اتحاد با القاعده آخرین راهکار عربستان برای جلوگیری از سقوط مارب / طرح پیشنهادی بی فایده سوئد برای آتش بس در یمن

سرویس جهان حلقه وصل - چند روز بعد از این که گروه تروریستی القاعده ایست و بازرسی های امنیتی متعلق به نیروهای «کمربند امنیتی» وابسته به مجلس انتقالی جنوبی تحت حمایت امارات متحده عربی در شماری از مناطق استان ابین در جنوب یمن را مورد هدف قرار داد، یکشنبه گذشته نیز عناصر این گروه تکفیری به استان جنوبی شبوه حمله کرده و مسئولیت پرتاب دو موشک را علیه نیروهای اماراتی در این استان به عهده گرفتند. این در حالی است که حملات داخل این استان در سال ۲۰۱۸ متوقف شده بود.

حملات القاعده علیه نیروهای وابسته به امارات متحده عربی در شرایطی صورت می‌گیرد که این گروه تروریستی در مأرب کنار شبه نظامیان تحت حمایت عربستان سعودی علیه انصارالله می‌جنگد. حضور عناصر القاعده در مناطق تحت نفوذ عربستان چندین علامت سوال را به وجود آورده است که نیروهای شورای انتقالی جنوب بعد از هر عملیات پاسخ های غیر مستقیمی برای آن مطرح می کنند که به این صورت است: چرا القاعده به نیروهای وابسته به «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور فراری یمن حمله نمی کند؟

البته پاسخ این سوال می تواند روشن باشد؛ چراکه این گروه تروریستی در واقع برای حمایت از عربستان وارد درگیری های مأرب شده و در همین راستا در کنار مزدوران سعودی از یک سو علیه شورای انتقالی در جنوب و از سوی دیگر علیه جنبش انصارالله در شمال یمن می جنگد. البته عناصر القاعده این بار با هدف ایجاد یک امارت اسلامی نمی جنگند، بلکه هدف آنها این است که مناطق راهبردی مأرب تحت سیطره مزدوران عربستان که بیشتر آنها اعضای حزب اصلاح هستند بماند.

سوال مهم دیگری در این میان مطرح می‌شود مبنی بر اینکه علت تمایل القاعده برای تثبیت نفوذ عربستان در منطقه یمن چیست. شواهد نشان می‌دهد در صورتی که عربستان نفوذ خود را در این مناطق از دست دهد نیروهای تحت امر آن پناهگاه های امنی پیدا نخواهند کرد.

 هم زمان با نزدیک شدن نیروهای انصارالله به مرکز استان مأرب که آخرین مناطق نفوذ عربستان در شمال یمن محسوب‌ می‌شود، سعودی ها متوجه شدند که امارات متحده عربی تنها برنده جنوب است؛ چرا که با توجه به از دست رفتن مواضع ریاض در شمال یمن نیروهای شورای انتقالی جنوب این اجازه را دارند که سیطره خود را بر همه مناطق جنوبی یمن تحمیل کنند. به همین علت است که عربستان برای سردرگم کردن شورای انتقالی به القاعده روی آورده است؛ به ویژه پس از اینکه نیروهای وابسته به منصور هادی در استان‌های ملتهب جنوبی توسط توافقنامه «ریاض» محدود شده‌اند به نظر می رسد که حملات علیه گروه‌های وابسته به امارات طی دوره آینده تشدید خواهد شد.

از سوی دیگر اخیرا سوئد از طریق «پیتر سمبینی» فرستاده خود در یمن طرح جدیدی را برای پایان دادن به درگیری‌های مأرب مطرح کرده است که سعودی‌ها به دلیل عدم تطابق این طرح با اهدافشان، مواضع مخالفی را مطرح می‌ کنند.

در این بین جنبش انصارالله یمن نیز ضمن تاکید بر اینکه یمنی‌ها هیچگونه طرح صلحی که موجب کاهش درد و رنج ملت یمن شود را رد نمی‌کنند، تاکید کرد که با توجه به بدعهدی ائتلاف متجاوز سعودی-اماراتی در اجرای توافقنامه‌های قبلی همچون «توافقنامه استکهلم» اعتماد چندانی به این گونه طرح‌ها ندارد.

