به گزارش حلقه وصل، تاریخ مبارزات انقلاب اسلامی آکنده از خاطراتی است که در برگیرنده خاطرات تلخ و شیرین، شکلگیری، تغییرات و فراز و فرودهای گروهها، دستگیریها، مقاومت در زیر شکنجههای وحشیانه و... است. خاطرات مبارزانی برخاسته از متن مردم که گاه مکتوب شده و ماندگار و گاه در اذهان، خاکستری ماندهاند.
کتابهایی همچون «احمد احمد»، خاطرات «عزتشاهی»، خاطرات مرضیه حدیدچی (دباغ)، «سالهای بیقرار» و هزاران عنوان دیگری که در طول سالهای گذشته منتشر شده است، بخشی از تاریخ مبارزه ملت ایران علیه رژیم طاغوت است. تمامی این عناوین تلاش دارند تا روایتگر صادقی از دوران مبارزه و تلاش مردمی باشند که برای دیدن روزهای بدون ترس و خفت، از جان و مال و خانواده گذشتند. این تنها بخشی از تاریخ بزرگ و عظیم انقلاب اسلامی است.
حجتالاسلام و المسلمین سعید فخرزاده که هماکنون مدیریت دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری را برعهده دارد، از جمله افراد تأثیرگذار در این حوزه است. بسیاری از کتابهایی که در سالهای اخیر منتشر شده و مورد اقبال عموم قرار گرفته، یا به قلم او بوده و یا زیر نظر او تدوین و منتشر شده است. علاوه بر این، فخرزاده از هستههای اولیه جمعآوری خاطرات رزمندگان ایرانی و سربازان اسیر عراقی است. نقش او در جمعآوری خاطرات دو دوره انقلاب اسلامی و دفاع مقدس از نظر بسیاری از کارشناسان حوزه تاریخ معاصر، تأثیرگذار و بیبدیل است. حجتالاسلام و المسلمین سعید فخرزاده به شرح فعالیتهایش از دهه 60 تاکنون پرداخته است. او در این گفتوگو ضمن اشاره به برخی از خاطرات تلخ و شیرین، به پارهای از مشکلات که گاه مانع فعالیتهای او و دوستانش میشد اشاره و تأکید میکند که صحبتهای مقام معظم رهبری و نظر ایشان درباره آثار منتشر شده از سوی دفتر تاریخ شفاهی، برای او و همکارانش امیدوارکننده بوده است.
حجتالاسلام و المسلمین سعید فخرزاده، مدیر دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری با اشاره به فعالیتهای این دفتر در طول سالهای گذشته برای پر کردن خلأهای موجود در حوزه تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی، به نظر رهبر معظم انقلاب درباره برخی از آثار منتشر شده از سوی این دفتر اشاره کرد. او در بخشی از صحبتهایش به کتاب پرمخاطب «احمد احمد» اشاره کرد و گفت: روزنامه کیهان بعد از آنکه خاطرات احمد احمد منتشر شد، مطالب این اثر را به صورت پاورقی منتشر کرد. مردم با مطالعه این پاورقیها با ما تماس میگرفتند. وقتی من به سراغ آقای احمد احمد رفتم تا خاطراتش را ثبت کنم، میگفت که چندسالی است که کسی از دوستانش سراغش را نگرفته است. پاهایش زمان مبارزه تیر خورده بود و نمیتوانست از خانه خارج شود، خانهنشین شده بود. وقتی کتاب منتشر شد، آنقدر با او تماس گرفتند که گاهی برایش مزاحمت ایجاد میشد. مجبور شده بود شماره تماسش را تغییر دهد. استقبالهای اینچنینی از خاطرات مبارزان انقلابی نشان میدهد که این واقعیت موجود بود اما باید آن را برای مردم ارائه داد.
وی ادامه داد: تلاش ما در این مدت این بود که با تحقیق و مستندسازی که برای نگارش این آثار انجام میدهیم، کتابهایی با درجه راستی و صداقت بالا و نزدیک به واقعیت به جامعه منتقل کنیم.
