کرمانشاه: بررسی آرای سینمایی رحیم‌پور ازغدی در کرمانشاه

به گزارش سرویس استان‌های حلقه‌ وصل، درابتدای این جلسه رضاکریمی به شرح موضوع پرداخت و گفت: در این سخنرانی -که در محفل سینماانقلاب انجام شده است – آقای رحیم پور به نقش پیش فرضها در سینما اشاره می کند و از این جهت ضمن اشاره به غلبه داستان بر واقعیت می گوید ریشه این غلبه به معرفت شناسی کانت برمی گردد. وی بر تأثیرات ناخودآگاه سینما هم اشاره کرده و می گوید: وقتی می گوییم سینما مبتنی بر گرایش های خاص انسان شناسی و فلسفی است به این معنا نیست که سینماگران همه مباحث انسان شناسی و فلسفی را آگاهانه می دانند و آگاهانه در فیلم هایشان استفاده می کنند بلکه تحت تاثیر آن نگاه هستند.

کریمی افزود:  رحیم پور قبلاً نیز چند نوبت در مورد سینما مباحث نظری مطرح کرده است که آخرین بار در جشنواره عمار صورت گرفته است.و سوال این است آیا می توان این سخنان را نشان دوری او از نظرات قبلی اش در مخالفت با نظریات ذات گرایانه در مورد تکنولوژی دانست؟

امیر کرم یکی دیگر از سخنان این محفل بود. وی ادامه داد: مسئله اصلی بر سر تفکر تکنولوژیک است. امروز در قم درس سینما می دهند و می گویند بیاییم اول تکنیک را یاد بگیریم تا بتوانیم بعد از آن سینمای دینی تولید کنیم غافل از اینکه تکنیک نوعی تفکر القا می کند. ما باید تکنیک را «خرق» کنیم. این کاری بود که شهیدآوینی تا حدی انجام داد و حاتمی کیای سال‌های اول فیلمسازی هم مقداری در فیلمهای دیده بان و مهاجر موفق به انجام آن شد.

روح الله محرابی از حاضرین در محفل در واکنش به این نکته اظهار داشت: آنچه من از مطالعه سخنان آقای رحیم پور می فهمم این است که باید سینما را به منزله یک مجموعه دارای فکر جهت دار از خود «تکنیک» جدا کنیم. تکنیک یک ابزار است و بستگی به این دارد که چه کسی از آن استفاده می کند.

کریمی تصریح کرد: نمی شود محتوای سینما را از تکنولوژی سینما کاملاً تفکیک کنیم چنانچه که آقای رحیم پور هم با اشاره به این که ما سینمای واقعی نداریم از کارکرد غیرئالیستی «دوربین» سخن به میان می آورد و می گوید دوربینِ صد در صد رئالیست و واقع گرا و مستند به معنای واقعی وجود ندارد و حتی تصاویر دوربین در ساخت مستند نیز گزینشی از واقعیت هاست.

امیرکرم نیز بیان کرد: ابزار تکنیکی را نباید با ابزارهای سنتی مقایسه کنیم. ابزارهای تکنیکی، اومانیستی هستند و مانند ابزارهای ساده گذشته در هر راهی به کار نمی آیند. باید اکنون نتیجه کار را ببینیم و بپرسیم چرا برخی سینماگران فیلم‌هایی برخلاف اهداف اسلامی و انقلابی می سازند.

کریمی  به این نکته اشاره کرد که باید توضیح بدهیم که ابزار چه خصوصیاتی دارد که منجربه نتایح خاص و مشخص می شود و فقط بیان نتایج کافی به نظر نمی رسد. کرم در پاسخ به این نکته گفت که بله مثلاً دوربین بر روی سه پایه «محوریت» دارد و محور همه چیز قرار می دهد و آینگی نمی کند، اینجاست که مخاطب در مقابل دروبین تصنعی و باسمه ای می شود.

کریمی در ادامه تشریح کرد: با وجود اذعان به هدایت ناآگاهانه و غریزی سینماگر توسط پیش فرض‌های سینمایی، رحیم پور همچنان ماهیت سینما را قابل تغییر می داند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ظاهراً برخی نکات دیگر در سخنرانی وجود دارد مانند اینکه او برای تغییر سینما  می گوید: حلقه مفقوده باید توسط حوزه و دانشگاه ما پر می شد اما این خلأ هنوز موجود است و دانشگاه هنر ما همچنان دارالترجمه است نتیجه سخن او این است که تاکنون نظریه ای در این باب تولید نشده است. کرمی این را نیز گفت که جالب است وی برخلاف برخی که اولین رمان مدرن را دن کیشوت می دانند گفت اولین رمان مدرن در غرب رابینسون کروزوئه است! که از روی کتاب حی بن یقضان الگوبرداری شده است و کمدی دانته یک گرته برداری از آثار اندیشمندان مسلمانی همچون ابن سینا، ابن عربی و روایات معراجیه پیامبر است. البته وی این نکته مهم را نیز بیان کرد که آن چه از فیلم رابینسون کروزوئه غرب بر می آید بر مبنای تفکر غرب است و اگر فیلمی از داستان حی بن یقظان ساخته شود، متفاوت از آن خواهد بود.

گفتنی است در ادامه نشست با حضور دیگر حضار برخی نکات سینمایی دیگر نیز مورد اشاره قرار گرفت و مقرر شده سریال‌های نوروزی تلویزیون و برخی فیلم‌های اکران نوروزی نیز در جلسات آتی که در سال 94 برگزار می شود مورد بررسی قرار گیرند.