اما در عین حال مقامات صنعا اعلام کردند که این طرح را مورد بررسی قرار می‌دهند. درحالی که مذاکرات اخیر غیرمستقیم میان انصارالله و آمریکا در عمان بی نتیجه بود و طرف‌های آمریکایی و بین‌المللی اقدامات گوناگونی برای ممانعت از سیطره انصارالله بر مأرب انجام دادند، اما پیشروی نیروهای صنعا به سمت مرکز این شهر همچنان ادامه دارد.

در این بین «پیتر سمبینی» فرستاده سوئد در یمن شب گذشته وارد مأرب شد و ابتکار جدیدی را برای پایان دادن به درگیری ها مطرح کرد که برخی از نقاط آن الهام گرفته شده از ابتکار مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی یمن در پاییز گذشته بود که حتی ائتلاف سعودی- اماراتی زحمت پاسخ دادن به آن را نیز نکشید.

سعودی‌ها که در سایه دستاوردهای پی در پی نیروهای یمنی در مناطق استراتژیک مأرب، خطر نظامی بالای این جبهه را احساس کرده اند، آخرین تلاش‌های خود را برای جلوگیری از سقوط این شهر به کار گرفته‌اند. مزدوران سعودی حتی چند روز قبل مجبور شدند تجهیزات نظامی خود را از ترس اینکه به دست نیروهای انصارالله نیفتند، از مارب بیرون بکشند.

اما طرح جدیدی که سوئد بیان کرده با هدف برقراری آتش بس در همه جبهه‌های مأرب است. طبق اطلاعات، این توافق شباهت زیادی به توافق الحدیده که اواخر ۲۰۱۸ در این کشور به امضا رسید، دارد. فرستاد سوئد طی هفته‌های گذشته بخش از مفاد این طرح را به هیئت مذاکره کننده دولت نجات ملی یمن در عمان ارائه کرد، اما نتوانست تضمینی برای اجرای کامل آنها بدهد.

بر همین اساس یمنی‌ها نمی‌توانند نسبت به این ابتکار خوشبین باشند و معتقدند همانگونه که توافق نامه استکهلم اجرایی نشد و محاصره ظالمانه علیه ملت یمن ادامه دارد، به نظر نمی رسد این طرح جدید نیز نتیجه ای داشته باشد.

مقامات صنعا معتقدند که طرح جدید سوئد درواقع کپی برداری از توافقنامه‌ای که برای آتش بس در الحدیده امضا شد، است و همانگونه که این توافق کاملا شکننده بود، امیدی به اجرای طرح جدید نیست. توافق الحدیده به جنبه های مختلف نظامی و اقتصادی و امنیتی پرداخته بود، اما عربستان به هیچ یک از مفاد آن عمل نکرد و همچنان به محاصره ناعادلانه یمن ادامه می‌دهد.

از سوی دیگر فرستاده سوئد در دیدار از مأرب با مسئولان حزب اصلاح وابسته به عربستان نیز دیدار کرد. مقامات حزب اصلاح بعد از دیدار با فرستاده سوئد درباره پذیرش طرح این کشور برای مارب هشدار دادند، چرا که از نظر آنها این طرح به معنای تثبیت سیطره یمنی ها بر ۸۵ درصد از مناطق مأرب است.

رسیدن کمک ها به همه اردوگاه های آوارگان، ایجاد یک راه مواصلاتی میان صنعا و مأرب به طول ۱۷ کیلومتر جهت تسهیل عبور و مرور شهروندان، اتصال دوباره برق و گاز مأرب که منابع انرژی صنعا و شماری از استان های تحت سیطره آن را تامین می کند، تکمیل مرحله دوم پروژه گاز مأرب و واریز شدن درآمدهای حاصل از نفت و گاز منطقه نفتی صافر به حساب شعبه بانک مرکزی این استان که ویژه حقوق کارمندان دولت است و نیز انتقال مشتقات نفتی از مأرب به همه استان ها، از جمله مفاد پیشنهادی این طرح است که موجب نگرانی مزدوران سعودی شده است.

بر اساس این شاخص ها به نظر نمی‌رسد که طرح جدید سوئدی‌ها در یمن نیز نتیجه قابل توجهی داشته باشد و به گفته کارشناسان، همانند توافقنامه های قبلی محکوم به شکست است.