خراسان رضوی: کانونی که پاتوق 30 هزار عضو افتخاری کتابخوان است/بچه های مسجدی حلقه کتابخوانان کشوری

کانون های فرهنگی هنری با ورود جدی به عرصه های مختلف فرهنگی، هنری، اجتماعی و حتی اقتصادی و اجرای طرح های متنوع در این عرصه ها توانسته اند منشا جذب اقشار مختلف به مسجد و توسعه شبکه بچه های مسجد شوند.

سال 1377 بود که در مسجد زینبیه (س) منطقه مطهری مشهد به درخواست اهالی و با پیگیری هیئت امنای مسجد، توسط آستان قدس رضوی کتابخانه‌ای در طبقه فوقانی مسجد با زیربنایی حدود 300 مترمربع راه‌اندازی و به‌صورت قفسه باز مشغول به ارائه خدمت به علاقه‌مندان می‌شود و از سال 1382 با تاسیس کانونی فرهنگی به یاد و نام یکی از شهدای دفاع مقدس «شهید ابراهیم روحی»، روح تازه ای در کالبد این کتابخوانه دمیده شد.

علی‌اکبر روحی گل‌خطمی مدیر کانون فرهنگی شهید روحی در مشهدمقدس که کانون را نیز به یاد پسرعموی شهیدش «ابراهیم روحی گل خطمی»  که سال 60 در منطقه بستان و با 20 سال سن شهید شد نامگذاری کرده است از ابتکارات و ظرفیت های مساجد در عرصه های فرهنگی با حلقه وصل به گفتگو نشست.

وی بیان داشت: سال 82 فکر تأسیس کانونی فرهنگی با محوریت کتاب و مطالعه را در ذهن داشتم. در همین راستا با همکاری چند نفر از دوستان و علاقمندان به کتاب، کانونی را به‌نام پسر عموی شهیدم راه‌اندازی کردیم تا فعالیت‌های کتابخانه مسجد را گسترش دهیم. در گذر زمان با فعالیت کانون فرهنگی شهید روحی در مسجد، فعالیت‌های این کتابخانه گسترش یافت؛ به‌طوری‌که اکنون این کانون اولین تشکل تخصصی ترویج و ارتقای فرهنگ مطالعه استان خراسان رضوی به شمار می‌رود.

روحی تصریح کرد: بهتر است اینطور شروع کنم که در حوزه کتاب و کتابخوانی این کانون موفق به کسب رتبه برتر ششمین جشنواره مروجان کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کسب مقام مروج کتابخوانی برتر در همایش کتاب نهاد کتابخانه های عمومی خراسان رضوی در سال گذشته شده است.

مدیر کانون فرهنگی شهید روحی افزود: در واقع به تدریج با تجهیز کتابخانه به کتب مختلف و برگزاری مسابقات کتابخوانی با محوریت‌های مختلف توانستیم جایگاه خوبی به کانون ببخشیم؛ به‌طوری‌که در همان سال‌های نخست با برگزاری بیش از 40 مسابقه کتابخوانی بزرگ و گسترده شهری، استانی و کشوری، کانون ما عنوان «اولین تشکل تخصصی ترویج و ارتقای فرهنگ مطالعه استان» یا «کانون تخصصی مطالعه» را از آن خود کرده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر این کتابخانه 20 هزار نسخه کتاب چاپی در موضوعات متنوع دینی، علمی، آموزشی، تاریخی، اقتصادی، داستانی، فرهنگی، هنری و..، و حدود 600 نسخه منابع دیداری و شنیداری و حدود 21 عنوان نشریه ادواری فراهم‌ کرده و در اختیار مراجعان و اعضای خود قرار داده است.

روحی با اشاره به اینکه کانون مجهز به قرائتخانه برای دوستداران کتاب و کتابخوانی است خاطر نشان کرد: کانون ما نخستین مرکزی است که توانسته در برگزاری مسابقات کتاب‌خوانی، با شورای نگهبان هم ارتباط بگیرد و به طور میانگین سالانه چهار پنج مسابقه بزرگ کتاب‌خوانی، با اهدای کتاب رایگان به شرکت‌کنندگان به همت کانون شهید روحی برگزار می شود.

این فعال فرهنگی در ادامه گفت: تولید و نشر کتاب‌هایی مانند «سبک زندگی» شامل تاکیدات مقام معظم رهبری در زمینه نحوه زندگی و «زندگی به سبک روح‌الله» نزدیک به 200 هزار نسخه با محوریت مسیر زندگی و آداب درست زیستن از دیدگاه امام‌خمینی(ره) از دیگر وجوه فعالیت کانون شهید روحی در حوزه کتاب و کتابخوانی است.

