیربنایی باشد نه روبنایی، سطحی و شعاری؛ چرا که کشف استعدادها و در ادامه رشد استعدادها مدنظر بوده است.

وی با بیان اینکه کتابخانه عمومی نهاد در بشاگرد فعال است اما باید به آن توجه بیشتری شود، گفت: خوانی که گسترده‌اید پایش بایستید چرا که این امور جهادی به شرط ایستادگی و استمرار جواب می‌دهد اما اگر شعار در کار باشد حیف خواهد شد.

* داداشی: کتاب و مجله از نیازهای اساسی کودکان بشاگرد است

داداشی از مدرسان بخش داستان این اردو اظهار داشت: در سفرم به بشاگرد دیدم که کتاب ومجله از نیازهای اساسی این منطقه است.

وی با بیان اینکه همیشه حسرت زلالی روزهای ابتدای انقلاب را می‌خورم ولی همان لطف و صفای معنویت دهه 60 را در این منطقه به چشم دیدم، گفت:‌ما همدلی خوبی را طی این چند روز از مردم بشاگرد شاهد بودیم،  ای کاش در شهر ما نیز یکپارچگی و صمیمیت دیده می‌شد.

وی در پایان خطاب به مسئولان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: متولی کتابخانه‌ها شمایید برای تهیه کتاب و مجلات در این منطقه بشتابید.

* سلطان شاهی: نتایج مثبت کلاس با موضوع مقاومت و فلسطین در بشاگرد

علیرضا سلطان‌شاهی از مدرسان بخش مقاومت و فلسطین این اردوی جهادی ضمن تقدیر از برگزیدگان چنین اردویی اظهار داشت: من تاکنون چنین کارگاهی را در چنین فضایی تجربه نکرده بودم، برای خودم هم خیلی مؤثر بود و از فضا استفاده‌ها بردم، من باید تشکر کنم چرا که در این وانفسای مسائل مختلف سیاسی واجتماعی جامعه، دوستان به موضوع مقاومت هم اهتمام داشتند و برای آن کارگاه برگزار کردند آنهم در مناطقی که در بدو ورود تصور طرح چنین موضوعاتی مشکل بود.

وی گفت:‌پیش خودم قبل از شروع کلاس‌ها و در ته ذهنم تردید داشتم که مسئله فلسطین و مقاومت را چگونه مطرح کنم ( به دلیل محرومیت‌ها) چه بازخوردی خواهد داشت،‌اما با روحیه و نیت پاکی که بچه‌ها داشتند نه تنهابا مشکلی مواجه نشدیم بلکه برای بنده یک نتیجه مثبت داشت زیرا باید و لازم است در مناطق محروم چنین فعالیت‌هایی را داشته باشیم. این سرمایه‌گذاری در چنین فضایی صورت گرفته و نسبت به موضوع مقاومت و فلسطین این توجه صورت گرفته که امیدوارم استمرار داشته باشد.

* اردستانی: نوجوانان این منطقه عطش و علاقه برای آموختن داشتند

مرتضی اردستانی از شاعران جوان کشورمان و عضو مؤسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب در این نشست اظهار داشت: مهمترین معضلی که در این منطقه دیدم «احساس فراموش شدگی» بود و هست، صرف رفتن و گفت‌وگو کردن ما با این بزرگواران فارغ از اینکه چه سطحی دارند و به چه هنری آراسته‌اند خود نشان می‌داد در اثر شوق و علاقه نمودهای این حضور را که چقدر این حس در وجود این عزیزان هست اما امثال بنده یک قدم عقب‌تر هستیم چون این حس فراموش شدگی به سبب دود و دیوارهای شهرنشینی نیست، آن احساس فراموش شدگی با من نیست اما با رفتن به این منطقه در من زنده شد.

وی گفت: نوجوانان این منطقه عطش و علاقه برای آموختن داشتند که برای من درس‌آموز بود آنها حتی حاضر نبودند برای استراحت از کلاس خارج شوند، زنگ تفریح‌ها در کلاس می‌ماندند تا گفت‌وگو کنیم و این تفاوت‌ها در کلاس‌های درس ما در تهران و این نقاط است.

این شاعر خاطرنشان کرد« رفتن به این مناطق محلی است برای ساخته شدن خود ما چه خوب که دوستان فرصت داشتند و به این مناطق می‌رفتند من در این سفر احساس مفید بودن واقعی و نه توهمی داشتم.

به گفته وی معمولا هر مدیری در هر جا منصوب می‌شود کارهای روتین و معمولی خود را باید انجام دهد اما این سفرها سیالیتی ایجاد می‌کند که فراتر از روال‌های معمول است.

اردستانی در پایان با مبارک دانستن این حرکت عنوان داشت: باید فکر کنیم ما بشاگردی هستیم و آنها مسئول ما هستند، ما چه توقعی از آنها داریم ولی در سفر اخیر متوجه شدم معلم نقاشی، کتاب و مجله باید به این مناطق ارسال کنیم و نباید ادامه کار را فراموش کنیم.

