حقایقی که باید از سینمای هند بدانید

به گزارش حلقه وصل، اگرچه سینمای هند یکی از قدیمی‌ترین سینماهای جهان و بزرگترین سینما از نظر تعداد آثار خروجی آن است و تحول آن به موازات غرب و همینطور تداخل آن با هالیوود تا همین اواخر توجه‌های بیشتری را به سمت سینمای این کشور جلب کرده است. اما نکات مختلفی در مورد سینمای هند وجود دارد، به ویژه هنگامی که صحبت از صنعت عظیم هندی زبان در بمبئی می‌شود که معمولاً با نام «بالیوود» شناخته می‌شود.

فیلم‌های بالیوودی در دهه اخیر به جمع ده فیلم برتر پرفروش سینمای آمریکا هم راه پیدا کرده اند. از جمله فیلم «جوانی و دیوانگی» که در گیشه سال ۲۰۱۳ آمریکا جایگاه نهم را کسب کرد. در این گزارش نکاتی را درباره سینمای هند بخوانید که احتمالا چیزی در مورد آن‌ها نمی‌دانستید.

سینمای هند فراتر از بالیوود است اصطلاح «بالیوود»، اگرچه اغلب به اشتباه با کل سینمای هند اشتباه گرفته می‌شود، اما در واقع این کلمه به صنعت فیلم‌های هندی زبان در شهر بمبئی اشاره می‌کند. چندین صنعت فیلم منطقه‌ای مختلف در سراسر کشور هند وجود دارد که در هریک فیلم‌ها به زبان متفاوتی ساخته می‌شوند و برجسته‌ترین آن‌ها زبان‌های تامیل، تلوگو، بنگالی و کانارایی هستند. فیلم هاس سینمای در هر منطقه دارای انواع مختلف موسیقی با تفاوت‌های قابل توجه هستند. به طور کلی، سینمای مناطق جنوبی، به ویژه تلوگو و تامیل، نسبت به صنعت بالیوود نسبتا مهیج و پرحاشیه ترند. راجینیکانت که بعد از جکی چان گرانترین بازیگر آسیایی است که در فیلم‌های سینمایی تامیلی زبان ایفای نقش کرده.

۲۰۱۳ صدمین سالگرد سینمای هند بود در حالی که ساخت اولین فیلم بلند و صامت هندی به نام «راجا هاریشچاندرا» در سال ۱۹۱۳ ساخته شد، سینمای هند در سال ۲۰۱۳ صدمین سالگرد خود را جشن گرفت. تأثیرات سیاسی باعث شد که صنعت فیلم هند به موازات همتایان غربی خود به طور مستقیم، اما گسسته پیشرفت کند. عصر طلایی تولید آثار در این کشور تقریبا همزمان با موج‌های مختلف جدید در اروپا بود. ظهور فیلم‌های پرفروش در این کشور نیز با سینمای آمریکا در سال ۱۹۷۰ همزمان شد. در قرن بیست و یکم، تمایل به تقلید از فیلم‌های آمریکایی و اروپایی مثل کوتاه شدن زمان فیلم و کاهش تعداد موسیقی‌ها به ویژه در بالیوود شدت بیشتری گرفت.

از تاریخ هند بیشتر بدانید بخش زیادی از انزوای خلاقیت در اولین سال‌های سینمای هند و تدوین قوانین خاص خود و جدا از قوانین دیگر سینماهای جهان، به مقرراتی برمی گردد که دولت بریتانیا (هنگامی که انگلیس بر هند حکومت می‌کرد) برای تبلیغ فیلم‌های انگلیسی و برتری آن‌ها در رقابت با فیلم‌های آمریکایی وضع کرده بود. پس از به دست آوردن استقلال سیاسی در سال ۱۹۴۷، صنایع ملی فیلم هند، که قبلا از نظر زیبایی شناسی مستقل بودند، به همان شکل باقی ماندند. علاوه بر تأثیر زیبایی شناختی سیاست، محتوای موضوعی بسیاری از فیلم‌های هندی به طور طبیعی تاریخ و سیاست هند را منعکس می‌کند و فیلم‌های بیشماری هستند که به شورش علیه انگلیسی‌ها می‌پردازد. اختلافات بین هند و پاکستان نیز موضوعی است که چندین بار در سینمای هند به آن پرداخته شده. تنش‌های سیاسی بین دو کشور باعث ایجاد داستان‌هایی در همه موضوعات از جاسوسی به سبک جنگ سرد بین دو کشور گرفته تا داستان عاشقانه پسر هندی و دختر پاکستانی شده است.

فیلم ماسالا در سینمای هند چیست؟ همه فیلم‌های هندی از نوع فیلم ماسالا نیستند، اما فیلم‌های ماسالا از آثار منحصر به فرد هندی هستند. فیلم‌های ماسالا معادل سینمایی ادویه جات مورد استفاده در آشپزی هندی هستند و در واقع در این نوع از فیلم‌ها همه ژانرها در یک فیلمنامه قرار داده می‌شوند و کارگردان آن را می‌سازد. در واقع فیلمی را با ژانرهای متعدد و مختلف تصور کنید که از داستان‌های عاشقانه، کمدی و ملودرام تشکیل شده است.

آهنگ‌ها و موسیقی اگر چه گاهی موسیقی و آهنگ‌ها می‌توانند به داستان فیلم هم ربط داشته باشند، اما آهنگ‌ها در سینمای هند لزوماً ربطی به داستان ندارند. می‌توان گفت این آهنگ‌ها عمدتا برای بازاریابی برخی از برندهای موسیقی استفاده می‌شود، اما از طرفی هم اگر به خوبی از آن‌ها در فیلم بهره گرفته شد می‌تواند به خودی خود یک اثر هنری باشد.

شهرت در بالیوود یکی از جنبه‌هایی که صنایع فیلم هند و به ویژه بالیوود به هالیوود کلاسیک شباهت دارد، ساختن و پرورش سیستماتیک ستاره‌های سینما است. مانند هالیوود، تاریخ بالیوود هم مملو از بازیگرانی است که در رسیدن به شهرت ناکام بوده اند. اما از طرفی اگر کسی در این سیستم موفق شود به شهرت زیادی خواهد رسید، شاید حتی بیشتر از همتایان غربی خود.

تقویم اکران در سینمای هند برخی از جنبه‌های تقویم اکران با آمریکا شباهت دارد. برای مثال فیلم‌های پرفروش مهم در عید (تعطیلات به مناسبت پایان ماه رمضان) اکران می‌شوند که به اکران در تعطیلات ایالات متحده شباهت دارد. اما نکته‌ای عجیب هم وجود دارد و آن هم این است که بالیوود در طی فصل بازی‌های کریکت عملا تعطیل می‌شود و با صرف نظر از وضعیت گیشه سینما، تنها چند اثر معمولی نمایش داده می‌شود.