تهران: بسیاری از مقاله‌های کنگره علوم انسانی اسلامی در حد نظریه هستند

به گزارش حلقه وصل، دکتر عطاء الله رفیعی آتانی دبیر علمی چهارمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی درباره ویژگی کنگره این دوره نسبت به دوره های قبل گفت: ارائه کنندگان هر دوره نسبت به دوره قبل استادانه تر می شوند و سطح کسانی که مقاله ارائه می کنند عموما اساتید حوزه ها و دانشگاه ها هستند. در دوره های اول سطح جوانانه تر بود. این یعنی اساتید دانشگاه ها و حوزه ها به این حوزه موضوعی توجه بیشتری می کنند و به ساز و کار مدیریتی که ما برای کنگره و جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی و مجلات و نشست ها تعریف کردیم، اعتماد بیشتری می کنند. روند کلی کار ما به لحاظ کیفی رو به صعود بوده و مشهود است که اکنون اساتید ایفای نقش بیشتری می کنند.

وی افزود: ما مقالات علمی را می توانیم به سه درجه تقسیم کنیم: علمی ترویجی، علمی پژوهشی و نظریه پردازی. کنگره، مقاله های علمی ترویجی را نمی پذیرد زیرا سطح کنگره علمی پژوهشی بود. در این دوره مقاله های نظریه پردازی که در گذشته تعداد محدودی داشت، اکنون افزایش یافته است به طوری که بسیاری از ارائه ها در کمیسیون ها مقاله های نظریه پردازی هستند. بنابراین در این دوره از لحاظ کیفی و حضور اساتید تفاوت نسبت به دوره های قبل داشتیم.

وی ادامه داد: با گذشت زمان ما کمتر نیاز به تبلیغ و ترویج عمومی پیدا می کنیم زیرا ارتباط مان با جامعه علمی برقرار شده و ارتباط نهادینه شده ای بین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و جامعه علمی بوجود می آید که بخش جدی آن متعلق به استمرار و استقرار است، زیرا ما در حدود ۱۰ سال است که در این حوزه مداومت کردیم و این اتفاق افتاده است.

وی اضافه کرد: ما احساس می کنیم فاصله مان با جامعه جوان علمی این حوزه زیاد شود به همین دلیل تدبیری می اندیشیم تا برای جوانان علمی پرونده دیگری باز کنیم و اگر کنگره به سمت اساتید پیش می رود رابطه ما با آنها قطع نشود هر چند برای این کار مرکز نوآوری و ایده پردازی علوم انسانی اسلامی را داریم اما در چارچوب کنگره وزن جوانان کاهش پیدا نکند.

رفیعی آتانی درباره روند داوری مقاله ها گفت: برای مقاله های علمی پژوهشی حداقل دو داور باید نظر بدهند. اگر این دو داور نظر سازگار داشته باشند مورد پذیرش ما هم خواهد بود اما اگر نظر این دو داور با یکدیگر سازگار نباشد، برای جمع بندی به سراغ داور سوم می رویم. داور سوم هر نظری داد طبیعتا نظر او ترجیح داده می شود ضمن اینکه روسای کمیسیون ها افراد برجسته علمی هستند که داوری آنها هم در جمع بندی دخیل می شود.

وی اضافه کرد: در موارد خاصی دبیرخانه کنگره و من به عنوان دبیر علمی هم ورود می کنم و برای مقاله ای تعیین تکلیف می کنیم. برای مقاله های نظریه پردازی همین فرآیند بسیار سخت گیرانه تر و با برگزاری نشست انجام می شود. ما برای مقاله های نظریه پردازی علاوه بر داوری های متعارف، یک تا دو نشست برگزار می کنیم. در نشست ها نظریه پرداز مقاله را ارائه می کند و دو نفر ناقد و دو نفر داور و مخاطبان حضور دارند.

دبیر علمی کنگره علوم انسانی اسلامی گفت: ما نمی توانیم قضاوت کنیم که مقاله های نظریه پردازی در تکامل علوم انسانی اسلامی تحول آفرین هستند و این بستگی به تاثیرگذاری در جوامع علمی دارد اما واقعیت این است که کتاب نظریه مورد توجه قرار گرفته و همه سطح آن را پذیرفتند. ما تلاش می کنیم سطح کار را حفظ کنیم. ما نهادی به نام کرسی های نظریه پردازی داریم که داوری آنها را نهایی قلمداد نمی کنیم بلکه خودمان مکانیسم داوری را طی می کنیم.

رفیعی آتانی درباره دیدگاه های موجود برای ریاست کمیسیون های کنگره گفت: ما هیچ شرطی جز اینکه اساتید صاحب نظر قائل به تولید علوم انسانی با نگاه اسلامی و دارای قدرت سازماندهی و مدیریت باشند، نداریم. ترجیح می دهیم روسای کمیسیون ها از مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی باشند. بنابراین رییس کمیسیون یک شخصیت علمی است و پژوهش های علمی در قلمرو علوم انسانی اسلامی دارد و دارای توانایی و انگیزه های مدیریتی است و در متن نهاد علمی این کار را انجام می دهد.

دبیر علمی چهارمین کنگره علوم انسانی اسلامی بیان کرد: همه کمیسیون ها در روز برگزاری کنگره ارائه مقاله می کنند. بعضی از کمیسیون ها از صبح تا عصر ارائه مقاله دارند و بعضی از کمیسیون ها نیم روزه است.

وی درباره تعداد مقاله ها و چکیده مقاله های رسیده به کنگره گفت: مقاله و چکیده مقاله ۴۷۴ بودند که از این میان ۳۵۸ اصل مقاله و ۱۱۶ چکیده مقاله بودند. همچنین برای روز برگزاری کمیسیون ۸۰ مقاله برای ارائه درنظر گرفته شده است.

رفیعی آتانی با اشاره به حضور مهمانان کنگره گفت: مهمان خارجی این کنگره پروفسور مظفر اقبال ازکاناداست که در حوزه نگاه اسلامی در قلمرو علم و تکنولوژی کار می کند. مدعوین هم از کشورهای مختلف حضور دارند.

وی با اشاره به برگزاری برنامه های دیگر کنگره علوم انسانی اسلامی گفت: در شب برگزاری کنگره نشستی را با حضور پروفسور اقبال داریم. روز برگزاری کنگره بعد از مراسم افتتاحیه پنل ها به صورت موازی برگزار می شوند. روز پنج شنبه چهارم آبان ماه اختتامیه کنگره در قم با سخنرانی آیت الله سبحانی و مراسم اهدای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی برگزار می شود.

رفیعی آتانی با اشاره به رونمایی از کتاب های جدید در مراسم افتتاحیه کنگره گفت: مجموعه مقاله های کنگره سوم و مجله جدید تحقیقات کاربردی علوم انسانی اسلامی را رونمایی می کنیم. همچنین نمایشگاه کتاب علوم انسانی اسلامی برگزار می شود که در آن آثار ناشرانی که در حوزه علوم انسانی اسلامی اثر دارند، به نمایش در می آید.

وی در پایان سخنانش درباره اعطای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی گفت: جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی سومین دوره آن برگزار می شود. دوره اول به سه نفر پروفسور چوداری، حجت الاسلام سید عباس موسویان و آیت الله اعرافی اهدا شد. در دوره دوم به دکتر درخشان، آیت الله علیدوست و دکتر میرآخور اهدا شد. جایزه دوره سوم هم توسط آیت الله سبحانی به برگزیدگان این دوره اهدا می شود.