نظر رهبر معظم انقلاب درباره خاطرات «عزتشاهی»
مدیر دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری به نظر رهبر معظم انقلاب درباره برخی از آثار منتشر شده از سوی این دفتر اشاره و اضافه کرد: مقام معظم رهبری درباره کتاب «عزتشاهی» فرموده بودند که این کتاب پر از صداقت است. مردم به این صداقتها نیاز دارند؛ به همین جهت نیاز است که تا جایی که امکان دارد از این دست کتابها تولید و منتشر کنیم. احساس میکنم که مردم هم، کسانی که با مجموعه دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری، آشنا هستند، متوجه شدهاند که ما داریم تلاش میکنیم تا کتابهایمان با کمترین اشتباه منتشر شود؛ چرا که سالها از وقایع گذشته و ممکن است ذهن راوی اشتباه کند و اطلاعات غلطی ارائه دهد. ما در این سالها تلاش کردهایم با تحقیق و انجام مصاحبههای پیرامونی، مطالب کتاب را به واقعیت نزدیکتر کرده و شبهات و ضعفها را از این طریق از بین ببریم. این را مردم باور کرده و اعتماد عجیبی به خاطرات این مجموعه دارند. در نگارش هم تلاش شده که سبک نگارش، سبک جذابی باشد، گرچه خاطرات شفاهی جذاب است اما وقتی آدمها صحبت میکنند، مطالب را پس و پیش میگویند و ممکن است که جملات بیان شده کافی نباشد و ... به همین جهت مطالب ارائه شده ویرایش، منظم و خواندنی میشود. همه این موارد تحت نظر راوی انجام میشود. هم راوی معتقد است که ما از آنچه او گفته تخطی نکردهایم و هم متن به صورتی است که مردم از خوانش آن راضی هستند.
مطالعه 1000 جلد رمان از سوی مقام معظم رهبری تا پیش از انقلاب
به گفته فخرزاده؛ مقام معظم رهبری بعضاً کتابهای منتشر شده از سوی دفتر را میبینند و نسبت به آن نظر میدهند. نظرات ایشان نشان میدهد که ما داریم راه را درست میرویم. حتی ایشان فرمودهاند که خاطرات «عزتشاهی»، صحافی به جایی دارد، عکسها مناسب انتخاب شده، پاورقیها درست و ضمائم شسته و رفته است. ما خوشحال میشویم که میبینیم در همان راستایی که ایشان نظر دارند، حرکت میکنیم.
وی در ادامه به اشراف مقام معظم رهبری در امر کتاب و کتابخوانی اشاره کرد و یادآور شد: به جرأت میتوانم بگویم که ما فردی همانند مقام معظم رهبری در امر مطالعه نداریم. حتی کتابداری که صبح تا شب با کتاب سر و کار دارد، به اندازه ایشان کتاب نخوانده است. به نقل از ایشان میگویم که تا پیروزی انقلاب ایشان تنها یکهزار رمان خواندهاند. تخصص و تسلطی که ایشان بر کتاب دارند، هر کس دیگری ندارد. وقتی میبینیم که ایشان از کتابها تعریف میکنند، با خیال راحت امیدوار میشویم که داریم راه را درست طی میکنیم. این مطالب را یک مخاطب معمولی نگفته است، بلکه یک متخصص آگاه و فهیم نسبت به موضوع کتاب و کتابخوانی و حادثهای که ما روی آن کار میکنیم یعنی حوزه تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس گفته است. وقتی ایشان میفرمایند که این کتاب جالب و جذاب است، ما احساس میکنیم که توانستهایم راه را درست برویم.
فخرزاده همچنین در بخش دیگری از صحبتهایش به جلساتی که به همراه تاریخنگاران انقلاب و فعالان این حوزه با مقام معظم رهبری داشت، اشاره کرد و گفت: ایشان در این جلسات فرمودهاند که ثواب ثبت تاریخ انقلاب اگر از افرادی که جنگیدند بیشتر نباشد، برابر با ثواب مبارزان است. ایشان تاکید دارند که این خاطرات ثبت و ضبط شود. حتی تاکید دارند که اگر امکان انتشار این خاطرات فعلاً وجود ندارد، تنها ضبط و نگهداری شود.
مشروح گفتوگوی تسنیم با حجتالاسلام و المسلمین سعید فخرزاده در روزهای آتی منتشر میشود.