تهران: همیشه بدیهیات جنگ را نوشته‌ایم و به تفاوت‌های شهدا نپرداختیم

به گزارش حلقه وصل، برنامه گفتگوی فرهنگی با موضوع نقد و بررسی افق پیش روی ادبیات جنگ با حضور فرامرز پالیزدار نویسنده و منتقد ادبیات دفاع مقدس، سید احسان قاضی زاده عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و میثم امیری نویسنده و منتقد دفاع مقدس از آنتن رادیوگفتگو پخش شد.

پالیزدار در ابتدای این برنامه با برشمردن دوره های ادبیات دفاع مقدس عنوان کرد: دوره اول در سال ۵۹  همزمان با شروع جنگ در قالب دلنوشته های شعرا و نویسنده ها شکل گرفت. رشد، اعتلاء و دوره طلایی ادبیات دفاع مقدس مربوط به دوره دوم یعنی سال های ۶۸ تا ۷۴ است که نویسندگان پرشور، مسلط و با دیدگاه های مختلف توسط بنیاد نشر آثار گرد هم آمدند و دوره سوم نیز شامل سال های اخیر است که برخی از دوستان می خواستند راه گذشته را ادامه دهند اما نتوانستند.

در ادامه امیری به عنوان یک داستان نویس به سیر تاریخی این حوزه اشاره کرد و گفت: بسیاری از نویسندگان انقلاب پس از شرکت در جنگ، نویسنده واقعی شدند در واقع آنها راوی رویدادی شدند که به چشم دیده بودند. داستان نویسی از یک عدم تعادل در احساس و نیاز شکل می گیرد و به همین دلیل بسیاری از نویسندگان برتر دنیا نیز به صورت های مختلف در جنگ ها شرکت کردند تا داستان نویسی خود را با واقعیت های موجود عجین کنند.

این داستان نویس با بیان اینکه هنوز رمان و داستانی در حد انواع خارجی در ایران وجود ندارد، گفت: یکی از دلایلی که شاهد خلق شاهکارهای ادبی در حوزه جنگ نبوده ایم این است که همواره بدیهیات جنگ نگاشته شده است و تفاوت میان انسان های حاضر در جنگ عنوان نشده است و از نظر نسل جوان تمام شهدا شبیه هم هستند. در واقع  به تصویر کشیدن تفاوت انسان های جنگ یک راه حل برای رشد ادبیات جنگ است.

سید احسان قاضی زاده عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه عنوان کرد: در حوزه ادبیات جنگ شاهد فراز و فرودهای زیادی هستیم. در برخی سال ها شاهد ظهور کتاب های طلایی بودیم و از سویی کتابهایی که تنها کپی برداری از داستان های دیگر بودند نیز رواج یافتند. تقویت کارگاه های قصه نویسی و فیلمنامه نویسی همواره از سوی مجلس به مسئولان این حوزه توصیه شده است.

وی افزود: در حوزه هنری و در کانون فکری کودکان و نوجوانان در دهه ۶۰ شاهد فعالیت های اصولی و نوگرایانه تر و ساختارمدارانه تر نسبت به دهه ۹۰ بوده ایم به طوری که هنوز هم حوزه ادبیات جنگ از آثار نویسندگان آن دوره ارتزاق می کند.

عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس شورای اسلامی برای سیاستگذاری و نظارت و تعریف بودجه و منابع مالی نقش  دارد اما اینکه بودجه دقیقاً صرف چه اموری شود در حوزه اختیارات قوه مجریه است. در صورت وجود سازمان هایی که در این حوزه فعالیت و از بودجه های عمومی استفاده می کنند حتماً به آن توجه خواهد شد.

قاضی زاده با بیان اینکه بودجه معاونت فرهنگی وزارت ارشاد بودجه کمی نیست، گفت: بودجه معاونت فرهنگی در سال، حدود ۷۰ میلیارد است و درآمد هنگفتی از محل نمایشگاه کتاب تهران عاید سازمان های مربوطه می شود.

این نماینده مجلس  شورای اسلامی گفت: این انتخاب و سلیقه  وزارت ارشاد است که بودجه های تخصیص یافته را در بخش ادبیات جنگ یا حوزه های دیگر هزینه نماید. مجلس بودجه های تصویب شده را تقسیم بندی نمی کند چرا که اختیاری در تعیین محل دقیق  هزینه کرد منابع مالی ندارد. ابزار نظارتی در اختیار مجلس است که انکار ناپذیر است .در حوزه ادبیات جنگ نیز باید گزارشاتی به دست ما برسد تا ما وارد عمل بشویم.

در بخش دیگری از این برنامه، پالیزدار با انتقاد از مجلس و دولت گفت: حمایت شایسته ای از دفاع مقدس نشده است. حتی از سوی  شورای عالی انقلاب فرهنگی پس از سی سال و وزارت فرهنگ و ارشاد و مجلس شورای اسلامی قدمی محکم برداشته نشده است. نسل جدید به دنبال تحقیق است و می خواهد واقعیت ها را بداند این در حالی است که مسئولان نتوانستند دوره جنگ را به خوبی معرفی کنند و به همین دلیل اکنون نویسنده دلخواه و طلایی خیلی کم داریم.

این منتقد ادبیات دفاع مقدس همچنین گفت: عدم نهاد سازی درست در سازمان ها سبب شده است مدیران بخش ادبیات جنگ، هنوز برنامه ریزی درستی برای آینده نداشته باشند به عبارت دیگر زیرساخت ها دچار مشکل است.

وی گفت: بودجه تخصیص داده شده یا آنقدر کم است که  دیده نمی شود یا اینکه به درستی به حوزه های مورد نیاز تعلق نمی گیرد.