تهران: علوم انسانی غربی نه صحیح است و نه مفید/ بنیادهای نظری انقلاب اسلامی مبتنی بر حکمت صدرایی شکل گرفته است

به گزارش حلقه وصل، مراسم رونمایی از کتاب «واقعیت و روش تبیین کنش انسانی در چهارچوب فلسفه اسلامی» نوشته عطاءالله رفیعی آتانی عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت، با حضور حجت الاسلام رضا غلامی رونمایی شد.

رفیعی آتانی در این مراسم گفت: این کتاب در قلمرو فلسفه علوم انسانی دو نوع دستاورد دارد. یکی دستاوردهای دانشی و علمی و دیگری دستاوردهای کنشی و عملی است.

وی با بیان اینکه علوم انسانی در ایران دارای دو مشکل اساسی است گفت: یک مشکل علوم انسانی در ایران مبنایی و بنیادی است. علوم انسانی ترجمه شده از غرب محصول تحقق عینی فلسفه غربی در کنش انسان غربی است و وقتی ما علوم انسانی غربی را ترجمه می کنیم و بر اساس آن تصمیم می گیریم، به این معنی است که می خواهیم انسان جدید غربی را در جامعه خود بازتولید کنیم. مسیری که در سال های گذشته رفته ایم موید این معناست.

وی افزود: ما نمی خواهیم بر اساس فلسفه غربی زندگی کنیم لذا نباید در چهارچوب آن سیاست گذاری و برنامه ریزی کنیم. تصمیم گیری بر اساس فلسفه غربی ما را به انسانی شبیه انسان غربی شبیه می کند.

وی با بیان اینکه مشکل دوم علوم انسانی در ایران کاربردی است گفت: با فرض پذیرش علوم انسانی غربی باید گفت این علوم در عمل هم نتوانسته به زندگی ما کمک کند. نه تنها ما بلکه این علوم به ملل دیگر هم نتوانسته کمکی کند. لذا این علوم و دانش ها نه صحیح اند و نه مفید. لذا ما با یک مسئله اساسی به نام علوم انسانی در ایران مواجه ایم که تاملاتی مانند این کتاب پیش رو به ما کمک می کند به سراغ پرسش های پایداری در این خصوص برویم.

رفیعی آتانی در مورد ضرورت تداوم فلسفه اسلامی گفت: نقدی که به فلسفه اسلامی می شود این است گویی فلسفه اسلامی عقیم است. واقعیت این است که قبل از دوره علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام خمینی(ره)، فلسفه اسلامی برای تبیین مسائل الهیات به کار برده می شده است. پس از این دوره تفکر اسلامی به مسئله اجتماعی تبدیل می شود و از سوی حضرت امام و علامه طباطبایی(ره) گام های بلندی در این خصوص برداشته می شود.

وی افزود: انقلاب اسلامی محصول تفکر صدرایی است. بنیادهای نظری انقلاب اسلامی مبتنی بر حکمت صدرایی شکل گرفته است.

این استاد دانشگاه گفت: دانش ها و امور مختلف به بنیادهای فلسفی نیازمند است که اینها باید به درستی طرح شده و پاسخ های خود را دریافت کنند.

وی ادامه داد: به عنوان فردی که در دستگاه اجتماعی عمل می کنیم، نیازمند بنیادهای قوی هستیم چون خلاء فکری بسیاری از انحرافات را رقم می زند. انحرافات عملی، پایه های نظری غلط را توجیه می کند.

وی افزود: استفاده عملی برای هر فرد و جامعه از این نوع پژوهش ها این است که برای عمل خود یک بنیان نظری داشته باشیم.

این استاد دانشگاه گفت: حکمت صدرایی به ما کمک می کند که از حیث عملی، زندگی مبتنی بر اسلام را تجربه کنیم.

وی ادامه داد: کنش اسلامی برای همه کنشگران این امکان را می دهد که بنیان های نظری خود را تصحیح کنند.

رفیعی آتانی در پایان گفت: این کتاب ویراست نخست کار بنده است که ادامه پیدا کرده و تکمیل می شود. این کتاب هسته سخت سایر حوزه های موضوعی است که دیگران باید به آن ورود کنند. این مسیر پژوهش کمک می کند یک مسیر طولی برای رشد یک نظریه علمی در پیش بگیریم تا حرف های عینی تر و مفیدتری مطرح کنیم.

حجت الاسلام رضا غلامی نیز در این مراسم گفت: این کتاب با بهره گیری روزآمد از فلسفه اسلامی، تفسیر عمیقی از علوم انسانی نشان داده است و چشم انداز جدیدی برای فلسفه علوم انسانی نشان داده است.

وی ادامه داد: کتاب حاضر جلوه بارزی از حضور فلسفه اسلامی در علوم انسانی محسوب می شود.

وی افزود: فلسفه صدرایی این ظرفیت را دارد که در رگ های علوم انسانی جاری شود و به ده ها مسئله و گره در علوم انسانی از جمله بحث پیچیده کنش انسانی پاسخ دهد.

حجت الاسلام غلامی گفت: کتاب آقای رفیعی مفهوم نوصدرایی را در بکارگیری فلسفه صدرایی در حل یک ابرمسئله یعنی ماهیت کنش های فردی و اجتماعی انسان و چگونگی تبدیل اندیشه به اراده و سپس عمل، نشان داده است. این کتاب فلسفه نوصداریی را در عمل نشان می دهد.

وی ادامه داد: جامعه شناسی نوعی سطحی نگری را به فهم انسان و جامعه تحمیل می کند. جامعه شناسی در موضوعی که جناب رفیعی آتانی به آن پرداخته اند، ورودی ندارد.

وی در پایان گفت: این کتاب قدرت عینیت بخشی به علوم انسانی اسلامی را مضاعف می کند و همچنین دانش پژوهان را با نقش آفرینی فلسفه اسلامی در مسائل نوپدید مواجه می کند.