وی به بخش های مختلف کتابخانه این کانون اشاره کرد و یادآور شد: کتابخانه دارای بخش‌های مختلفی از جمله تالار مطالعه قفسه باز، واحد امانت، واحد مطبوعات و خدمات اینترنت و تالار مطالعه‌ای است که گنجایش بیش از 70 صندلی و 84 قفسه کتاب را دارد. یکی از اهداف اصلی کانون شهید روحی این است که فرهنگ مطالعه در روستاها و اهالی حاشیه شهر مشهد نیز از قلم نیفتد؛ به‌همین دلیل در طرح کتابخانه سیار در طول یک سال، روستاهای 30‌ کیلومتری اطراف مشهد از کتاب‌های کتابخانه سیار کانون‌ در مینی‌بوس بهره می‌برند.

مدیر کانون فرهنگی شهید روحی، تعداد اعضای افتخاری این کانون در حوزه کتاب را حدود 25 تا 30 هزار نفر برآورد کرد و گفت: راه‌اندازی ایستگاه‌های مطالعه در مطب پزشکان با هدف پر کردن زمان انتظار مراجعان یکی دیگر از فعالیت‌های ما بوده است؛ به‌طوری‌که تاکنون 10 ایستگاه مطالعه با همت شهرداری و شورای اجتماعی محلات ناحیه یک در مطب پزشکان سطح منطقه راه‌اندازی کرده‌ایم.

روحی با بیان اینکه با گسترش تکنولوژی، راه‌اندازی مرکز مجازی برای کانون امری ضروری بود، افزود: سایت کانون در سال 93 راه‌اندازی شد و پورتال مرکز مجازی مسابقات کتابخوانی m-ketab.ir برای شرکت در مسابقات کتاب‌خوانی و دریافت نسخه دیجیتال کتاب‌ها و ارتباط فعالان حوزه کتاب با یکدیگر در سراسر کشور را مهیا ساخته است.

مدیر کانون فرهنگی هنری «شهید روحی» درباره طرح های کتابخوانی این کانون اضافه کرد: طی روزها و هفته های اخیر برگزاری مسابقه بزرگ کتاب‌خوانی با عنوان «به جوانان عزیزم» به همت این کانون در حال اجرا است و اختتامیه آن هم‌زمان با دهه فجر برگزار می شود. 

وی ادامه داد: در واقع در آستانه دومین سالگرد صدور بیانیه گام دوم انقلاب از سوی رهبر معظم انقلاب تصمیم به برگزاری این مسابقه بزرگ کتابخوانی گرفته شد و این مسابقه ویژه سراسر کشور تا 12 بهمن ماه اجرا می شود.

این فعال فرهنگی همچنین به تاثیرات شیوع بیماری کرونا در برگزاری مسابقات کتابخوانی، اشاره وعنوان کرد: در ماه‌های ابتدایی تاثیر این بیماری در زندگی مردم مشهودتر بود و همین موضوع باعث شد تا برگزاری مسابقات و برنامه‌ها به تعویق بیفتد اما به تدریج برگزاری مسابقات وبرنامه ها آغاز شد.

وی تاکید کرد: برای مثال به مناسبت روز کتاب و کتاب‌خوانی، تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین اداره کل کتابخانه‌های عمومی و ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان امضا شد که ارتقای سطح سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، معنوی و ترویج فضایل اخلاقی در جامعه، ترویج و ارتقای فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی در بین نوجوانان و جوانان و خانواده، بهبود شاخص عدالت اجتماعی توانمندسازی و خودکفایی جوانان و اقشار آسیب‌پذیر در ایجاد اشتغال پایدار و توسعه فضای کارآفرینی و هم‌افزایی بیشتر دستگاه‌های فرهنگی از اهداف مهم این تفاهم‌نامه است.

روحی در ادامه ابراز کرد: نزدیک به 40 مسابقه کتاب‌خوانی بزرگ و گسترده در سطوح کشوری، استانی و شهری در دل همین کانون کوچک برگزار شده است.

به گفته روحی ترویج فرهنگ غدیر از طریق فعالیت های کتاب و کتابخوانی وجهه همت این کانون است. در همین راستا مسابقه بزرگ کتاب‌خوانی خطبه غدیر با هدف آشنایی بیشتر جوانان و عموم مردم با خطبه ماندگار غدیر در ایام دهه ولایت و ایام شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مشهد در خراسان رضوی برگزار شد.