* تفاوت اردوی سازندگی با فرهنگی/ نامه‌های محبت آمیز کودکان بشاگرد برای رهبر انقلاب

موسوی‌نیا از مدرسان بخش داستان اردوی بشاگرد هم گفت: یادمان نرود که خیلی از سازمان‌ها و مؤسسات و خیلی از ماها وظیفه‌مندیم و در قبال دانش‌آموزان و مردم مناطق محروم مسئول هستیم، خیلی از ما اردوی جهادی رفته‌ایم،‌مناطق محروم را دیده‌ایم اما تفاوت این اردوی فرهنگی با اردوی جهانی آن است که در اردوهای سازندگی کار انجام می‌شود و حس و روحیه در فرد تقویت می‌شود اما به دلیل مواجهه در اردوهای فرهنگی با مردم آنهم به شکل مستقیم این ارتباط شکل می‌گیرد و تفاوت این دو اردو در همین است که در اردوی فرهنگی بامردم مستقیم مواجهیم.

وی با بیان اینکه ای کاش نمی‌رفتیم چرا که الان مسئولیت‌مان بیشتر شده، گفت: اگر این اتفاق ناتمام بماند جواب گفتن برای ما دشوار است خیلی از سازمان‌ها مسئولیت سازمانی دارند اما خیلی از ما نیز به واسطه وظیفه انسانی‌مان کمک می‌کنیم بنابراین پیشنهاد می‌کنم حلقه‌ای از سازمان‌ها ایجاد کنیم تا یک گروه جهادی از هنرمندان تنها برای انجام کارهای فرهنگی تاسیس شود، با این نگاه در حوزه تولید اثر و ادبیات خلاق هم جهشی خواهیم داشت.

موسوی فضای کنونی ادبیات را با اغماض خاکستری دانست و گفت: تشکیل چنین گروه‌هایی وارسال خبرهای خوب به جای خبرهای سیاه از رسانه‌ها می‌توانند موجی از این حرکت جهادی میان هنرمندان ایجاد کنند.

وی همچنین با بیان اینکه نوجوانان این منطقه نام خود را با القابی چون دکتر ومهندسی مطرح می‌کردند و این عزت و اعتماد به نفس برایم مهم بود، گفت: در جان این بچه‌ها عقیده و اعتقاد مذهبی وجود داشت بنابراین از آنها خواستم نامه‌ای به رئیس‌جمهور نخستین مسئول اجرایی کشور و رهبر معظم انقلاب بنویسند، جالب اینکه تنها 2 نفر به مسئول اجرایی کشور نامه توبیخی نوشتند و 30و اندی نفر به رهبر انقلاب نامه‌های زیبا نوشتند که از مزیت‌های این بافت فرهنگی است، برای من تجربه شگفت‌انگیزی بود و حتما علاوه بر زندگی در اثار ما ثمراتی خواهد داشت.

* محقق: سهمیه مجلات ورزشی و کتاب در بشاگرد 5 برابر شود

حامد محقق از اساتید جوان این اردوی جهادی در این نشست اظهار داشت: نکاتی باید در باره این سفر بیان کنم ،‌ما ابتدا برای دانش‌آموزان پایه اول و دوم سه کلاس برای دبستان برگزار کردیم، این کلاس‌ها با لطف دوستان کانون پرورش فکری کودک و نوجوان در هرمزگان با سه استاد برگزار شد. ما کلاس‌هاای کتابخوانی، نوشتن خلاق، کاردستی و قصه‌گویی را برگزار کردیم که تمامی آنها در پایان حاکی از رشد جوانان دارد.

وی افزود: مرتبه اولی که به منطقه رفتیم پایلوت بچه‌ها برای سرمایه‌گذاری ما دوره راهنمایی بود ولی با آنچه دیدیم باید برای بچه‌های ابتدایی توجه ویژه‌ای داشته باشیم چراکه سرمایه‌های ابتدایی ما هستند،از این جهت فکر می‌کنم می توان با کانون پرورش فکری کودک و نوجوان تفاهم نامه داشت تا به شکل ماهانه اساتید و مربیان به این مناطق اعزام شوند، دوم اینکه کتابخانه‌های سیار می‌توانند ماهانه کتاب‌هایی رابه روستاها ببرند ضمن اینکه باید کتابدار ما جناب آقای داستانی آموزش ارتباط با کودکان ببینند.

محقق در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه بخشی از کودکان به دلیل حضور در خوابگاه وعدم اجازه خروج از آن دسترسی به کتابخانه ندارند، گفت: البته کتابدار نهاد کتابخانه‌ها با معلم این بچه‌ها صحبت کرده تا کلاسها در کتابخانه برگزار شود در این صورت بچه‌ها هم کتاب‌ درسی و مجله مطالعه می‌کنند، بنابراین باید اختیار عملی به کتابدار و نماینده نهاد داده شود تا کتاب‌ها را از کتابخانه خارج و به خوابگاه ببرد.

وی در پایان ضمن ناکافی دانستن منابع  کتابخانه برای نوجوانان، تصریح کرد: نوجوانان این منطقه خواهان مجلات کودک و نوجوان و ورزشی هستند و فکر می‌کنم سهمیه این مجلات باید 5 برابر شوند.

* انصاری: بکر بودن فرهنگ بشاگرد به دلیل ایزوله بودن آن نیست

انصاری نماینده موسسه جهادی صهبا که از متولیان برگزاری این مدرسه جهادی خواندن بود، گفت: حاج‌عبدالله والی فرهنگی بود و انصافا کار فرهنگی می‌کرد اگردرگیری عمرانی هم داشت از منظر فرهنگی نگاه می‌کرد، حاج‌عبدالله فرهنگ منطقه را بکر نگه داشت اما ایزوله نکرد، وقتی به منطقه آمد راهی به بشاگرد نداشت اما او توانست با تلاش‌های خود به مردم و منطقه راه را باز کند.

وی در ادامه با بیان اینکه بکر بودن فرهنگ بشاگرد به دلیل ایزوله بودن آن نیست، گفت: کاری که در حال حاضر انجام می‌شود مقدس است، قطعا اگر مرحوم حاج‌عبدالله والی در قید حیات بود خواهان استمرار این مدرسه بود.

انصاری ضمن بیان اینکه خمینی‌شهر قرارگاه فرهنگی ما در این منطقه است، گفت: این منطقه جایی است که قدم‌های حاج‌عبدالله از آنجا عبور کرده،ایشان معتقد بودند هم  افرادی که به این منطقه می‌آیند و هم حاضران در آن میهمانان حضرت ولی عصر هستند از این باب مقدس است.

وی در پایان با تاکید بر اینکه باید این امور استمرار و بسط یابد، گفت: اگر بتوان وسیع شود منطقه باید به طواف کتاب درآید، در این صورت یک کتابخانه در خمینی‌شهر کم است، توسعه این فضا کم است باید خوابگاه‌ها و کتابخانه‌ها توسعه یابند، چراکه برای چهره فرهنگی منطقه کمک کننده است.

* مختارپور: امروز خوشبختانه دست جبهه فرهنگی انقلاب خالی نیست/ فرهنگ، ادب و هنر مسائلی است که می‌تواند مانع اشاعه آسیب‌های اجتماعی شود

علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در پایان این نشست و پس ازپایان گزارش اساتید و مدرسان این مدرسه جهادی در سخنانی بیان داشت: همانطور که در سخنان دوستان هم بود باید جلساتی با حضور مدیران و معاونین نهاد تشکیل شود تاموارد به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

مدیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ضمن بیان اینکه مرحوم احمد زارعی در سیستان و بلوچستان با انتشار مجله کودک مسلمان بلوچ در ابتدای انقلاب تجربه ای را انجام داد که به محصول منجر شد، گفت: تاریخ این مجله باید در قالب کتاب منتشر شود چرا که بسیار ارزنده است.

وی با بیان اینکه امروز خوشبختانه دست جبهه فرهنگی انقلاب خالی نیست، گفت، کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان انتشارات سوره مهر،‌شهرستان ادب و ...مجموعه‌هایی هستند که می‌توانند در راستای این امر طراحی کنند و اثار این دانش‌آموزان را با اصلاحاتی منتشر نمایند. همانطور که در سخنان دوستان هم بود گاهی هم بسیاری از نوجوانان و جوانان جبهه انقلاب به این دلیل که جایی برای اثرشان پیدا نمی‌کنند واز نطقه مقابل از آنها استقبال می‌شود جذب آن نطقه می‌شوند ولی امروز که انقلاب امکانات خوبی دارد باید از آن استفاده کرد.

مختارپور همچنین ضمن تاکید بر استمرار چنین حرکت‌های فرهنگی به مسائل اجرایی هم اشاره کرد و گفت:‌ما جلسه‌ای با آقای فاضل نظری معاون کانون پرورش فکری کودک و نوجوان داشتیم و زمینه انعقاد قرارداد فراهم شده است، تمام این حرکت‌ها به برنامه‌هایی معطوف است که در کلام نظام از سوی رهبر معظم انقلاب تعیین می‌شود و باید در آن مسیرها پیش رفت.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به یکی از فعالیت‌های نهاد در زمینه آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت:‌از سال گذشته نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور کاری در زمینه آسیب‌های اجتماعی را شروع کرد، ما در بسیاری از مناطق دچار این آسیب‌ها هستیم و این موضوع بارها در منویات رهبر انقلاب مورد تاکید بوده است.

وی با بیان اینکه این مسئله ربطی به مناطق دوردست هم ندارد و در مرکز کشور و مناطق مرفه هم گاهی باید کارهایی در راستای آسیب‌های اجتماعی انجام شود، گفت: ما این کارها را آغاز کردیم چرا که فرهنگ، ادب و هنر مسائلی است که می‌تواند مانع اشاعه آسیب‌های اجتماعی شود.