روحی درباره دیگر فعالیت‌های تخصصی حوزه کتاب در کانون فرهنگی هنری شهید روحی افزود: تاکنون 10ایستگاه مطالعه با همت شهرداری و شورای اجتماعی محلات ناحیه‌یک در مطب پزشکان سطح منطقه راه‌اندازی کرده‌ایم. کتاب‌های این ایستگاه‌ها بیشتر در محورهای سبک زندگی، تربیت فرزند، حل تعارضات خانوادگی و کنترل استرس است که درواقع با هدف پر کردن زمان انتظار مراجعان برای مطالعه، طراحی شده است.

وی در ادامه ضمن اشاره به فرهنگ کتاب و کتابخوانی در روستاها گفت: همان طور که اشاره کردم طرح کتابخانه سیار در طول یک سال، تمام روستاهای سی‌کیلومتری اطراف مشهد را از کتاب‌های کتابخانه سیار تعبیه شده در مینی‌بوس بهره منده کرده است.

به گفته ی این فعال فرهنگی تربیتی علاوه بر این، از اقدامات اصلی و تخصصی این کانون مسجدی، پرداختن به امور فرهنگی و تربیتی نظیر ارتقای سطح مطالعه در استان است؛‌ یکی از اقدامات شاخص این کانون طرح «چهره به چهره» است که در سطح کشوری اجرا می‌شود.

روحی در این باره تصریح کرد: در سال ۱۳۹۰ این طرح به خراسان رضوی ابلاغ و در سال ۱۳۹۳ اجرای آن به مؤسسه و کانون فرهنگی هنری شهید ابراهیم روحی محول شد. تاکنون بیش از ۳۰ حلقه چهره به چهره در استان فعالیت داشته که ‎۱۱ مربی خواهر و ۱۹ مربی برادر اجرای آن را بر عهده دارند. همچنین حلقه‌های تربیتی در مناطق حاشیه شهر مشهد و شهرستان‌های استان دایر هستند.

مدیر کانون فرهنگی هنری «شهید روحی» تاکید کرد: مربیان قبل از تشکیل حلقه‌ها تحت آموزش قرار می‌گیرند و هم‌زمان با تشکیل حلقه‌ها نیز از لحاظ محتوایی با ارائه کتاب‌های آموزشی «دعوت» که در شش جلد از سوی ستاد برگزاری تهیه شده است و نیز لوح ‌های فشرده، تأمین می‌شوند.

وی اضافه کرد: در این طرح مربیان به سراغ جوانان و نوجوانان محله‌ها می‎روند و آنان را برای شرکت در این حلقه‌ها دعوت می‎کنند. جوانان و نوجوانان با مسائل، ‎احکام دینی و ارزش‎های دین مبین اسلام به صورت چهره به چهره از طریق مربیان آشنایی لازم را کسب می‎کنند. در این طرح فعالیت‌های اردویی، اجرای مسابقه و اهدای جایزه هم انجام می‌شود. طرح چهره به چهره با استقبال خوبی از سوی مردم مواجه شد، اما اکنون در منطقه2 محلات مطهری، عبدالمطلب، نوید، توس حلقه‌های فعال حضور و فعالیت دارند.

روحی خاطر نشان کرد: اجرای طرح تقویتی «چکامه (چهره به چهره برای کاهش آسیب‌های اجتماعی)» از برنامه‌های آینده کانون است که برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به صورت پایلوت راه‌اندازی شده است.

وی یادآور شد: این طرح همانند حلقه‌های تربیتی با پرداخت به دو مقوله مهم خانواده و اعتیاد که در صدر آسیب‌های اجتماعی استان قرار دارند، اجرا می شود. از 100 حلقه موجود در کشور، هفت حلقه به مشهد اختصاص داده شده که بنا است در مناطق حاشیه‌نشین و محلات پرآسیب شهر مانند نوده، توس 65، شهرک شهید مطهری، شهرک شهید رجائی، ساختمان و ... اجرا شود. جوانان و نوجوانان با حضور و فعالیت در این حلقه‌ها به صورت هفته‌ای، از مزایای وجود مشاوران حاضر نیز استفاده می‌کنند.

مسئول کانون فرهنگی شهید روحی در مشهدمقدس در پایان بیان داشت: اعضای فعال و ثابت کانون شهید روحی نزدیک به 200 نفر می شوند اما بین  25 تا 30هزار نفر عضو افتخاری این کانون هستند و حلقه کتابخوانان کشوری بچه های مسجد را تشکل داده اند و ما امیدوار هستیم بتوانیم در این عرصه یعنی ترویج فرهنگ کتابخوانی قدمی برداشته باشیم.